Geçim sıkıntısı koronayı solladı

Düşünce kuruluşu Ipsos'un yayınladığı Anti Kriz Monitörü araştırması ülkenin en önemli sorununun 'açık ara ile ekonomi' olduğunu ortaya koydu. 800 birey ile gerçekleştirilen araştırma, 1-4 Şubat tarihlerindeki seçili verileri kapsıyor. IPsos'un internete sitesinde yayımlanan araştırmada Türkiye'nin gündemini yakından takip etmek, toplumun memnuniyet ve beklentilerini anlamak, tüketim ve yatırım davranışlarını beraberinde gündeme ilişkin düşüncelerini ölçmek, Koronavirüs salgını ile ilgili farkındalık düzeylerini, endişelerini, değişen davranışlarını ortaya koymak hedefleniyor. Son anti kriz monitöründe ülkemizde toplumu en çok zorlayan gider kaleminin ne olduğu, hane tüketiminde en çok hangi alışveriş kalemlerinden ve alanlarından vazgeçildiği, tüketilen ürünleri daha ucuza mal etmenin yollarını arayıp aramadığı, hangi kategorilerden vazgeçtiği, bireylerin kendi kişisel ekonomilerine yönelik beklentilerinin ne durumda olduğu, toplumun en önemli sorunun ne olduğuna dair ifade, tutum ve davranışlar incelendi.

En önemli sorun ekonomi

"Türkiye'nin en önemli sorunu nedir?" sorusuna vatandaşların yüzde 86'sı ekonomi yanıtını verirken, 'koronavirüs salgını en önemli sorundur' diyenlerin oranı yüzde 5'te kaldı. Fiyat artışlarında vatandaşı en çok etkileyen kalemin elektrik faturası olduğu görülürken, doğal gaz ve su gibi diğer kaçınılmaz aylık fatura kalemlerinin de önemli etki yaptığının altı çizildi. Araştırmaya katılanların üçte ikisi ise market alışverişlerinde tasarruf için bazı ürün kategorilerini tüketmekten vazgeçebileceğini belirtti. Bireylerin yüzde 55'i elektrik giderlerinin kendilerini çok zorladığını belirtmekte. Elektrik giderlerinin yanı sıra vatandaşları zorlayan diğer gider kalemleri giyim, doğalgaz, ev temizlik ve gıda ürünleri olarak öne çıkıyor. Ancak genel olarak bakıldığında aslında her türlü gider kaleminin bireyleri zorladığı görülüyor. Bireylerin yüzde 66'sı market alışverişlerinde asgari ihtiyaçlarını karşılamaya ve gerekirse bazı kategorilerden vazgeçerek harcamalarını minimumda tutmaya çalışırken yüzde 24'ü de tükettikleri ürünleri daha ucuza mal etmenin yollarını arsıklarını ifade etti.

2 kişiden 1'inin geliri azaldı

Araştırmada son 12 ay içinde hane gelirlerinin azaldığını belirtenlerin oranı ise yüzde 54 olarak ortaya çıktı. Vatandaşların neredeyse yüzde 40'ı ise bu dönemde hane gelirinin "pek değişmediğini" veya "arttığını" belirtiyor. Araştırmaya katılanların çoğunluğu yakın gelecekte kişisel ekonomik durumlarının 'daha kötüye gideceğini' düşünürken, neredeyse üçte birlik bir kesim ise kişisel ekonomisinin yakın gelecekte 'aynı kalacağı' veya 'daha iyi olacağı' görüşünde.

Her seçmen ekonomiden şikayetçi

Ipsos Türkiye CEO Sidar Gedik verilerle ilgili şu değerlendirmelerde bulundu: "Ülkenin en önemli problemi hangisidir sorusuna çok açık ara ile ekonomi yanıtını almaya devam ediyoruz. Bu noktada yaklaşımı biraz daha netleştirebilmek için önceki hafta ilginç bir soru sormuştuk, elinizde tek bir sorunu çözme imkanı olsa salgını mı yok edersiniz yoksa ekonomiyi mi düzeltirsiniz demiştik, bu soruya da yine büyük farkla ekonomi yanıtını almıştık. Bu haftaki sonuçlara bakarak şunu söyleyebiliriz, ülkenin en önemli sorunu ekonomi hatta neredeyse diğer tüm sorunları unutturacak kadar önemli, tek sorunumuz haline gelmiş durumda. Koronavirüs salgını en önemli sorundur diyenlerin oranı yüzde 5 iken ekonomi en önemli sorundur diyenler yüzde 86. Bu yüzden bu hafta ekonomi başlığına odaklandık. Çoğunluk, yakın gelecekte kişisel ekonomik durumunun daha kötüye gideceğini düşünüyor. Yaklaşık üçte birlik bir kesim kişisel ekonomisinin yakın gelecekte aynı kalacağı veya daha iyi olacağı düşüncesinde. Ancak ülke ekonomisi ve kişisel ekonomi sorularını bir arada değerlendirdiğimizde görüyoruz ki kendi durumuna dair daha umutlu olan bu grubun da bir kısmı ülke ekonomisinin durumundan memnun değil. Ekonomi, siyasi tercihlerden bağımsız bir sorun haline dönüşmüş halde. Bunu her on kişiden sekizinin ülke ekonomisinin durumunu kötü olarak nitelendirmesinden anlıyoruz, son yayınlanan araştırmalara göre hiç bir siyasi partinin veya ittifakın yüzde 80 oy oranı yok, vatandaş oy tercihinden bağımsız olarak ekonomiden memnuniyetsiz."