Kuzey Irak'ta tehlikeli oyun
05.10.2002 00:00:00
Amerika, Irak harekatına mesafeli yaklaşan Türkiye'yi harekatın içine dahil edebilmek için oyun üstüne oyun kuruyor. Son olarak, Kuzey Irak'taki aşiret liderlerini biraraya getirmek suretiyle, Kuzey Irak'ta bir Kürt Devleti senaryolarına ağırlık veren ABD, bu yolla Türkiye'yi savaşın içine çekmeyi amaçlıyor.
Kuzey Irak'ta bütün altyapı çalışmaları tamamlanarak kurulan fiili Kürt Devleti'nin Ulusal Parlamentosu da açılarak, resmi Kürt Devleti yolunda önemli bir adım daha atıldı.
Ankara'daki siyasiler "Kürt devleti kurulur, kurulmaz" diye tartışadursun, Erbil'deki Kürt Ulusal Parlamentosu KDP lideri Barzani ve KYB lideri Talabani'nin katılımıyla 6 yıl sonra yeniden açıldı. ABD'nin Irak'a karşı operasyon hazırlıklarının hızlandığı günlerde Saddam sonrası senaryolarda ağırlıklı bir yer alarak Kuzey Irak'ta bağımsızlık peşinde koşan Talabani ve Barzani, 1996 yılında kapanan Kürt Ulusal Parlamentosu'nu yeniden açtı. Devlet olmanın en büyük nişanesi Parlamento'nun açılışına onur konuğu olarak Fransa eski Cumhurbaşkanı Francois Mitterrand'ın eşi Danielle Mitterand'ın yanısıra çok sayıda Avrupalı diğer parlamenterler katıldı. Kuzey Irak'ta Selahaddin kentinde 8 Eylül 2002'de buluşan Talabani ve Barzani, 1998 yılında Washington'da yaptıkları anlaşmayı hayata geçirme konusunda uzlaştı ve Kerkük'ün durumunu ele aldı. Taraflar ayrıca Erbil'deki Parlamento'yu yeniden açma kararı alırken, "Kürdistan Anayasası" taslağı konusunda da anlaşmaya vardı. Açılacak Parlamento'nun oturumları üç ayda bir Talabani ve Barzani'nin denetimindeki bölgelerde yapılacağı belirtildi. Ayrıca taraflar, yaptıkları görüşmeler sonucunda, 9 ay içinde seçimlere gitmeyi, karşılıklı esir değişimi yapmayı, birbirlerinin bölgesinde büro açmayı, karşılıklı serbest dolaşım hakkı tanımayı, Kürt ve Araplardan oluşacak Federal Irak Cumhuriyeti için ortak hareket etmeyi ve medya aracılığıyla birbirlerini suçlamamayı kabul etti.
Bütün umutlar Saddam sonrasına
Kuzey Irak'taki Kürt gruplar, 1991 yılında George Bush'un başkanlığı sırasında Bağdat Yönetimine karşı ayaklanarak özerklik talep etti. Mesut Barzani önderliğindeki KDP ve Celal Talabani önderliğindeki KYB, Şimdiki Başkan George W. Bush'un desteğiyle, Irak'ta Saddam yönetiminin devrilmesinin ardından bu kez bağımsız bir devlet peşinde koşuyor.
Bölgede 1992 yılında yapılan Parlamento seçimleri iki tarafı da memnun etmemiş ve parlamento karar alma süreci felç olmuştu. Liderler, kendi kararlarını parlamento kararlarının üstünde görerek gerginliği tırmandırmış ve bu sürecin sonucunda 1994 yılında KYB Parlamentonun bulunduğu Erbil'i işgal etmişti. Bunun üzerine Barzani Irak tanklarını bölgeye davet ederek kentin işgalden kurtarılmasını istemişti. Irak ve Türkiye asayişi sağlamak üzere bölgeye asker göndermiş, iki grup arasındaki çatışma ise diğer bölgelerde devam etmişti.
