İmam Cafer’in Gadir Hum hakkındaki görüşü
İmam Cafer’e (a.s) göre halife, yani ümmetin idarecisi seçim yoluyla veya zorla başa gelemez
25.08.2021 00:20:00
"Ali (k.v) Gadr-i Hum günü Resulullah'ın (sav), Yüce Allah'ın (c.c) direktifiyle velayet niteliğiyle çağırıp, imameti vurguladığı ve "Ben, sizin hakkınızda kendi nefislerinizden daha yetkili değil miyim?" buyurduğu.
Orada bulunanlarında "Evet, bize, kendi nefislerimizden daha yetkilisin" diye karşılık verdikleri, bunun üzerine, "Şu halde ben, kimin velisi isem Ali de onun velisidir. Allah'ım! Onu dost edinenlerin dostu ol. Ona düşman olanların düşmanı ol. Ona yardım edenlere yardım et. Onu terk edenleri terk et. Ona destek olanlara destek ol" buyurduğu kimsedir." (İmam Cafer eseri sh:157)
Halifenin seçimi hakkındaki görüşü
"İmam Cafer'e (a.s) göre halife, yani ümmetin idarecisi seçim yoluyla veya zorla başa gelemez. Çünkü bu tamamen Allah (c.c) tarafından nasb yoluyla tevdi edilen bir vazifedir. İnsanlar imam tayin edemezler."
Cafer-i Sadık hazretleri bu konuyu şöyle izah eder;
"…Allah'ın (c.c), "Bahçelerin bir ağacını bitirmek sizin için mümkün değildir" (Neml Suresi 60) diye buyurduğunu görmüyor musunuz? Yani, kendi tarafınızdan bir imam seçmeye ve kendi iradeniz ve isteğinizle onu hak sahibi olarak adlandırmaya hakkınız yoktur.
Kıyamet günü Allah (c.c) üç grupla hiç konuşmayacak. Onlara (rahmet gözüyle bakmayacak) ve onları (günahtan) temizlemeyecek ve onlar için elemli bir azap olacaktır;
1-Allah'ın (c.c) bitirmediği bir ağacı diken kimse, yani Allah'ın (c.c) tayin etmediği bir kimseyi imam olarak belirleyen kimse.
2-Allah'ın (c.c) seçtiği bir imamı inkar eden kimse.
3-Ve bu iki grubun İslam'dan bir payı olduğunu sana kimse.
Allah (c.c) şöyle buyuruyor; "Rabbin dilediğini yaratır ve seçer. Seçmek diğerlerine ait bir hak değildir." (Kısas suresi 68) (sh:158)
İmam Cafer (a.s) buyurdu ki;
"… Kim Allah'tan (c.c) sakınırsa Allah'a (c.c) Muhammed'in (sav) getirdiği dine iman eden bir mümin olarak kavuşur. Allah (c.c) müminlerin üzerine veli olarak tayin ettiği kimseye itaati Allah ve Resulüne itaatle bağlantılı kılmıştır. "Allah'a itaat edin. Resule ve sizden olan emir sahiplerine itaat edin." (Nisa suresi 59)
Kim, Allah'ın (c.c) tayin ettiği emir sahiplerine itaat etmezse, Allah'a (c.c) ve Resulüne (sav) itaat etmiş olmaz. Allah'ın (c.c) tayin ettiği, "ulu'l emr"lere itaat etmek, Allah'ın (c.c) katından indirdiği dini ikrar etmenin gereğidir."
İmam Cafer (a.s) bu ayette beyan edilen "ulu-l emr" in, on iki imam olduğunu pek çok defalar ifade etmiştir. Yani İmam Cafer'e (a.s) göre emir sahipleri olan imamlara itaat etmek, Allah'a itaat etmek demektir." (Sh:160)
İmam Cafer'in oğlunun vefatı ve İmamın duruşu
Anbese el-Abid anlatıyor; İsmail b. Cafer vefat edip, cenaze işlemlerini tamamlayıp döndüğümüzde İmama Cafer Sadık (a.s) oturdu. Bizde oturduk. Başını öne eğmişti. Sonra başını kaldırdı. Ve şöyle dedi;
"Ey insanlar! Şu dünya ayrılık yurdudur. Dürülüp, bükülme yurdudur. Dimdik durma yurdu değildir. Ne var ki, alışık olduğumuz ayrılık yine de yürek yakar. Bunu engelleyemezsiniz. Geri çevir ilmesi mümkün olmayan bir yangındır. İnsanların erdem ve üstünlükleri güzellikle teselli bulma ve sahih düşünmede belli olur. Kim kardeşinin problemine el uzatmazsa, kardeşi onun problemine el atar. Kim bir oğlunu öne çıkarmazsa, oğlu değil, o öne çıkmış olur." Sh:203
Prof. Dr. Haydar Baş'tan değerlendirme
"Bütün bunlar bize gösteriyor ki, asıl mesele kamil imana sahip insanın yetiştirilmesi meselesidir. Sadece iman etmiş olmakla insanın nefsi ıslah olmuş kabul edilemez. Bir eğitim süreci kaçınılmazdır. Yoksa insanlar küçük bir dünya menfaati karşısında hemen saf değiştirebilmekte, Peygamber evlatlarına bile arka çevirebilmektedir. Hz. Hüseyin'in (a.s) başına gelenler bu hakikatin acı bir ispatıdır." (Prof. Dr. Haydar Baş, İmam Cafer eseri sh:228) H: Akın Aydın
Orada bulunanlarında "Evet, bize, kendi nefislerimizden daha yetkilisin" diye karşılık verdikleri, bunun üzerine, "Şu halde ben, kimin velisi isem Ali de onun velisidir. Allah'ım! Onu dost edinenlerin dostu ol. Ona düşman olanların düşmanı ol. Ona yardım edenlere yardım et. Onu terk edenleri terk et. Ona destek olanlara destek ol" buyurduğu kimsedir." (İmam Cafer eseri sh:157)
Halifenin seçimi hakkındaki görüşü
"İmam Cafer'e (a.s) göre halife, yani ümmetin idarecisi seçim yoluyla veya zorla başa gelemez. Çünkü bu tamamen Allah (c.c) tarafından nasb yoluyla tevdi edilen bir vazifedir. İnsanlar imam tayin edemezler."
