İsrail'in, kurduğu tuzakla 17 Eylül'de Rus İl-20 uçağının 15 kişilik mürettabatıyla birlikte düşmesine neden olması, kendisine pahalıya mal oldu. Bu provokasyonla Rusya-Suriye ilişkilerinin bozulmasını amaçladı ama tam tersi oldu, foyası ortaya çıktı.
Her ne kadar işlediği suçu inkâr etmeye çalışsa da, Rus yetkililerin delilleriyle beraber olayın ayrıntılarını kamuoyuyla paylaşmaları, bu oyunlarını da bozdu.
Rusya Savunma Bakanlığı Sözcüsü İgor Konaşenkov, detayları özel ekranda basın mensuplarına göstererek anlattı ve "Ekranda, Suriye hava savunma sisteminin fırlattığı S-200 füzesinin yönü, Rus ve İsrail uçaklarının konumu net görülüyor. Füzenin yönünün İsrail uçağını hedef aldığı oldukça iyi görünüyor" ifadelerini kullandı. Konaşenkov şunları söyledi:
"Basın toplantısında 17 Eylül'deki İl-20 kazası ve İsrail uçaklarının eylemleri ile ilgili sunulmuş olan dakika bazlı kronoloji, Suriye'deki çeşitli radar ve hava görüntüleme sistemlerinin havadaki durumun objektif kontrol verilerine dayanıyor. İsrail tarafının Rusya Savunma Bakanlığı'na teslim etmiş olduğu veriler de dikkate alındı. Sunulan bilgileri yanlış bir şekilde yorumlamaya ya da reddetmeye çalışanların dikkatini çekmek isterim, Rusya Savunma Bakanlığı'nın elinde, 17 Eylül'deki trajediyle ilgili basın toplantısında sunulan dosyaları teyit eden çürütülemeyecek başka veriler de bulunuyor."
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, İsrail Başbakanı Netanyahu ile, Suriye'ye S-300 sevkiyatı kararının alınmasının ardından İsrail tarafının talebi üzerine telefon görüşmesi yaptı ve bu görüşmede 17 Eylül'deki trajedinin ana sebebinin İsrail Hava Kuvvetleri'nin eylemi olduğu üzerinde durduklarını vurguladı.
Rus uçağının İsrail provokasyonuyla düşmesinin ardından Rus yetkililer ardı ardına yaptıkları açıklamalarda bunun hesabının İsrail'den sorulacağını, bu eylemin cevapsız kalmayacağını vurgulamışlardı.
Yaptıkları araştırmalarda İsrail'in eyleminin "kasıtlı" olduğunun ortaya çıkmasının ardından Rusya İsrail'e yönelik pratik adımlar atmaya başladı.
İsrail'in en çok korktuğu S-300 sistemlerinin devreye konulmasıydı ve korktuğu da başına geldi.
Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, 2013 yılında İsrail'in talebi üzerine sevkiyatı askıya alınan S-300 hava savunma sistemlerini iki hafta içinde Suriye'ye göndereceklerini açıkladı.
Şoygu, Rus uçağının düşürülmesinin kendilerini Rusya Devlet Başkanı'nın talimatıyla Suriye hava savunma sisteminin imkân ve kabiliyetlerinin geliştirilmesine uygun önlemleri almak zorunda bıraktığını belirtti.
İl-20 vakasına yanıt olarak Suriye'ye S-300 hava savunma sistemleri konuşlandırılacağını belirten Kommersant gazetesi, Moskova'nın Suriye hava sahasının İsrail uçaklarına kapatılmasına yardımcı olacağını vurguladı.
S-300'ler, Suriye'de bugün kullanılan 1960 yapımı S-200'lerden menzil, irtifa ve de modern tespit araçları bakımından oldukça ileri… Suriye hava savunmasının muharebe yeteneklerini önemli ölçüde güçlendirecek. Havada 250 kilometre mesafedeki hedefi vurma ve birkaç hedefi aynı anda yok edebilme kabiliyetine sahip…
Daha da önemlisi havadaki tehditleri ayırt etme özelliğine sahip… Havadaki uçaklardan hangisinin Rusya'ya, hangisinin başka ülkelere ait olduğu anında görüntülenecek ve hedef tespiti yapılabilecek.
