Her dört kişiden biri yoksul
15.02.2006 00:00:00
Türkiye'de her dört kişiden biri yoksulluk sınırının altında, 14.5 milyon kişi ise günlük 4 dolarla geçiniyor. TÜİK'in açıklamasına göre 909 bin kişi açlık sınırının, 18 milyon kişi ise yoksulluk sınırının altında olduğuna dikkat çekerken uzmanlar, gerçek rakamların çok daha korkunç boyutlarda olduğuna dikkat çekti TÜİK'e göre Türkiye'de, 2004 yılında, yaklaşık 909 bin kişi açlık sınırının, 18 milyon kişi ise yoksulluk sınırının altında bulunuyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2004 yılı Hanehalkı Bütçe Anketi Sonuçlarına göre, "2004 Yoksulluk Çalışması Sonuçlarını" açıkladı. Buna göre, 2004 yılında 4 kişilik hanenin aylık açlık sınırı 182 milyon lira, aylık yoksulluk sınırı ise 429 milyon lira olarak belirlendi. 2003 yılında yüzde 1,29 olarak tahmin edilen, açlık sınırının altında yaşayan fert oranı, 2004 yılında değişmedi. Buna karşılık yoksul fert oranı yüzde 28,12'den yüzde 25,26'ya düştü. Çalışmada, kırsal yerleşim yerlerinde yaşayanların yoksulluk riskinin, kentsel yerlerde yaşayanların yoksulluk riskinden fazla olduğu hesaplandı. Türkiye genelinde 2002 yılında sadece gıda harcamalarını içeren açlık sınırı 1,35, 2003 yılında yüzde 1,29 idi. 2003 ve 2004 yılları karşılaştırmasında, kentlerde sadece gıda harcamalarını içeren açlık sınırı 2003'de yüzde 0.74 iken 2004'de yüzde 0,62'ye inerken, kırsal kesimde yüzde 2,15'den yüzde 2,36'ya çıktı. Türkiye genelinde 2003 yılında gıda ve gıda dışı harcamalarını içeren açlık sınırı 28,12 iken, bu oran 2004'de yüzde 25,6'ya yükseldi. Aynı dönemlerde, kentlerde gıda ve gıda dışı harcamaları içeren açlık sınırı yüzde 22,30'dan yüzde 16,57'ye indi. Kırsal kesimde ise yüzde 37,13'den yüzde 39,97'ye çıktı.FERT SAYILARIVerilere göre, sadece gıda harcamalarını içeren açlık sınırı altında yaşayanların sayısı, Türkiye genelinde 894 binden 909 bine çıkarken, kentlerde 311 binden 269 bine geriledi. Kırsal bölgelerde bu sayı 584 binden 640 bine yükseldi. Yoksulluk sınırı içinde yaşayan fertlerin sayısı ise Türkiye genelinde 2003 yılında 19 milyon 458 binden, 2004 yılında 17 milyon 991 bine, kentlerde 9 milyon 377 binden 7 milyon 146 bine geriledi.Kırsal bölgelerde ise 10 milyon 81 binden 10 milyon 846 bine çıktı.HANE HALKI BÜYÜKLÜ?ÜÇalışmaya göre hanehalkı büyüklüğü arttıkça, yoksulluk riski de artış gösterdi. Buna göre, Türkiye genelinde 2003 yılında toplam 16 milyon 744 bin olarak belirlenen hanelerin 3 milyon 854 bini, bir başka değişle yüzde 23,02'si yoksul iken, 2004 yılında toplam hane sayısı 17 milyon 97 bine çıkarken, yoksul sayısı 3 milyon 533 bine indi. Türkiye genelinde 2004 yılında toplam hane içinde yoksul hane oranı yüzde 20,67 olarak belirlendi. Türkiye çapında, 2004 yılında yoksul oranları 1-2 kişilik ailede yüzde 14,49, 3-4 kişilik ailede yüzde 13,71, 5-6 kişilik ailede