İki grup arasındaki ateşkes ise ancak 1997 yılında sağlanmış bir yıl sonra da barış anlaşması imzalanmıştı. Fakat, Parlamento'nun yeniden faaliyete geçirilmesini öngören bu anlaşma bir türlü hayata geçirilemedi.
Kuzey Irak'ta bütün altyapı çalışmaları tamamlanarak kurulan fiili Kürt Devleti'nin Ulusal Parlamentosu da açılarak, resmi Kürt Devleti yolunda önemli bir adım daha atıldı.
Ankara'daki siyasiler "Kürt devleti kurulur, kurulmaz" diye tartışadursun, Erbil'deki Kürt Ulusal Parlamentosu KDP lideri Barzani ve KYB lideri Talabani'nin katılımıyla 6 yıl sonra yeniden açıldı. ABD'nin Irak'a karşı operasyon hazırlıklarının hızlandığı günlerde Saddam sonrası senaryolarda ağırlıklı bir yer alarak Kuzey Irak'ta bağımsızlık peşinde koşan Talabani ve Barzani, 1996 yılında kapanan Kürt Ulusal Parlamentosu'nu yeniden açtı. Devlet olmanın en büyük nişanesi Parlamento'nun açılışına onur konuğu olarak Fransa eski Cumhurbaşkanı Francois Mitterrand'ın eşi Danielle Mitterand'ın yanısıra çok sayıda Avrupalı diğer parlamenterler katıldı. Kuzey Irak'ta Selahaddin kentinde 8 Eylül 2002'de buluşan Talabani ve Barzani, 1998 yılında Washington'da yaptıkları anlaşmayı hayata geçirme konusunda uzlaştı ve Kerkük'ün durumunu ele aldı. Taraflar ayrıca Erbil'deki Parlamento'yu yeniden açma kararı alırken, "Kürdistan Anayasası" taslağı konusunda da anlaşmaya vardı. Açılacak Parlamento'nun oturumları üç ayda bir Talabani ve Barzani'nin denetimindeki bölgelerde yapılacağı belirtildi. Ayrıca taraflar, yaptıkları görüşmeler sonucunda, 9 ay içinde seçimlere gitmeyi, karşılıklı esir değişimi yapmayı, birbirlerinin bölgesinde büro açmayı, karşılıklı serbest dolaşım hakkı tanımayı, Kürt ve Araplardan oluşacak Federal Irak Cumhuriyeti için ortak hareket etmeyi ve medya aracılığıyla birbirlerini suçlamamayı kabul etti.
Bütün umutlar Saddam sonrasına
Kuzey Irak'taki Kürt gruplar, 1991 yılında George Bush'un başkanlığı sırasında Bağdat Yönetimine karşı ayaklanarak özerklik talep etti. Mesut Barzani önderliğindeki KDP ve Celal Talabani önderliğindeki KYB, Şimdiki Başkan George W. Bush'un desteğiyle, Irak'ta Saddam yönetiminin devrilmesinin ardından bu kez bağımsız bir devlet peşinde koşuyor.
Bölgede 1992 yılında yapılan Parlamento seçimleri iki tarafı da memnun etmemiş ve parlamento karar alma süreci felç olmuştu. Liderler, kendi kararlarını parlamento kararlarının üstünde görerek gerginliği tırmandırmış ve bu sürecin sonucunda 1994 yılında KYB Parlamentonun bulunduğu Erbil'i işgal etmişti. Bunun üzerine Barzani Irak tanklarını bölgeye davet ederek kentin işgalden kurtarılmasını istemişti. Irak ve Türkiye asayişi sağlamak üzere bölgeye asker göndermiş, iki grup arasındaki çatışma ise diğer bölgelerde devam etmişti.
İki grup arasındaki ateşkes ise ancak 1997 yılında sağlanmış bir yıl sonra da barış anlaşması imzalanmıştı. Fakat, Parlamento'nun yeniden faaliyete geçirilmesini öngören bu anlaşma bir türlü hayata geçirilemedi.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