S-200'ler dost-düşman ayrımı yapamıyordu.
Rusya Savunma Bakanı Şoygu, S-300'ün dışında başka önlemleri de ifade etti.
Buna göre, Rusya, Suriye'nin Akdeniz'deki hava sahasında, bu ülke topraklarındaki tesislere yönelik saldırıda bulunan savaş uçaklarının uydu navigasyon ve telsiz sistemleri ile haberleşmesini engelleyecek.
Esasen Suriye'de S-300'lerin üstünde son model S-400 sistemleri de konuşlu. Rusya bu sistemleri 2015 yılında Hmeymim Hava Üssü'ne yerleştirmişti.
Fakat bunların kontrolü Rus askerlerinin elinde ve şimdiye kadar devreye sokulmadı.
Suriye'ye başta İsrail olmak üzere saldırı planlayanlar için aba altında sopa olarak bekletiliyor.
Bu gelişmeler üzerine ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton, Rusya'nın Suriye'ye gelişmiş füze savunma sistemi vermesinin "büyük hata" olacağını ve bölgede halihazırda yüksek olan gerilimi "önemli ölçüde artıracağını" savundu. Buna Rusya'dan cevap gecikmedi. Rusya Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme ve Kontrolü Dairesi Başkanı Yermakov, sistemin gerginliğe değil istikrara yol açacağı değerlendirmesini yaptı.
Rusya Federasyon Konseyi Savunma Komitesi Başkanı Viktor Bondarev, S-300'ün yanı sıra başka silahların da gönderileceğini söyleyerek, "Uçağımıza yönelik İsrail'in provoke ettiği kalleşçe, haince bir saldırı yapıldı. Şimdi Rusya ve Suriye ile ilişkilerini normal tutmak konusunda endişelenmeliler" dedi.
Rus parlamentosunun üst kanadı Federasyon Konseyi'nin Dış İlişkiler Komitesi üyesi İgor Morozov, "Rusya'nın Suriye'ye S-300 sistemleri konuşlandırma kararı, Batı koalisyonunun Suriye topraklarında kontrolsüz saldırılar düzenlenmesini engelleyecek.
Bunun yanında İsrail, Suriye topraklarındaki saldırıların amacı hakkında Rusya ile mutabakat sağlamak durumunda kalacak" dedi.
Atalarımız "kötü komşu kişiyi ev sahibi yaptırır" derler, İsrail'in taşkınlığı, Suriye'ye S-300'leri kazandırdı. Artık bundan sonra İsrail için işler o kadar kolay olmayacak.
Kazdığı kuyuya kendi düştü.
Murat Çabas / diğer yazıları
- Türkiye ekonomisi böyle gitmez! / 17.04.2024
- Sevgiliye vuslatın 4. yıl dönümü / 16.04.2024
- İngiliz gazetesinden Türk siyasetine ayar! / 09.04.2024
- ‘Boş tencerenin yıkamayacağı iktidar yoktur’ / 06.04.2024
- Seçimde katmerli adaletsizlik / 05.04.2024
- BTP oylarını artırdı / 03.04.2024
- Sandıktan ‘çözüm’ değil, ‘tepki’ çıktı / 02.04.2024
- Bu yerel seçimlerde değişime kapı açılacak! / 30.03.2024
- “Oyları böleceğiz, vatanı böldürmeyeceğiz” / 29.03.2024
- “Oyları böleceğiz, vatanı böldürmeyeceğiz” / 27.03.2024
- Sevgiliye vuslatın 4. yıl dönümü / 16.04.2024
- İngiliz gazetesinden Türk siyasetine ayar! / 09.04.2024
- ‘Boş tencerenin yıkamayacağı iktidar yoktur’ / 06.04.2024
- Seçimde katmerli adaletsizlik / 05.04.2024
- BTP oylarını artırdı / 03.04.2024
- Sandıktan ‘çözüm’ değil, ‘tepki’ çıktı / 02.04.2024
- Bu yerel seçimlerde değişime kapı açılacak! / 30.03.2024
- “Oyları böleceğiz, vatanı böldürmeyeceğiz” / 29.03.2024
- “Oyları böleceğiz, vatanı böldürmeyeceğiz” / 27.03.2024