Hadis-i Şerifler nasıl kayıt altına alındı?

Dikkatle mukayese edildiği ve karşılaştırıldığı zaman İbn-i Hanbel, Buhari, Tirmizi gibi sonradan gelen müelliflerin hadislerin umumi manası şöyle dursun, onların bir harfini, bir noktasını dahi değiştirmemiş olduklarını görüyoruz.

 

Sahife-i Hemmam'ın Ebu Hureyre'ye atfen rivayet edilmiş her hadisi yalnız "Sahih-i Sitte" denilen muteber hadis kitaplarında bulunmuyor, belki orada bulunan her hadisin manası (meali) Hz. Peygemberin (sav)'in diğer ashabı tarafından da rivayet edilmiş bulunuyor. Böylece Hz. Peygamber (sav)'e atfedilen hadislerin hayalî ve mesnedsiz olmadığının delillerini ortaya koymuş oluyor. Mesela, elimizde bulunan bu mecmua da 56 no'lu hadisin, Buhari'nin Sahih'in de Enes tarafından da rivayet edilmiş olduğunu görüyoruz. Ve l24 no'lu gösterilen hadisi Buhari'den Abdullah İbn-i Ömer tarafından rivayet edilmiş buluyoruz. Ve bu mutabakatlar devam edip gidiyor".

Hz. Ali (ra)Buhari ve Müslim'in sahihleri başta olmak üzere en muteber hadis kitaplarından gelen rivayete göre Hz. Ali'nin kılıcının kabzasında asmış olarak beraberinde taşıdığı bir yazılı tomardan bahsedilir. Bu sahifede ne var diye sorulduğunda "Diyet, esirleri serbest bırakma, bir kafire mukabil bir Müslümanın öldürülemeyeceği vardır" cevabını verir.

Cabir b. Abdullah (ra) Zehebi, Cabir'in sahifesinde Menasık-i Hacc'dan bahsedildiğini yazar. Hz. Cabir, Mescid-i Nebevî'de ders halkası kurup, talebelerine hadis rivayet etmiştir.

Enes b. Malik (ra) Enes b. Malik, Resulullah (sav)'den her duyduğunu yazmış ve Resulullah'a arzetmiştir. (Bağdadi Takyidu İlm). Hubeyre b. Abdurrahman'ın anlattığına göre "halk Enes'e hadis hususunda fazla ısrar etmişti. Onlara bir kısım mecmualar getirerek, bunlar Resulullah'dan işitip yazdıklarımdır. Yazdıktan sonra bunları Resulullah'a okuyup, arz ettim".

Semure İbn-i Cunâbe (ra) Bir kısım rivayetler Hz. Semure'nin de bazı hadisleri bir kitap halinde topladığını yazar. 

Dini ve Milli Bütünlüğümüze Yönelik Tehditler /Prof. Dr. Haydar Baş'ın kaleminden