Cafer-i Sadık hazretleri bu konuyu şöyle izah eder;
"…Allah'ın (c.c), "Bahçelerin bir ağacını bitirmek sizin için mümkün değildir" (Neml Suresi 60) diye buyurduğunu görmüyor musunuz? Yani, kendi tarafınızdan bir imam seçmeye ve kendi iradeniz ve isteğinizle onu hak sahibi olarak adlandırmaya hakkınız yoktur.
Kıyamet günü Allah (c.c) üç grupla hiç konuşmayacak. Onlara (rahmet gözüyle bakmayacak) ve onları (günahtan) temizlemeyecek ve onlar için elemli bir azap olacaktır;
1-Allah'ın (c.c) bitirmediği bir ağacı diken kimse, yani Allah'ın (c.c) tayin etmediği bir kimseyi imam olarak belirleyen kimse.
2-Allah'ın (c.c) seçtiği bir imamı inkar eden kimse.
3-Ve bu iki grubun İslam'dan bir payı olduğunu sana kimse.
Allah (c.c) şöyle buyuruyor; "Rabbin dilediğini yaratır ve seçer. Seçmek diğerlerine ait bir hak değildir." (Kısas suresi 68) (sh:158)
İmam Cafer (a.s) buyurdu ki;
"… Kim Allah'tan (c.c) sakınırsa Allah'a (c.c) Muhammed'in (sav) getirdiği dine iman eden bir mümin olarak kavuşur. Allah (c.c) müminlerin üzerine veli olarak tayin ettiği kimseye itaati Allah ve Resulüne itaatle bağlantılı kılmıştır. "Allah'a itaat edin. Resule ve sizden olan emir sahiplerine itaat edin." (Nisa suresi 59)
Kim, Allah'ın (c.c) tayin ettiği emir sahiplerine itaat etmezse, Allah'a (c.c) ve Resulüne (sav) itaat etmiş olmaz. Allah'ın (c.c) tayin ettiği, "ulu'l emr"lere itaat etmek, Allah'ın (c.c) katından indirdiği dini ikrar etmenin gereğidir."
İmam Cafer (a.s) bu ayette beyan edilen "ulu-l emr" in, on iki imam olduğunu pek çok defalar ifade etmiştir. Yani İmam Cafer'e (a.s) göre emir sahipleri olan imamlara itaat etmek, Allah'a itaat etmek demektir." (Sh:160)
İmam Cafer'in oğlunun vefatı ve İmamın duruşu
Anbese el-Abid anlatıyor; İsmail b. Cafer vefat edip, cenaze işlemlerini tamamlayıp döndüğümüzde İmama Cafer Sadık (a.s) oturdu. Bizde oturduk. Başını öne eğmişti. Sonra başını kaldırdı. Ve şöyle dedi;
"Ey insanlar! Şu dünya ayrılık yurdudur. Dürülüp, bükülme yurdudur. Dimdik durma yurdu değildir. Ne var ki, alışık olduğumuz ayrılık yine de yürek yakar. Bunu engelleyemezsiniz. Geri çevir ilmesi mümkün olmayan bir yangındır. İnsanların erdem ve üstünlükleri güzellikle teselli bulma ve sahih düşünmede belli olur. Kim kardeşinin problemine el uzatmazsa, kardeşi onun problemine el atar. Kim bir oğlunu öne çıkarmazsa, oğlu değil, o öne çıkmış olur." Sh:203
Prof. Dr. Haydar Baş'tan değerlendirme
"Bütün bunlar bize gösteriyor ki, asıl mesele kamil imana sahip insanın yetiştirilmesi meselesidir. Sadece iman etmiş olmakla insanın nefsi ıslah olmuş kabul edilemez. Bir eğitim süreci kaçınılmazdır. Yoksa insanlar küçük bir dünya menfaati karşısında hemen saf değiştirebilmekte, Peygamber evlatlarına bile arka çevirebilmektedir. Hz. Hüseyin'in (a.s) başına gelenler bu hakikatin acı bir ispatıdır." (Prof. Dr. Haydar Baş, İmam Cafer eseri sh:228) H: Akın Aydın
