Güney Asya'yı vuran depremde hayatını kaybedenlerin sayısı 30 bini geçti. Dev deprem dalgaları, Tayland'ı 1 saat, Sri Lanka ve Hindistan'ı 2.5 saat sonra vurdu. Şimdi bu ülkelerde, tsunamiyi önceden haber veren sistemi neden kurmadıkları gerekçesiyle hükümetler kıyasıya eleştiriliyor Benzeri görülmemiş felaket

Tsunami

faciası, Afrika'nın batısında da etkili oldu. Somali Devlet Başkanlığı sözcüsü, dev dalgalardan ötürü 100'den fazla Somalili balıkçının kaybolduğunu belirtti. Depremin en şiddetli şekilde etkilediği Sri Lanka'da ölenlerin sayısı 15 bini aştı. Sri Lanka'da ölenlerin en az 100'ünün turist olduğu kaydedildi. Birleşmiş Milletler, Güneydoğu Asya'daki deprem ve dev dalgaların yol açtığı felaketle başetmekte benzeri görülmemiş bir zorlukla karşılaştığını bildirdi.

İhmal tartışması

Güney Asya'yı etkileyen ve onbinlerce kişinin ölümüne yol açan deprem sonrasında, Türkiye'de 17 Ağustos 1999 sonrası yapılan tartışmaların benzeri yaşanıyor. Depremin yol açtığı dev dalgaların (tsunami), Tayland'a 1, Hindistan, Somali ve Srilanka'ya 2.5 saat sonra ulaşması, bu ülkelerdeki vatandaşların öfkelerini "devlet yöneticilerine" yöneltmesine sebep oldu. 9 ülkenin vatandaşları, yöneticilerine ateş püskürüyor.

Zamanında uyarı yapılsaydı

Depremin ardından oluşan dev dalgaların yol açtığı can kaybının, Endonezya'da denizaltında meydana gelen büyük depremin ardından dev dalgalara ilişkin uyarının derhal yapılmamasıyla da arttığı belirtiliyor. Zamanında uyarı yapılsaydı dev dalgalardan çok sayıda kişinin kurtulmuş olabileceğine dikkat çekiliyor.

Hükümetler kusurlu

Tayland Meteoroloji Dairesi'nin eski üst düzey bir çalışanı, "Hükümetler, yine de insanları uyarmak için daha fazla şey yapabilirdi'' diyerek, bu dairenin bir saate kadar acil mesaj yayınlayabileceğini ve insanların tahliye edilmesini sağlayabileceğini belirtti. Eski yetkili, depremin ardından dev dalgaların öngörülebildiğine dikkat çekti.

30 binden fazla kişinin öldüğü felaketin bilançosunun artmasından korkuluyor.

Hint Okyanusu kıyıları, şiddetli depremlerle sarsıldı. Son 40 yılın en şiddetli depreminin neden olduğu tsunamiler sonucu, 30 binden fazla kişi yaşamını yitirdi.

Depremde Uyarı gecikti mi?

Depremin yol açacağı dev dalgalara ilişkin zamanında uyarı yapılsaydı, bölgede 9 ülkeyi vuran dev dalgalardan çok sayıda kişinin kurtulmuş olabileceğine dikkat çekiliyor.

Bölge ülkeleri hükümetleri, dev dalgalara ilişkin insanlara zamanında uyarı yapılmamasıyla ilgili olarak, tsunaminin nadir görüldüğü Hint Okyanusu'nda gelgit dalgalarını izleyecek uluslararası bir sistemin olmaması nedeniyle tehdidin gerçek boyutunu tespit edemediklerini kaydediyorlar.

Richter ölçeğine göre 9 büyüklüğündeki depremin merkez üssü, Endonezya'nın Sumatra adasının batı sahili açıklarında, denizin 40 kilometre altındaydı. Depremin şiddeti, Singapur ve Tayland'ın kuzeyindeki kentlerde bile hissedildi. Depremin ardından oluşan dev tsunamiler, Endonezya, Sri Lanka, Hindistan, Tayland ve Malezya başta olmak üzere 8 ülkeyi vurdu. 1 milyon kişi evsiz kalırken, depremde bin kilometrelik fayın kırıldığı açıklandı.

Richter ölçeğine göre 9 büyüklüğündeki depremin ardından, büyüklükleri 5,8 ile 7,3 arasında değişen sarsıntılar oldu.

Boyları, 6-10 metre arasında değişen tsunamilerden en çok etkilenen ülkeler, Sri Lanka ve Hindistan oldu.

Tayland ve Maldiv Adaları'nda ise, tatil beldeleri sular altında kaldı. Arama-kurtarma ekipleri, mahsur kalanlara ulaşmaya çalışıyor.

Sri Lankalı yetkililer, Sumatra'da yeni sarsıntılar olduğunu belirtti ve halkı daha küçük tsunamilere karşı uyardı.

Depremin merkez üssü olan Sumatra Adası'nın bağlı olduğu Endonezya'da, şu ana dek tespit edilebilen ölü sayısı 4 bin 500.

Sri Lanka Devlet Başkanı Çandrika Kumaratunga, "Doktora ihtiyacımız var. Yurt dışında bulunan Sri Lankalı doktorları 2-3 hafta içinde ülkeye dönmeye çağırıyoruz. Dünyadaki tüm doktorlardan da yardım bekliyoruz" dedi.

Dünyadan yardım akıyor

AB, depremin ardından toplam 3 milyon euro (yaklaşık 5,6 milyon YTL) tutarında yardım yapacağını açıkladı.

Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay örgütleri, ilk aşamada 6,5 milyon dolarlık acil yardım çağrısı yaptı. Kızılhaç ve BM görevlilerinin, durum değerlendirmesi yapmak için bölgeye gönderildiği belirtildi.

Bu örgütlerin, özellikle salgın hastalıkların önlenmesi ve depremzedelerin, barınma ve gıda ihtiyaçlarını karşılamak için uğraş vereceği açıklandı.

ABD, İngiltere, Fransa, Almanya, Hollanda, Avusturya ve İtalya, Venezüella ve Yunanistan da bölgeye yardım göndereceğini açıklayan ülkeler arasında.

Geçen yıl bugün İran'ın Bam kentinde meydana gelen depremde de 40 bin kişi yaşamını yitirmişti.