Konutta bu kadar açık olunca fiyatların yükselmesi kaçınılmaz

Türkiye'de yıllık ortalama yeni konut talebi 800 bin adede yaklaşırken, son yıllarda arz sayısı 550 binlerde seyrediyor. Konuta talebi artıran en önemli nedenler arasında evlilikler, boşanmalar, öğrencilerin üniversite kazanarak eğitim için başka bir kente gitmesi, iş arayanların işe girmesi, kiracıların daire alması ve artan nüfus gibi hususlar yer alıyor. Ülke genelinde yıllık evlilik sayısı ortalama 550 bin olarak gerçekleşirken, son yıllarda boşanan çift sayısının ortalaması ise 150 bini buluyor. Her yıl üniversite kazanarak başka kente göç eden öğrenci sayısının 300 bin civarında olduğu tahmin edilirken, yeni mezun olan veya iş bulan gençlerin sayısı da artıyor. Türkiye genelinde son yıllarda ev sahipliği oranı azalsa da birikim yaparak ikamet veya yatırım amaçlı konut alımı talebi de sürüyor. Son 5 yılda Türkiye'de el değiştiren konut sayısı 7 milyon 125 bini bulurken, ev sahipliği oranında yaşanan gerileme bu alandaki ihtiyacı gözler önüne seriyor.

Üretilen konut sayısı yetersiz

Sektör temsilcilerine göre, söz konusu talepler nedeniyle yıllık yeni konut ihtiyacı 800 bin adede yaklaşırken, son yıllarda üretimin azalması nedeniyle konuta erişimde problemler yaşanıyor. Üretimin azalmasının nedenleri arasında 'maliyetlerin artması, arsa fiyatlarındaki yükseliş ve arzındaki düşüş, ekonomideki dalgalanmalar' gibi sorunlar bulunuyor. 2019'da dip yapan ruhsat izin adedi toparlanmaya başlasa da üretim halen istenilen seviyeye ulaşamadı ve yıllık 550 bin adetlerde seyrediyor. İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Yönetim Kurulu Başkanı Nazmi Durbakayım, yıllık konut ihtiyacının 800 bin adede yaklaştığını belirterek, son dönemde üretimde sorunlar yaşandığını ifade etti. Her ne kadar 2019'dan önce yeni konut ruhsatı için yapılan izin başvuruları yüksek olsa da son 3 yıldır bu alanda ciddi gerileme yaşandığını aktaran Durbakayım, "2019'da 319 bin adetle dip yapan konut ruhsat başvurusu, 2020'de 55 bin adet, 2021'de 710 bin adede yükseldi. Son 3 yılda yapı izni alınan daire sayısı 1 milyon 580 bin adet olarak gerçekleşirken, ihtiyaç duyulan konut adedi 2.4 milyondu. Arz talebin epey gerisinde kaldı" diye konuştu.

Salgın maliyetleri olumsuz etkiledi

Ege Yapı Yönetim Kurulu Başkanı İnanç Kabadayı da Covid-19 nedeniyle ürün tedarik zincirinin kırıldığını ve inşaat maliyetlerinde artış yaşandığını, bu nedenle konut arzının azaldığını söyledi. Talebin yüksek olması ve bu sebeple konut fiyatlarının artması sonucu üretimin satışın gerisinde kaldığını belirten Kabadayı, sözlerini şöyle sürdürdü: "Üretimin artması için gayrimenkul geliştiricilerinin maliyet yüklerini azaltan teşviklerin artması, konut alıcılarına da harçlarda ve kredi faizlerinde teşvikler verilmesi değerli adım olacaktır. Ayrıca, bizim en büyük sorunumuz uygun fiyatlı arsa bulmak. Merkezi yerlerde arsa stoku yok denecek kadar az. Bu nedenle arsa arzının da artırılması gerekiyor."


Arsa bulmak dert

Özyurtlar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Özyurt ise dövizdeki artışın eklenmesiyle inşaat maliyetlerinin ciddi oranda yükseldiğini aktararak, bu durumun konut üretiminin azalmasına ve piyasanın daralmasına neden olduğunu kaydetti. Özyurt, "Artık büyük şirketler, doğru lokasyonda buldukları arsaları satışa sunuyor. Piyasada arsa bulunamıyor, imarlı yer kalmadı. Yeni arsa üretilemediği için de fiyatlar yukarı doğru ivmelenmeye devam ediyor. Arsa üretimi yapılmalı, kentsel dönüşümle inşaat alanları açılmalı" dedi. Boss4 Gayrimenkul Yönetim Kurulu Başkanı Abdülkadir Akkuş da artık İstanbul'da arsa bulmanın neredeyse imkansız hale geldiğini, yatırımcıların uygun fiyatlı arsa için İstanbul'un dışına gitmeye başladığını bildirdi. İstanbul'da merkezi lokasyonlarda arsanın metrekaresi 50 bin liradan (3 bin dolar) başlıyor. Oysa bundan 5 yıl önce bu fiyat 1250 dolardı. YENİ MESAJ / AA