İhracat hız kesmiyor

Ağustos ayı ihracat verileri, başta "Vatan toprakları bir bütündür, birbirinden ayrılamaz. Bu topraklarda yaşayanlar öz kardeştir. Kuva-yı Milliyeyi tek kuvvet tanımak, milli iradeyi egemen kılmak temel ilkedir. Her türlü işgal ve girişime karşı millet birlik olarak elbirliği ile kendisini savunacak ve direnecektir" olmak üzere kurtuluş mücadelesinin meşalesini yakan ve Türkiye Cumhuriyeti'nin temellerini döşeyen 10 maddelik kararların alındığı Sivas Kongresi'nin 100. Yılı vesilesiyle Sivas'ta açıklandı. Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan'ın ana hatlarıyla, Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı İsmail Gülle'nin detaylarıyla açıkladığı Ağustos ayı ihracat verilerine göre 5 günlük Kurban Bayramı ve ihracatın en yoğun günü olarak bilinen Cuma gününe denk gelen Zafer Bayramı tatillerine rağmen, geçen ay ihracat Ağustos 2018'e göre 1.7 artış göstererek 13 milyar 150 milyon dolar oldu. Yılın ilk 8 ayında ise ihracat yüzde 2.9 artış ile 117.3 milyar dolara ulaşırken, son 12 aylık ihracat 180.1 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bakan Pekcan, etkinlikte Ağustos ayı ithalat verilerini de açıkladı. Buna göre geçen ay ithalat, Ağustos 2018'e göre yüzde 0.27 azalarak 15 milyar 526 milyon dolar gerçekleşti. Bu yılın 8 aylık döneminde ithalat 136 milyar 914 milyar dolar oldu. Ağustos ayı dış ticaret açığı, 2018 yılı Ağustos ayındaki 2 milyar 636 milyon dolar seviyesinden, yüzde 9.88 oranında azalarak 2 milyar 376 milyon dolara geriledi. Ocak-Ağustos 2018 döneminde 50 milyar 801 milyon dolar olan dış ticaret açığı ise bu yılın aynı döneminde 19 milyar 662 milyon dolara indi. Bu gelişmede geçen yıl ekonomide yaşanan çalkantı ve son 9 aydır etkisi derinden hissedilen ekonomideki küçülme etkili oldu. 

Teknoloji savaşları yaşanıyor

Pekcan, etkinlikte yaptığı konuşmada, Türkiye'nin en önemli ihracat pazarları olan AB'nin yüzde 1.3, Almanya'nın yüzde 0.4, İngiltere'nin yüzde 1.3 gibi durgunluk seviyesinde büyümesinin beklendiğini aktararak, zorlu küresel şartlara rağmen hızla daralan dış ticaret açığı ve başarılı bir turizm sezonu sayesinde yılın ilk yarısında Türk ekonomisinin uzun yıllardır ilk defa cari fazla verdiğini vurguladı.

Pekcan, ABD ile Çin arasındaki ticaret savaşının teknoloji savaşı olduğuna işaret ederek, "ABD'nin yüksek teknoloji ihracatı azalırken, Çin'inki artıyor. Biz de yüksek teknoloji ihracatına önem vermeliyiz" şeklinde konuştu.

Kimyevi maddeler atakta

Ağustos ayının sektör lideri, ihracatını yüzde 8.4 artırarak 1.74 milyar dolara ulaşan otomotiv sektörü oldu. Yüzde 19 artışla 1.63 milyar dolara ulaşan 'kimyevi maddeler' sektörü ikinci, yüzde 1.2 artışla 1.4 milyar dolara ulaşan 'hazırgiyim ve konfeksiyon' sektörü üçüncü oldu. İhracatını en çok artıran sektörler ise yüzde 46.5 artışla 175 milyon dolara ulaşan 'savunma ve havacılık', yüzde 30.2 artışla 6 milyon dolara ulaşan süs bitkileri ve yüzde 29.5 artışla 286 milyon dolara ulaşan 'çimento cam seramik' toprak ürünleri oldu.

132 ülkeye ihracat arttı

Ağustos ayında ihracatçılar, ülkemizin bayrağını 223 ülke ve bölgede dalgalandırmayı başardı. Bu ülkelerin 132'sine ihracat artarken 108 ülkede ise artış yüzde 10'un, tam 56 ülkede ise yüzde 50'nin üzerinde gerçekleşti. En çok ihracat gerçekleştirilen ilk 3 ülke ise 1 milyar 123 milyon dolar ile Almanya, 1 milyar dolar ile İngiltere ve 633 milyon dolar ile Irak oldu. İlk 10 ülkenin ihracattaki payı yüzde 49.2 olurken, ilk 20 ülkede bu pay yüzde 65.7 olarak gerçekleşti. En büyük pazarımız olan Avrupa Birliği'nin ihracatımızdaki payı Ağustosta yüzde 48.2 oldu.

Yalova gemi ve yat ile atakta

İllerin ihracatına bakıldığında Ağustos ayında 45 il ihracatını artırdı. En çok ihracat gerçekleştiren ilk 3 il sırasıyla; 5.6 milyar dolarla İstanbul, 974 milyon dolarla Kocaeli ve 953 milyon dolarla Bursa oldu. En dikkat çekici artışlar ise; ihracatını 17 katına çıkararak 57 milyon dolar ihracata ulaşan Yalova, yüzde 36,8 artışla 44 milyon dolar ihracata ulaşan Muğla ve yüzde 34.4 artışla 31 milyon dolar ihracata ulaşan Malatya'da yaşandı. Yalova'nın ihracat artışında 'gemi ve yat' sektörü etkili olurken, Muğla ve Malatya'da 'su ürünleri ve hayvansal mamuller' sektöründeki artış başarıyı getirdi.

