Kaçakçılık olayları yatırımcıları ürküttü

Avrupa Birliği'nin, tekstil ürünleri ihracatındaki artışı kontrol altına almadığı takdirde sınırlamalar getirilebileceği yolunda Çin'e önceki gün yaptığı uyarının ardından, Çinli üreticiler de stok fazlasıyla karşılaşmamak için önlemler almaya başladılar. Çin tekstil ve hazır giyim ürünlerinden dokuz kalemde soruşturma başlatılacağını açıklayan Avrupa Komisyonu'nun ticaretten sorumlu üyesi Peter Mandelson önceki gün, "Avrupa Birliği artık oturup bu gelişmeleri izlemekle yetinemez. Yeni önlemler almanın zamanı geldi" dedi. Tüm dünyada geçerli kota sisteminin bu yıl başında yürürlükten kaldırılmasından bu yana tişört ve pantolon gibi bazı kalemlerde Çin'in AB'ye ihracatı yüzde 500'den fazla arttı. Mandelson'un Komisyon'a soruşturma açılmasını tavsiye etmesiyle, 150 gün içinde AB'ye gelen Çin ihracatına kısıtlamalar getirilebilir. Çin Ticaret Bakanlığı'nın bugün yaptığı açıklamaya göre, Çin de AB'nin bu konuda atacağı adımları yakından izliyor. Bir bakanlık sözcüsü, "AB'nin adımlarını izliyoruz. Hala görüşmeler yapma olanağı var" dedi. Çinli tekstil ihracatçıları da, getirilebilecek kısıtlamaların ellerinde fazla stok kalmasına yol açabileceği kaygısıyla, uzun vadeli taahhütlere girmekten kaçınıyorlar. Ne var ki, AB ülkeleri arasında da Çin'in ihracat dalgasına nasıl yanıt verileceği konusunda görüş ayrılıkları yaşanıyor. Önemli tekstil üretimine sahip olan Fransa, Portekiz ve İtalya soruşturmanın çabuklaştırılmasını isterken, İsveç, Danimarka, Hollanda ve Almanya korumacılığa kayılmaması için uyarıda bulunuyorlar.

Sınırlama hakkı var

Çin'in Dünya Ticaret Örgütü'ne (WTO) 2001 yılında katılmasının koşulu olarak bu ülke, örgüt üyelerine yaptığı tekstil ve hazır giyim ihracatının bir yıl öncesine oranla yüzde 7.5'ten fazla artması halinde söz konusu ülkenin sınırlama hakkını tanıyor. Bu koşul 2008 yılına kadar geçerli olacak ancak şikayetçi ülkenin de kendi şirketlerinin zarara uğradığını kanıtlaması gerekiyor. Çin, 2003 yılında dünya tekstil ve hazır giyim üretiminin yüzde 17'sini karşıladı ancak WTO Çin'in pazar payının gelecek üç yıl içinde yüzde 50'yi aşacağını tahmin ediyor. ABD'nin de kendi sanayisinin artan Çin ithalatından zarar göreceği kaygılarını dikkate alan Pekin, bu ülkeye olan ihracatı çok hızlı bir büyüme gösterirse kendiliğinden bazı kısıtlamalar uygulayacağı yönünde söz vermişti.