Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Murat Çetinkaya, önceki gün yılın ikinci Enflasyon Raporu'nu açıkladı. Ve daha önce yüzde 14,6 olarak açıkladığı yıl sonu enflasyon tahminini değiştirmedi.
Enflasyonun 2020 yılında düşeceğini ve yüzde 8,2 olacağını belirten Çetinkaya, orta vadede yüzde 5 düzeyinde istikrar kazanacağını söyledi.
MB Başkanı'nın yerinde olmak istemem.
Tüm maliyet kalemlerinde ciddi artışlar yaşanırken, hiç kimseyi de ikna edemeyeceğini bile bile bu rakamları telaffuz edebilmek çok zor bir iş…
İnsan gerçekten inandığı şeyi söyleyebilmeli.
Ama şartlar insanı maalesef hem inanmadığı şeyi söyletiyor; dahası, bu inanamadığın şeyler konusunda insanları da ikna etmen gerekiyor.
MB'nin bu raporunun hedef kitlesi kimlerdir? Vatandaşlar mı, içerideki yatırımcılar mı, yoksa para akışı için peşlerinden koştuğumuz küresel fon sahipleri mi?
Seçimler geçtiği için ve normal şartlar altında 4,5 yıllık seçimsiz bir dönem olduğu için böyle bir raporun vatandaşlara yönelik olduğunu söylemek zor.
Öyle bile olsa, vatandaş kağıt üzerinde yaşananlara değil, markette ve pazarda rastladığı fiyatlara bakar, yani maruz kaldığı gerçek enflasyonu dikkate alır.
Birleşik Kamu-İş Konfederasyonunun Ar-Ge birimi olan KAMUAR'ın Ankara'daki Pazar ve marketlerden düzenli olarak derlediği ürün fiyatlarına göre, Nisan ayında meyve fiyatları bir yıl öncesine göre yüzde 108,34, sebze fiyatları da yüzde 214,42 oranında artış göstermiş.
Toplam 1 yıllık gıda enflasyonu ise yüzde 58,99…
Sen istediğin kadar resmi rakamlar açıkla, istediğin kadar enflasyon yüzde 14,6 olacak, sonra daha da düşecek de, vatandaşa göre enflasyon yüzde 60'lar seviyesinde…
Eğer hedef kitle içerideki yatırımcılarsa, bunun da bir anlamı yok. Çünkü yaşanan iflaslar sebebiyle yerli yatırımcılar günden güne eridi. Enerji, hammadde, nakliye, istihdam ve finans maliyetleri oldukça yüksek olduğu için Türkiye'de üretmek artık cazip değil…
Ve yerli sermaye hızla dışarıya kaçıyor.
Faiz, döviz, borsa, tahvil gibi parayla para kazanma meselesine gelince, yerli yatırımcı Türkiye'deki ekonomik şartların ve de demokratik ortamın her geçen gün daha da bozulduğu, her türlü riskin arttığı düşüncesiyle bu piyasalardan da kaçıyor.
Yerli kaçar da yabancı gelir mi? Elbette ki hayır…
Yani MB'nin enflasyon açıklamasının hedef kitlesi yabancı yatırımcılarsa onları da ikna etmesi imkansız…
Vatandaşlar ve yerli yatırımcılar pratik olarak yaşadıklarına bakarlar; yabancılar ise yine MB'nin açıkladığı rakamlara değil, kendi kuruluşlarının tespit ettiği rakamlara bakarlar… Yabancıların Türkiye ekonomisiyle ilgili yaptıkları tespitleri zaman zaman yazılarımızda paylaşıyoruz. Güncel bir iki açıklamayı daha paylaşalım.
Dünyanın önemli finans kuruluşlarından olan JP Morgan'ın Başkanı Jacob Frenkel, dünya ekonomisinin eskisine göre daha zor bir durumda olduğunu vurguladı.
2008 krizinin ardından 3 yılda toparlanması beklenen dünya ekonomisinin 10 yıl geçmesine rağmen hâlâ kriz politikaları ile yönetildiğini ve bunun Türkiye gibi ülkelerde stres oluşturduğunu belirtti.
Frenkel ayrıca, Türkiye'nin kronik sorunu haline gelen genç işsizliğinin pek çok bölgede sosyal bir problem haline geldiğini söyledi.
