İhracat hedefinde şaşma yok

RECEP BAHAR / İSTANBUL


Türkiye ihracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe, bir grup basın mensubuyla düzenlediği sohbet toplantısında, Avrupa ve ABD başta olmak üzere küresel ekonomilerdeki resesyon ve belirsizliğe rağmen bu yıl için öngörülen 250 milyar dolarlık ihracat hedefini yakalayacaklarını söyledi. Haziran ayındaki genel kurulda TİM Başkanı seçilen Mustafa Gültepe, ABD'nin teknik olarak resesyona girdiğine, Türkiye'nin en önemli pazarı konumundaki AB ülkelerinde de daralma etkilerinin görülmeye başlandığına dikkat çekerek, mevcut durumun belirsizliği beraberinde getirdiğini vurguladı.

AB pazarı önemli

Türkiye'nin toplam ihracatının yüzde 48.4'ünü, yani neredeyse yarısını AB ülkeleri ve ABD'ye yaptığını hatırlatan Gültepe, şöyle devam etti: "Avrupa piyasalarındaki endişelerin ve küresel ekonominin genel gidişatındaki değişmelerin ihracatımıza olası etkilerini önümüzdeki üç ayda çok daha net bir şekilde görebileceğiz. 2023'ün ilk yarısı enerji krizi ile durgunluğun en çok hissedileceği dönem olacak. Neredeyse tüm dünyada merkez bankaları parasal sıkılaşmaya gitti ve buna devam edeceklerinin sinyallerini veriyorlar. Bu durumda en büyük pazarımız olan Avrupa'da talebin baskılanması ihracatımızı olumsuz etkileyebilir. Öte yandan, parasal sıkılaşma Avrupa'daki arzda da azalmaya yol açacak. Nitekim üretimin düşmeye başladığını gösteren işaretler geliyor. Avrupa, başta asgari ücret düzenlemesi olmak üzere, çeşitli politikalarla parasal sıkılaşmanın neden olacağı alım gücü kaybının önüne geçmeye çalışıyor. Hane halklarının alım gücündeki düşüş sınırlı kalır ve Avrupa'da üretim daralmaya devam ederse bu durum bazı sektörlerimizde ihracatımızı olumlu yönde etkileyebilir. Özellikle enerji yoğun sektörler arasında yer alan metal, mobilya bundan olumlu etkilenebilir. Ancak hazırgiyimin gelişmelerden olumsuz etkilenmesi bekleniyor. Ocak-Ağustos dönemini hedeflerimiz doğrultusunda 165.7 milyar dolar ihracatla tamamladık. Son 12 ayın tamamında aylık ihracat rekoru kırdık. Tüm gelişmeleri yakından takip ediyoruz. Her şeye rağmen 2022 yılı için öngördüğümüz 250 milyar dolarlık ihracat hedefimizi tutturacağımıza inanıyorum. Pandemi dönemi sonrası talep artmıştı. Şimdi talepte normalleşme yaşanıyor. Bu arada stoklar da arttığı için, üreticiler daha tedbirli gidiyor."

İhracatçıların en büyük sıkıntısı finansman

Türkiye'nin ihracatını en kısa sürede 300 milyar doların üzerine çıkarmayı hedeflediklerini anlatan Gültepe, bu hedefe ulaşılabilmenin yolunun kapasite artırıcı yatırımdan geçtiğini vurguladı. Yatırım için ihracatçının finansmana ihtiyacının daha da artacağını vurgulayan Gültepe, şunları söyledi: "Kullanılan kredilerin dövize gitmesi endişesiyle birtakım düzenlemeler yapılıyor. Son düzenlemelerin ardından ticari kredi faizlerinde 10 puana yakın bir gerileme oldu. Kredi faizleri yüzde 20-30 bandına geriledi. Ancak bankalar zorunlu karşılık kararı nedeniyle kredi kullandırma konusunda isteksiz görünüyorlar. Reeskont kredilerinin kullanımında ihracat gelirlerinin yüzde 70'ini TL'ye çevirme koşulu nedeniyle firmalarımız bu kredileri kullanmaktan kaçınıyor. Dış ticaret yapan firmalar için bunlar yönetilmesi zor süreçler, çünkü ihracatçı firmalarımız aynı zamanda ithalat da yapıyor. Eximbank kredilerinin sınırlı olması, Merkez Bankası'nın kısıtlı miktarda reeskont kredisi kullandırması, TL kredilerde firmaların döviz varlığıyla ilgili kısıtlamalar, finansmana erişim konusunda zorlukları oluşturuyor. Farklı endişelerle kredi kaynaklarını dövize dönüştürenler olabilir. Ancak endişeli azınlığın yaptığı yanlışların cezasını tüm ihracatçılarımızın ödemesi ülkemiz adına doğru değil. Karar alıcıların zorlu bir süreç yönettiğinin bizzat tanığıyım. Ancak bu zorlu süreçten ülkemizi selamete çıkarabilmemiz için yatırım, üretim ve ihracattan başka seçenek görünmüyor. Finansmana erişim kolaylığı bu süreçte kilit rol oynuyor."


Atak yapma zamanı

TİM Başkanı Mustafa Gültepe, küresel ekonominin büyük bir değişim ve dönüşüm sürecine girdiğini, Türkiye'nin bu süreci fırsata çevirebilmesi için çok hızlı hareket etmek durumunda olduklarının altını çizdi. Gültepe, Yeni Mesaj'ın ABD Doları'nın Euro karşısında değer kazanması sonucunda Avrupa'ya ihraç edilen ürünlerde fiyat artışına gidilip gidilmediği sorusu üzerine, "Pariteden dolayı yüzde 10 pahalı satmak lazım. Zam yapamıyorsunuz zira alım gücü orada da düştü. Avrupa'da perakende sektörü özellikle hazırgiyimde çok fazla zam yapamıyor, yüzde 5-10 artışlar var" dedi. Kolombiya, Avustralya, ABD gibi uzak pazarlara önümüzdeki yıl düzenli ticari heyet göndereceklerine işaret eden Gültepe, "Kilogram başına fiyat artışında birlikler ciddi rol alabilir. Bu iş birliklere kalıyor" diye konuştu.