İnşaat sektörü endişeli

SELİM AYANOĞLU/İSTANBUL

 

Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD), yapı sektörü ve ekonomi çevreleri tarafından dikkatle izlenen aylık sektör raporunu açıkladı. Türkiye İMSAD Ekim 2018 Sektör Raporu'na göre; inşaat malzemeleri sanayisi, iç piyasadaki durgunluk nedeniyle ihracata daha çok ağırlık vermeye başladı.

Çalışma gün sayısının düştüğü ve Türkiye'nin toplam ihracatının gerilediği Ağustos ayında, inşaat malzemeleri ihracatı bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8.8 arttı. Ağustos ayı inşaat malzemeleri ihracatı 1.61 milyar dolar olarak gerçekleşti.

Raporda; yükselen ihracat performansıyla, ihracatın 2014 yılından bu yana en yüksek seviyesine ulaşarak 2018 yılı sonu itibarıyla 20 milyar doları aşacağına dikkat çekildi. 2014 yılında 22.1 milyar dolar olan inşaat malzemesi ihracatı, 2015'te 17.7 milyar dolara geriledi.

2016 yılında bu rakam 16 milyar dolara kadar düştü. 2017 yılında da yüzde 8 artarak tekrar 17.3 milyar dolara yükseldi. 2018 yılının ilk 8 ayında ise ihracat yüzde 18.3 artarak 13.27 milyar dolara ulaştı. İhracatta kuvvetli artış Ağustos ayında da sürdü ve Ağustos 2017 ile Ağustos 2018 aralığında yıllık ihracat 19 milyar dolar seviyesinin üzerine çıkarak 19.34 milyar dolar olarak gerçekleşti. Böylece ihracat 2014 yılından bu yana en yüksek seviyesine ulaştı. 

 

Talep düştü maliyetler arttı

 

Türkiye İMSAD Ekim 2018 Sektör Raporu'nda iç piyasadaki yavaşlama nedeniyle ihracata ağırlık verildiği ancak bu yavaşlamanın sürdürülebilir olmadığı vurgulandı. Rapora göre; Eylül ayında mevcut inşaat işleri seviyesinde yaşanan gerileme, Ekim ayında da devam etti. İnşaat işlerinde önemli bir durgunluk yaşanmaya başlandı.

Mevcut işler tamamlandığı ve yeni işlere başlanmadığı için mevcut işler seviyesinin giderek daraldığı görüldü. Mevcut inşaat işleri seviyesini ölçen endeks, Ekim ayında 2.1 puan daha düşerek 2010 yılından bu yana en zayıf seviyesinde kalmaya devam etti. İnşaat işlerinin gerilemesinde iki önemli neden öne çıkıyor; bunlardan ilki talep tarafındaki küçülme, diğeri ise finansman maliyetlerinin geldiği seviyeler ile finansman olanaklarının kesilmiş olması. Rapora göre bu iki koşulda iyileşme sağlanmadan mevcut inşaat işlerinde toparlanma mümkün görünmüyor. 

 

Sektörde küçülme korkusu

 

İnşaat sektöründe yavaşlama ve küçülme, inşaat sektörü istihdamında da hissedilmeye başlandı. İnşaat sektörü son yıllarda sağladığı hızlı büyüme ile yüksek sezonların yaşandığı yaz aylarında 2.2 milyon üzerinde istihdama ulaştı.

Ancak 2018 yılında aylar itibarıyla inşaat sektöründe görülen zayıflama, istihdam verilerine de yansımaya başladı. 2018 yılı Temmuz ayında inşaat sektöründe istihdam 2 milyon kişiye inerek, geçen yıl Temmuz ayı istihdamının 180 bin kişi altında kaldı. İnşaat sektörü istihdamının toplam istihdam içindeki payı ise 2017 yılı Temmuz ayında yüzde 7.6 iken, 2018 yılı Temmuz ayında yüzde 6.9'a indi. .