Merkez Bankası kime çalışıyor!

RECEP BAHAR / DETAY HABER

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), beklenmedik bir kararla bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını (politika faizi) yüzde 14'ten yüzde 13'e indirdi. Banka'dan yapılan açıklamada vatandaşla dalga geçercesine "Son dönemde belirgin şekilde açılan politika-kredi faizi makasının parasal aktarımın etkinliğini azalttığı değerlendirilmektedir" ifadesine yer verilmesi dikkat çekti.

Evlere şenlik açıklama

Merkez Bankası'nın açıklamasında özetle şu değerlendirmelere yer verildi:
"• Türkiye'nin geliştirdiği stratejik nitelikte çözüm araçları sayesinde temel gıda başta olmak üzere bazı sektörlerdeki arz kısıtlarının olumsuz etkileri azaltılmış olsa da uluslararası ölçekte üretici ve tüketici fiyatlarının artış eğilimi sürmektedir. 
• Turizmin cari işlemler dengesine beklentileri aşan güçlü katkısı devam ediyor. Cari işlemler dengesinin sürdürülebilir seviyelerde kalıcı hale gelmesi, fiyat istikrarı için önem arz etmektedir.
• Kredilerin büyüme hızı ve erişilen finansman kaynaklarının amacına uygun şekilde iktisadi faaliyet ile buluşması yakından takip edilmektedir. Ayrıca, son dönemde belirgin şekilde açılan politika-kredi faizi makasının parasal aktarımın etkinliğini azalttığı değerlendirilmektedir.

Enflasyonun düşmesi Ukrayna savaşının bitmesine bağlı!

• Merkez Bankası Para Kurulu, küresel barış ortamının yeniden tesis edilmesiyle dezenflasyonist sürecin başlayacağını öngörmektedir. Bununla birlikte, üçüncü çeyreğe ilişkin öncü göstergeler iktisadi faaliyette bir miktar ivme kaybına işaret etmektedir.
• Küresel büyümeye yönelik belirsizliklerin ve jeopolitik risklerin arttığı bir dönemde sanayi üretiminde yakalanan ivmenin ve istihdamdaki artış trendinin sürdürülmesi açısından finansal koşulların destekleyici olması önem arz etmektedir. Bu çerçevede Kurul, politika faizinin 100 baz puan düşürülmesine karar vermiş, mevcut görünüm altında güncellenen politika faiz düzeyinin yeterli olduğunu değerlendirmiştir."

2022'nin ilk indirimi

TCMB böylece 2022 yılında yüzde 14 seviyesinde tuttuğu politika faizini ilk kez değiştirmiş oldu. TCMB daha önce Eylül 2021'de faiz indirimlerine başlamış, politika faizi 4 ayda 500 puan düşürülerek yüzde 19'dan yüzde 14'e çekilmişti.

Rant kesimi bayram ediyor

Merkez Bankası'nın politika faizini düşürmesi bir bölümü yabancılara ait bankalara yarıyor. Denizbank, Finansbank, Garanti BBVA Türkiye'de faaliyet gösteren önde gelen yabancı sermayeli bankalar olarak öne çıkıyor. Bankalar, bu yıl Merkez Bankası'nın düşük politika faizi uygulaması sonucunda kâr rekoru kırdı. Bankaların 2022 sonu itibariyle yıllık toplam kârının 400 milyar lirayı aşması bekleniyor. Rant düzeni şöyle işliyor: Merkez Bankası, millete ait parayı yüzde 13 faizle bankalara aktarıyor. Bankalar da bunu yüzde 40-50 faizle sanayiciye, vatandaşa kullandırıyor. Sonuçta çok ciddi kazanç elde ediyorlar. Vatandaşlar ise 'bankaların yüksek kâr elde etmesi' amacıyla yapılan uygulamanın bedelini yüksek enflasyonla, geçim sıkıntısıyla, işsizlikle, fakirlikle hatta açlıkla ödüyor.