yüzde 27,40, 7 ve daha fazla ailede ise yüzde 51,06 oldu. Aynı dönemde, kentlerde bulunan hane sayısı 10 milyon 687 binden 10 milyon 928 bine çıkarken, yoksul oranı ise yüzde 18,49'dan yüzde 12,90'a geriledi.2003-2004 yılları karşılaştırmasında, kırsal bölgede bulunan hane sayısı ise 6 milyon 58 binden 6 milyon 168 bine, yoksul oranı da 31,01'den yüzde 34,43'e yükseldi.FERT BAZINDA DURUMTürkiye'de 2004 yılında nüfus 70 milyon 274 bin, yoksul sayısı 17 milyon 991 bin olarak saptandı. Türkiye nüfusu içinde yoksul oranı 2003 yılında yüzde 28,12 iken bu oran 2004 yılında yüzde 25,60'a indi. Kentlerde fert bazında 2003 yılında yoksul oranı yüzde 22,30 iken bu oran 2004 yılında yüzde 16,57'ye geriledi. Kırsal bölgede ise sırasıyla yüzde 37,13, yüzde 39,97 olarak belirlendi.ÇALIŞANLARIN NÜFUS İÇİNDEKİ PAYITÜİK'e göre Türkiye'de 2004 yılında, ücretli, maaşlı olarak çalışan ve yoksul konumda bulunanların nüfus içindeki payı, bir önceki yıla göre, 0,20 puan artarak yüzde 13,46'dan yüzde 13,66'ya çıktı. Buna göre, kentlerde 15 ve daha yukarı yaşta istihdam altındaki fertler kapsamında, maaşlı olarak çalışan ve yoksul konumda bulunanların nüfus içindeki payı 2003'de yüzde 17,47 iken 2004'de yüzde 17,88'e yükselirken, kırsal bölgelerde yüzde 7,25'den yüzde 6,96'ya indi. Aynı dönemde, Türkiye genelinde ücretli ve maaşlı olarak çalışan fertlerin yoksulluk oranı, yüzde 15,28'den yüzde 10,35'e, kentlerde yüzde 14,27'den 8,79'a, kırsal kesimde de yüzde 19,03'den yüzde 16,71'e geriledi. Türkiye çapında ekonomik olarak aktif olmayan ve yoksul konumda bulunanların nüfus içindeki payı yüzde 36,70'den yüzde 36,08'e, 15 yaşından küçük yoksul fertlerin oranı da yüzde 28,77'den yüzde 28,65'e indi.E?İTİM VE CİNSİYETE GÖRE DURUMTürkiye genelinde, 15 ve daha yukarı yaştaki istihdam edilen ve tarım sektöründe çalışan yoksulların nüfus içindeki payı 2003'de yüzde 10,92'den yüzde 11,29'a, sanayide yüzde 7,17'den yüzde 7,54'e, hizmet sektöründe yüzde 13,28'den yüzde 13,32'ye çıktı. Türkiye çapında fertlerin yoksulluk oranı tarım sektöründe yüzde 39,89'dan yüzde 40,88'e çıkarken, sanayide yüzde 21,34'den yüzde 15,64'e, hizmetlerde de yüzde 16,76'dan yüzde 12,36'ya, işsizlerde yüzde 30,97'den yüzde 27,37'ye indi. Fert yoksulluk oranı ekonomik olarak aktif olmayan kesimde yüzde 22,82'den yüzde 20,95'e, 15 yaşından küçük fertlerde ise yüzde 37,04'den yüzde 34,02'ye geriledi. Okur yazar olmayıp yoksul konumda olanların nüfus içindeki payı 2003'de yüzde 9,66 iken bu oran 2004'de yüzde 10,22'ye çıktı. Aynı dönemde yüksek okul, fakülte bitirenlerin nüfus içindeki payı yüzde 4,41'den yüzde 4,77'ye yükseldi. Okur yazar olmayanlarda fert yoksulluk oranı ise 2003 yılında yüzde 42,42 iken 2004 yılında yüzde 45,11'e çıktı. Buna karşılık yüksek okul, fakülte bitirenlerin yoksulluk oranı ise yüzde 2,66'dan 2004'te yüzde 1,33'e indi.