174 ülkeye TL ile ihracat yapıldı

Ay boyunca 174 ülkeye ihracatta TL kullanıldı, toplam rakam bir önceki yılın ağustos ayına göre yüzde 8 artarak 3.7 milyar TL oldu. 5967 firma ağustos ayında beyannamelerinde Türk Lirasını tercih etti. Geçen ay ihracatta ilk 3 sırayı Almanya, İngiltere ve Irak aldı. Almanya'ya ihracatımız yüzde 0.95 artışla 1 milyar 210 milyon dolar, İngiltere'ye ihracatımız yüzde 12.43 artışla bir milyar 38 milyon dolar, Avrupa Birliği'ne ihracatımız ise yüzde 7.53 artışla 6 milyar 362 milyon dolar oldu. 

İhracatçı dinamizmini koruyor

TİM Başkanı İsmail Gülle, bu küresel pazar dengelerinin hızla değiştiğine işaret ederek, "Buna rağmen ihracatçılarımızın, dinamizmleri ve stratejik kararları sayesinde ihracatımız, doğru rota tespitleri ile ekonomimizi sırtlamaya devam ediyor" dedi. 2020 yılında e-ticaret piyasa hacminin 1 trilyon dolara ulaşmasının beklendiğini hatırlatan Gülle, Türkiye'nin lojistik konumu ve hava yolu ağı göz önünde bulundurulduğunda İhracat Ana Planının işaret ettiği e-ticaret atılımlarının hedeflere ulaşmada ciddi rolü olacağına dikkat çekti. Ağustos ayı ihracatına ilişkin detaylara değinen TİM Başkanı şunları kaydetti: "Öncelikle, ağustos ayında 1.219 firmamızın ihracata 'merhaba' dediğini büyük bir memnuniyetle ifade ediyorum. Sivas ilimizden de HM Sivmad Mobilya Maden firmamız, Gürcistan'a ihracat yapmak suretiyle ailemize katıldı. Hatırlanacağı üzere ilimizin önde gelen firmalarından ESTAŞ da İnovasyon Haftası kapsamında düzenlediğimiz İnovaLİG yarışmamızda, inovasyon sonuçları kategorisinde birinci olmuştu. Bu iki firmamız başta olmak üzere, ilimizin tüm ihracatçılarını tebrik ediyor, başarılarının devamını diliyorum. Firma özelinde bakıldığında, Ağustos ayı içerisinde 35 bin 989 firmamız ihracat gerçekleştirdi. Bu firmaların 1.215 tanesi, geçmiş yıllarda ihracat yapmakla birlikte bu yıl ilk ihracatını ağustosta gerçekleştirdi. Ağustos ayında ihracata başlayan firmalarımızın önemli bir bölümü ilk beyannamelerini Almanya, Irak ve Azerbaycan'a açarken, 40 firmamız ABD'ye, 29 firmamız ise Rusya pazarına açılarak ihracata başlama başarısı gösterdi."

Türk Eximbank ile imzalanan protokol hayata geçiyor

Türk Eximbank ile 'İhracatçı Birlikleri Kaynaklarının Eximbank'a aktarılması'na ilişkin 17 Ağustos 2018'de imzalanan protokolün teknik ve hukuki alt yapısı Bakanlığın da destekleri ile aradan geçen 1 yıla yakın sürede tamamlandığı ifade eden TİM Başkanı İsmail Gülle şunları söyledi: "Eximbank'a söz konusu kaynak aktarımıyla, ihracatçılarımız finansmana erişimde bir seviye daha atlamış olacak. Yükselen rekabet koşulları, ihracatçılarımızın hedef pazarlarında, proaktif bir strateji izleyerek, pazar ve ürün yoğunlaşmasını azalmalarını gerektiriyor. Hedef pazarlarımız, müşteri profilimiz ve ihracat maliyetlerimiz farklılaştıkça, biz ihracatçıların, sadece operasyona ve yeni ürün geliştirmeye odaklanması hayati önem taşıyor. Bu yüzden finansmana erişiminin kolaylığı İhracatçıların operasyon ve üretim kabiliyetini öncelikli olarak etkiliyor. Göreve geldiğimiz günden bu yana şunu söyledik: İhracatçının tek derdi üretmek ve pazarlamak olmalı. İşine giderken parayı değil, yenilikçi ürün üretmeyi düşünmeli, yeni hedef pazarlara nasıl gireceğini düşünmeli. Bugün fiili hale gelecek olan yedek akçelerimizin aktarılması projesi bu anlamda ihracatçılarımız için çok önemli bir fırsat. TİM olarak Eximbank yönetiminde bulunmamız, ihracatçılarımıza Eximbank vasıtası ile sağlanan hizmetlerin çok daha etkili olabilmesi için bizlere de söz hakkı tanıyor. Bu imkan, bu hak tüm ihracatçılarımızındır. Bugün aktarılan yedek akçeler de ihracatçılarımızın alın terlerinden oluşan birikimlerdir. Yani, TİM ve Birlikler olarak ihracatçılarımızdan aldığımızı onlara aktarmaya devam ediyoruz."
RECEP BAHAR / SİVAS