24-25 Şubat Kermanşah yenilgisi, İran Milliyetçiler, Osmanlı ve Alman'ların siyasası için eldeki belgelere göre çok etkili olduğu görülür. Ruslarla yaptığı her vuruşmada kayıplara uğrayarak erimeye başlayan Osmanlı Türk kuvvetleri Kasr-ı Şirin'e çekilir. Askerle beraber Osmanlı ve Alman diplomatları da Kasr-ı Şirin'e gelir.Kasr-ı Şirin'de bir Osmanlı konsolosluğu kurulur. Konsolos olarak ta bir subay olan Şevket Bey görevlendirilir. Iraktaki VI. Ordu Komutanı Von Der Golç, Bağdat'tan 4 Tabur askerle 2 topçu bataryası gönderir. Böylece Kasr-ı Şirin'deki asker sayısı yeni gelen taburlarla beraber 6000 askerin üzerine çıkar. İranlı milliyetçi milis güçlerin sayısı ile beraber Rus kuvvetleri karşısındaki kuvvetler toplamı 12000 askeri geçer.Tahran'ın, Rusların eline geçmesinden önce Kum Kentine çekilen İranlı milliyetperver Milletvekilleri de Kasr-ı Şirin'e gelirler. Onlar da Rus baskısına karşı önlemler alırlar. Kermanşah'a yerleşen Rus'lar yerli halka iyi davranarak onları kendi taraflarına çekerler. Rus'lar bilhassa para ve maddi yardımda bulunarak Nizam-üs-Saltana yanlılarını dahi Rus yanlısı yaparlar. 17 Mart 1916'da Karind bölgesine gelen Rus kuvvetlerine karşı yeni gelen Türk birlikleri ve İranlı milisler saldırıya geçer. Ruslar, Meyan-dü-Abad'a çekilirlerse de Türk birlikleri saldırıyı devam ettirerek Rusları bozguna uğratarak bölgeyi terk etmelerini sağlarlar.Kermanşah yenilgisinden sonra, halktan Rus yanlısı olanların tekrar kazanılması için Konsolos Şevket Beye İstanbul'dan şu yönerge gelir:""İran halkı ile meydana gelen gerginlikleri (İttihad-ı İslam) anlayışı ile halledilmesi istenir. Osmanlı Konsolosluğunda gerginliklere neden olmadan hakemlik rolü ile barışı sağlamaya çalışsın." 29 Mart 1916 da Safa Bey Kasr-ı Şirin'den, İstanbul'a telle şunları bildirir: "Fermanferma düştü (Fermanferma, Ruslar Tahranı ele geçirdikleri zaman, Rus yanlısı olarak Başbakanlığa getirdikleri kişidir.).- Sipehdar-ı A'zam Reis-i Vükela oldu.- Gilanda çok emlaki var.- Onları kurtarmak için Ruslara hizmet ediyor.- Kermanşah'ta ve Batı oymakları yanında nüfuzu çok- Ruslar bundan istifade etmek istiyorlar- Nizam-üs-Saltana herkesi gücendiriyor- Alman parayı kesti.- Rus ise veriyor.- Oymaklar yavaş, yavaş ona geçiyor.""Ayni gün Askeri Ateşe Fevzi Bey, İstanbul'a bir tel çeker: "Osmanlı ile İran arasında vacibat-ı İslam iye'ye müstenit bir muahadenin akdi Alman menafine mugayir olamaz diye Alman Elçisi bana tebligatta bulundu." Rus birlikleri püskürtüldükten sonra Kasr-ı Şirin'de yerli halkta ve oraya Kum kentinden gelmiş olan İranlı milliyetçi aydınlar arasında bir rahatlama görülür Halk kısacası huzur içindedir. 30-31 Aralık 1916 günlerinde de Kasr-ı Şirin'de huzur ve sükunet vardır.Safa Bey, Kasr-ı Şirin'den Bab-ı Aliye gelişen olaylarla ilgili şu bilgileri teller: "İran Mebus anındaki partiler (Müdafa-i Vatan) adı ile birleştiler. Birleşenlerin başında şunlar vardır: İtidaliyyun lideri Sadık Tabatabai (Haz. Ali'nin küçük oğlu, Kerbela'da şehit edilen Hz. Hüseyin'in soyundan gelme),Demokrat Parti başkanı Şehzade Süleyman Mirza, Ulema Partisi başkanı Seyit Müderris." Bu ittihat(birleşme) İran'ın Rus işgalinden kurtarılmasından altı ay sonraya kadar devam eder.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
Ahmet Oğuz Bahadır / diğer yazıları
- Erzincan ateşkesi ve sonucu / 14.02.2011
- Bolşevik Rusya'nın Ermeni siyaseti / 12.02.2011
- Savaş şurası'nda alınan kararlar - II - / 10.02.2011
- Savaş şurası'nda alınan kararlar / 09.02.2011
- Alman - Gürcü işbirliği ve amaçları / 06.02.2011
- Başkan Wilson'un ince hesapları / 05.02.2011
- Başkan Wilson'un siyasi amaçları / 04.02.2011
- Brest Litovks Konferansı'na İngiltere'nin tepkisi - II / 03.02.2011
- Brest Litovks Konferansı'na İngiltere'nin tepkisi - I / 02.02.2011
- Mustafa Kemal'in Almanya seyahati / 01.02.2011
- Bolşevik Rusya'nın Ermeni siyaseti / 12.02.2011
- Savaş şurası'nda alınan kararlar - II - / 10.02.2011
- Savaş şurası'nda alınan kararlar / 09.02.2011
- Alman - Gürcü işbirliği ve amaçları / 06.02.2011
- Başkan Wilson'un ince hesapları / 05.02.2011
- Başkan Wilson'un siyasi amaçları / 04.02.2011
- Brest Litovks Konferansı'na İngiltere'nin tepkisi - II / 03.02.2011
- Brest Litovks Konferansı'na İngiltere'nin tepkisi - I / 02.02.2011
- Mustafa Kemal'in Almanya seyahati / 01.02.2011