Güvercinkayası Höyüğü: Arkeolojik zenginlikleriyle dikkat çekiyor
Kapadokya'nın volkanik dokusuyla çevrili Güvercinkayası Höyüğü, tarih boyunca hem doğal güzellikleri hem de arkeolojik zenginlikleriyle dikkat çekmiştir
22.09.2025 00:07:00 / Güncelleme: 22.09.2025 00:13:09
Hasan Gündoğdu
Hasan Gündoğdu
Güvercinkayası Höyüğü, İç Anadolu'nun kadim topraklarında, Aksaray ilinin Gülağaç ilçesine bağlı Çatalsu Köyü yakınlarında yer alır. Melendiz Vadisi'nin kıyısında, Mamasın Barajı'nın suları arasında yükselen bir kaya kütlesi üzerine kurulmuş bu höyük, zaman zaman barajın su seviyesine göre yarımada ya da ada görünümüne bürünür. Kapadokya'nın volkanik dokusuyla çevrili bu bölge, tarih boyunca hem doğal güzellikleri hem de arkeolojik zenginlikleriyle dikkat çekmiştir.
Tarihi, Orta Kalkolitik Çağ'a kadar uzanır
Güvercinkayası Höyüğü'nün tarihi, Orta Kalkolitik Çağ'a kadar uzanır. Yaklaşık MÖ 5200-4750 yılları arasında kurulduğu düşünülen yerleşim, Anadolu'da kentleşme öncesi dönemin en önemli örneklerinden biridir.
1994 yılında yapılan yüzey araştırmalarıyla keşfedilen höyükte, 1996'dan itibaren İstanbul Üniversitesi'nden Prof. Dr. Sevil Gülçur başkanlığında kapsamlı kazılar yürütülmüştür.
Kazılar sonucunda ortaya çıkan mimari düzen, yerleşimin rastgele değil, planlı bir şekilde inşa edildiğini gösterir. Bu da Anadolu'da kentleşme fikrinin, klasik şehirlerden yaklaşık 800 yıl önce filizlenmeye başladığını düşündürür.
Höyükteki yapılar, erzak depoları, iç içe geçmiş surlar ve obsidiyen taş aletler; dönemin sosyal yapısı hakkında önemli ipuçları sunar.
Planlı mimari ve surlarla çevrili yerleşim
Planlı mimari: Dörtgen planlı yapılar, kavisli duvarlar, taş temeller ve ocak kalıntılarıyla dikkat çeker.
Depolama sistemleri: Hem evlerde hem de özel yapılarda tahıl ve erzak depolama alanları bulunmuştur.
Surlarla çevrili yerleşim: İç içe geçmiş iki sur sistemi ve bir gözlem kulesi, savunma amaçlı mimarinin gelişmişliğini gösterir.
Obsidiyen aletler: Yontma taş aletlerin %99'u obsidiyenden yapılmıştır. İlginç şekilde ok uçlarına rastlanmamış, bunun yerine sapan taşları kullanılmıştır.
Çanak çömlek sanatı: Hayvan figürlü kabartmalar, depolama kapları ve fırın kalıntıları, dönemin günlük yaşamına dair zengin bilgiler sunar.
Nasıl gidilir?
İstanbul'dan yola çıkan biri için en uygun rota Ankara üzerinden Aksaray'a ulaşmaktır. Aksaray şehir merkezinden Gülağaç ilçesine, oradan da Çatalsu Köyü'ne özel araçla veya yerel minibüslerle ulaşmak mümkündür.
Otobüsle: Aksaray Otogarı'ndan Gülağaç minibüsleriyle ulaşım sağlanabilir.
Özel araçla: Aksaray-Gülağaç yolu üzerinden tabelalar takip edilerek kolayca ulaşılır.
Turla: Kapadokya bölgesini kapsayan kültür turlarında Güvercinkayası genellikle alternatif rota olarak sunulur.
Adeta zamanın içinde yürümek gibi
Güvercinkayası Höyüğü'nü gezmek, adeta zamanın içinde yürümek gibidir. Kazı alanı ziyaretçilere açıktır, ancak rehber eşliğinde gezmek hem güvenlik hem de bilgi açısından önerilir. Aksaray Müzesi'nde yer alan "Güvercinkayası Salonu"nda höyüğe ait 162 eser sergilenmektedir.
Rehberli Tur: Kazı süreci ve buluntular hakkında detaylı bilgi edinmek için idealdir.
Deneysel evler: 2020 yılında açılan Güvercinkayası Deneysel Evleri, höyükteki yaşam tarzını deneyimlemek isteyenler için eşsiz bir fırsat sunar.
Yanınızda bulunsun: Rahat ayakkabı, su, güneş koruyucu ve fotoğraf makinesi.
Yakınlarda gezilecek yerler
- Güzelyurt Evleri
- Nora Antik Kenti
- Manastır Vadisi
- Çatalhöyük
- Ihlara Vadisi
Güvercinkayası Höyüğü, Anadolu'nun tarih öncesi dönemlerine açılan bir pencere gibidir. Sessizce yükselen bu kaya kütlesi, binlerce yıl öncesinden bugüne uzanan bir hikâye anlatır. Eğer geçmişin izlerini sürmek, taşların dilini duymak istiyorsan, bu höyük seni bekliyor
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