CEPS Avrupa Politika Araştırmaları Merkezi Direktörü Daniel Gros, "Şu anda Türkiye'de bir dengesizlik söz konusu…" ifadelerini kullandı.
Dünya Bankası Kalkınma Beklentileri Grubu Direktörü Ayhan Köse ise global ticaretteki yavaşlama ile yatırım oranlarındaki daralmanın özellikle Türkiye için risk yarattığını kaydetti. Köse, "Geçen yıl başka ülkelerde gördüğümüz finansal stres 2019'da Türkiye gibi döviz borçlusu ülkelerde artacak" ifadelerini kullandı ve gelişmekte olan ülkeleri zorlu bir dönemin beklediğini anlattı. Dış talep ile birlikte ihracatta da talep daralması yaşanacağını kaydeden Köse, ekonomik yavaşlamaların uzun süreli olabileceğine işaret etti.
Türkiye ekonomisi, dünyada en kırılgan 5'linin içinde en kırılgan olanı… Bunun anlamı, dünyada yaşanan olumsuz gelişmelerden en fazla darbe yiyen ülkeyiz.
Yanlış politikalar, para darlığı, gelir adaletsizliği, iç talebi yok etmektedir; gördüğünüz gibi yabancı kuruluş temsilcileri de dış talebin eridiğinden bahsetmektedir.
Umudunu yabancı paraya ve dış talebe bağlayan Türkiye'nin sizce bu vahim tablodan mevcut anlayışla bir çıkışı var mıdır? Elbette ki yok…
Mevcut yanlışlarla devam ettiğimizde, dolar, Prof. Dr. Baş'ın ifade ettiği gibi "ata binen süvari gibi olacak", her gün artacak, küresel fonların baskısıyla faizleri artırmak zorunda kalacağız; hammaddede, enerjide ithalata tamamen mahkumuz, üretimde maliyetler sürekli artacak.
Dolayısıyla enflasyon asla sabit kalmayacak, tabii ki aşağı hiç düşmeyecek. Çünkü Prof. Dr. Baş'ın yıllar öncesinden ifade ettiği gibi Türkiye'deki enflasyon talep enflasyonu değil, maliyet enflasyonu…
Tek çıkış yolumuz dünyaca ünlü Milli Ekonomi Modeli ve Prof. Dr. Haydar Baş…
Bugün bu gerçeği ister kabul edin, ister etmeyin, nasıl olsa yarın mecburen kabul etmek zorunda kalacaksınız. Çünkü bu kapıyı açacak tek anahtar var, o da Sayın Baş'ın elinde…
Bu gerçeği kabul etmeniz O'na bir lütuf değil, kabul etmemeniz de O'na zarar vermez.
Kabul ederseniz siz kurtulacaksınız, etmezseniz başınızı duvara toslamaya devam edeceksiniz.
Murat Çabas / diğer yazıları
- Churchill: Sadece Mustafa Kemal’i hesaba katmamışız / 19.03.2024
- Kriter ekonomiyse iktidarın şansı yok! / 16.03.2024
- Gazze’de soykırım ve bağımsızlığın önemi / 15.03.2024
- Milli kimliğimizi korumak için yeni anayasaya hayır / 13.03.2024
- ‘Memnun değilsen, mecbur değilsin’ / 12.03.2024
- Rahmet ve bereket ayına ulaştık / 09.03.2024
- Emekliler yılında emekli can çekişiyor / 08.03.2024
- Anketlere aldanmayın! / 06.03.2024
- Türk milleti ‘değişim’ istiyor / 05.03.2024
- 13 bin dolar kişi başı milli gelir nerede? / 02.03.2024
- Kriter ekonomiyse iktidarın şansı yok! / 16.03.2024
- Gazze’de soykırım ve bağımsızlığın önemi / 15.03.2024
- Milli kimliğimizi korumak için yeni anayasaya hayır / 13.03.2024
- ‘Memnun değilsen, mecbur değilsin’ / 12.03.2024
- Rahmet ve bereket ayına ulaştık / 09.03.2024
- Emekliler yılında emekli can çekişiyor / 08.03.2024
- Anketlere aldanmayın! / 06.03.2024
- Türk milleti ‘değişim’ istiyor / 05.03.2024
- 13 bin dolar kişi başı milli gelir nerede? / 02.03.2024