‘Her 10 çocuktan 4’ünde var’

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ruhan Özer, çocukluk çağında sıkça görülen duruş bozukluklarına ilişkin aileleri uyardı. Dr. Özer, duruş bozuklukları arasında en çok görülen kifoz yani kamburluk ve omurga eğriliği olarak bilinen skolyoza dikkat çekerek, "Duruş yani postür iskelet sisteminin doğru duruş şeklidir. Vücudun doğru duruş şekli aktiviteler sırasında iskelet yapısı, kaslar ve eklem yapılarının birbiriyle uyum içinde çalışmasıyla kazanılır.

Halk arasında omurga eğriliği diye bilinen skolyoz ve kamburluk olarak bilinen kifoz özellikle gelişim çağındaki çocuklarda görülebilen duruş bozukluklarıdır. Normal duruşta sırtımız biraz kambur, belimiz biraz çukurdur. Yine normal bir duruşta yandan bakıldığında sırtta hafif bir kamburluk, belde hafif bir çukurluk yani lordoz bulunur. İskelet dizilimine önden ve arkadan bakıldığında yana doğru s veya c şeklinde oluşan eğriliğe de skolyoz denilir. Normal duruşta skolyoz olmamalıdır. Yapılan bir çalışma çocukların yüzde 38'inde yanlış vücut duruşu olduğu ortaya koydu." dedi.

'Kifoz en çok ergenlikteki erkek çocuklarını etkiliyor'

İnsan omurgasındaki eğriliklerin artması veya azalmasının postüral bozukluk olarak tanımlandığına işaret eden Dr. Özer, şöyle devam etti: "Kifoz normal iskelet yapımızda olan belli bir dereceye kadar normal kabul edilebilen kamburluğun ilerlemiş şeklidir. Kamburluk düzeyi 50 derecenin üzerine çıkarsa kifozdan bahsedilebilir. Ergenlik dönemindeki erkek çocuklarında daha fazla görülür. Bunun nedeni omurga büyümesinin gerektiği şekilde olmamasıdır.

Omurgayı oluşturan dikdörtgen şeklindeki omur kemiklerinin her tarafından eşit büyümesi ile sağlıklı omurga büyümemiz gerçekleşir. 10 yaş civarı başlayan sırt ve sırtla belin birleşme bölgesinde şekil bozuklukları 15-16 yaş döneminde belirginleşir. Omurga sırtımızdan tam büyürken, ön tarafımızdan daha az büyüyerek dikdörtgen değil üçgen şeklini alır. Bu durumda çocuk dik durmayı başaramaz. Bazı sırt ağrıları olabilir."

'Genç kızlarda 8 kat daha fazla görülüyor'

Dr. Özer, kifozun aksine skolyozun daha çok ergenlik dönemindeki kız çocuklarında daha çok görüldüğünü belirterek, şu bilgileri verdi: "Skolyoz, özellikle gelişim çağındaki çocukların gelecekteki omurga yapısını olumsuz etkileyen duruş bozukluklarındandır. Kifozun aksine genç kızlarda erkek çocuklarına göre 8 kat daha fazla görülür. Skolyozda kalçalar ve omuz seviyeleri arasında eşitsizlik görülür. Kollar ile vücut arasındaki mesafenin eşitliği ve vücudun dengesi bozulur. Başın bir yana, vücudun diğer yana eğiminden dolayı bu çocuklarda bacaklarının daha uzun olduğu gibi görsel yanılsama olabilir. Bunun sebebi vücudun üst bölümündeki eğimden dolayı oturma yüksekliğinin azalmasıdır. Ayrıca kürek kemiğinde tümseklik, göğüs kafesinde asimetri gözlenebilir."

'Obezite de oldukça etkiliyor'

Dr. Özer, karın ve sırt kaslarında zayıflık olan çocuklarda postür bozukluğunun daha sık görüldüğünü ifade ederek, ailelere şu tavsiyelerde bulundu: "Çocuklar yüzme, paten, koşu, basketbol gibi sportif aktivitelere yönlendirilmeli. Spor çocuğun hem kaslarını güçlendirir hem de özgüvenini artırır. Çocuklarda küçük yaşlardan itibaren dengesiz beslenme ile gelişen obezite probleminden dolayı duruş bozukluğu da görülebiliyor. Vücut ağırlığındaki artışa paralel ayaklara binen yük miktarı artar ve ayak basış problemleri görülebilir.

Ayak basış problemlerinde dengeyi koruyabilmek için anormal duruş eğilimleri gelişebilir. Obeziteye bağlı düztabanlığı olan çocuklarda duruş bozukluğu daha fazla görülür. Çocuklarımıza erken yaşlardan itibaren normal kiloyu koruyabilmek için iyi bir beslenme alışkanlığı kazandırmak çok önemlidir. Öte yandan ergenlikteki ruhsal değişikler de postürü etkileyebilir. Ergenliğe geçişte ve ergenlikte pek çok çocuk vücudundaki hızlı büyümeye adapte olamıyor. Kız çocuklarında göğüslerin hızlı gelişmesine bağlı omuzların ve başın önde duruşu görülebilir. Erkek çocuklar ise el ve ayaklardaki büyümeye adapte olamadığı için yürüme şekli bozulabilir."

'En etkin tedavi yöntemi egzersiz'

Çocukların masa başında çalıştığı süre boyunca doğru pozisyonda oturduğundan emin olunması gerektiğine değinen Dr. Özer, özellikle sırt çantası kullanımına ilişkin şunları söyledi: "Küçük yaşlardan itibaren ağır sırt çantası taşımak çocuklarda duruş bozukluğuna yol açabilir. Çocuklarımızın sırtına yüklediğimiz yükler bu olumsuz sürecin oluşumu ve gelişimini hızlandırır. Önlem olarak çocukların kendi ağırlığının yüzde 8 ila 10'unu yani yaklaşık 4 ila 6 kilogramı geçmeyen sırt çantaları kullanmasına dikkat edin. Taşıdıkları sırt çantalarında içi geniş, destekli omuz askısı ve bel kemeri bulunmasını tercih edin.

Çanta askılarını sırt bölgesinin aşağısına inmeyecek şekilde ayarlayın. Çantaları tek omzunda değil çift omzunda, desteğini sırtının ortasına gelecek şekilde takması konusunda uyarın. Ayrıca çocuğunuzun yapısına ve karakterine uygun egzersiz programlarını keşfedin. Egzersiz, postür problemini ortadan kaldırmada kullanılan en etkin tedavi yöntemidir. Çocuğunuz ağrıdan bahsediyorsa, çocuğunuzu incelediğiniz zaman herhangi bir asimetri gözlemliyorsanız doktorunuzdan postür analizi yapmasını istemelisiniz. Yıllık rutin yapılan kontroller çocuğunuzun sağlıklı gelişmesini sağlar." İHA