Liberallerin vergi açmazı

Ekonomide bir tercih yaptığınızda, başka birçok tercihten vazgeçmiş oluyorsunuz. O bakımdan ekonomide tercihler çok önemlidir. Çünkü ekonomi, yapılan tercihlere göre şekillenmektedir. Önemli olan tercihlerin adaletli ve isabetli yapılmasıdır. Liberaller, ekonomide tercihini şirketlerden yana yapmış ve görüşlerini şöyle özetlemişlerdir: "Asgari devlet, azami kâr." Böyle derler, ama krize düştüklerinde, başları sıkıştığında, asgari devletten azami yardımı da utanmadan isterler. Liberaller, tercihlerini şirketlerden, bir başka deyişle kârdan yana yaptıkları için vergi vermeyi sevmezler, tabiri caizse vergiye düşmandırlar. Bunu söylemekten de çekinmezler. Asgari devlet derken, aslında kast ettikleri asgari vergidir. Bu sebepten vergiyi en alt seviyeye çekmek için hile dâhil, her yola başvururlar. Dahası, çok kazanandan çok vergi alınmasına karşı çıkarlar. Derler ki: "Çok kazanandan çok vergi almak, çok kazanını cezalandırmaktır. Esasen çok kazanandan az vergi alınmalı ki, tasarruflar artsın ve yatırıma dönüşsün, yoksullar da faydalansın." Bu anlayışta oldukları için vergiyi severek, gönülden vermezler. Peki, devlet, onlardan zorla vergi toplayamaz mı? Elbette toplar, ancak şunu unutmamak gerekir ki, zorla toplanan vergiler, hiçbir zaman, gönüllü verilenler kadar olmaz. Çünkü bir devlet, ne kadar güçlü olursa olsun, zorla, tam olarak vergi toplayacak kadar güvenlik gücü oluşturamaz. Bundan dolayıdır ki, liberal ülkelerde vergi gelirleri sürekli azalmaktadır. Meselâ ABD, bu hali yaşamaktadır. ABD'de vergi gelirlerinin azalmasının bir nedeni de, şirketlerin kârını arttırması için işlerini yurtdışına kaydırmasıdır. Bu, vergi gelirlerini azaltmakla birlikte, işsizliği de arttırmıştır. ABD'li bazı ekonomistlere göre ABD ekonomisi için en tehlikeli gelişme budur.Vergiye karşı olan liberaller, vergi gelirlerini artırmak için, vergi oranlarını yükselten ve vergileri çeşitlendiren programları uygulayarak, kendi kendileriyle çelişiyorlar. Tarihçiler ve sosyal bilimciler çok iyi bilir ki, böyle programlar, çözüm değil, çöküş getirirler. Maalesef Türkiye de aynı istikamette yol almaktadır. Öyle ki, maliye, garson ve müzisyenlere verilen bahşişlerden bile vergi almayı düşünmektedir. Bu düşünce, Fransa Kralı 15. Lui'yi hatırlatmaktadır. Fransa Kralı 15. Lui, yeni vergi almak için kara kara düşünürken, maliyecisi yanına gelir ve şöyle der: "Majesteleri, akıl vergisi almayı hiç düşündünüz mü? Kimse akılsızlığı kabul etmeyeceği için herkes bu vergiyi seve seve verir." Fransa Kralı 15. Lui, güler ve maliyecisine şu cevabı verir: "Enteresan bir fikir. Bu buluşunuzdan dolayı sizi akıl vergisinden muaf tutuyorum." Bahşiş vergisini teklif eden maliyeciye de bahşiş vermek ve bahşişini vergiden muaf tutmak gerekir (!). Ne büyük bir talihsizlik ki, yöneticilerimiz, Batılıları taklit ederek böylesi gülünç duruma düşüyorlar. Hâlbuki tarihimizde her alanda olduğu gibi vergi alanında da eşsiz örnekler vardır. En önemli örneklerden biri Hz. Ali (r.a.) Efendimizin, Mısır'a vali olarak tayin ettiği Malik b. Eşter'e yazdığı ahdnamedir. Söz konusu ahdnamede Hz. Ali (r.a.) Efendimiz vergi için şunları söyler: "Şunu unutma ki, vergi toplamaktan ziyade ülkenin kalkınmasına çaba göstermelisin. Zira vergi halka hizmet ile elde edilebilir. Hizmet vermeden vergi toplama yoluna gitmemelisin." (Bkz. Prof. Dr. Haydar Baş, İmam Ali, s. 767). Hz. Ali (r.a.) Efendimizin bu tavsiyelerini günümüze nasıl taşıyacağız, ne şekilde hayata geçireceğiz mi diyorsunuz? Hiç merak etmeyiniz, o da 'Milli Ekonomi Modeli'nde açık seçik ortaya konulmuştur. Yeter ki, uygulayan olsun veya uygulayıcılara fırsat verilsin. O zaman olmaz denilen işlerin olduğuna hep birlikte şahitlik ederiz.