Müslümanlar ayrımcılığa maruz kalıyor

Almanya, Hollanda ve İspanya'da yapılan bir araştırma, başörtülü Müslüman kadınların, iş başvurusu sonrası olumlu geri dönüş alma oranının diğer kadınlara göre yüzde 65 oranında daha az olduğunu ortaya koydu. European Sociological Review dergisinde yayınlanan araştırmada, Hollanda ve Almanya'da başörtüsü takan Müslüman kadınlara yönelik işgücü piyasasındaki ayrımcılığa dair güçlü kanıtlar bulunuyor. Araştırma, İspanya'daki tesettürlü kadınların, Hollanda ve Almanya'ya kıyasla daha çok ayrımcılığa maruz kaldığını da gösteriyor. Oxford Üniversitesi bünyesinde faaliyet gösteren Göç, Politika ve Toplum Merkezinden (COMPAS) kıdemli araştırmacı Marina Fernandez-Reino, Avrupa Göç ve Etnik İlişkiler Araştırma Merkezinden (ERCOMER) araştırmacı Valentina Di Stasio ve Berlin merkezli  Alman Entegrasyon ve Göç Araştırmaları Merkezinden (DeZIM) Susanne Veit'in birlikte yürüttüğü araştırmada kadınlar, 7 farklı meslek grubuna yönlendirildi. En az dört yıllık tecrübeye sahip kadınların özgeçmişlerine (CV) başörtülü ve başörtüsüz fotoğrafları iliştirilerek iş sahiplerine gönderildi. Seçilen kadın adayların başörtülü ve açık fotoğraflı CV'leri, iki ayrı iş ilanı olan yerlere yönlendirildi. Araştırmaya göre, ağırlıklı olarak yüz yüze temas gerektiren işlerde başörtülü kadınlara geri dönüş diğerlerine nazaran 3 kat daha az gerçekleşti. Müşteri teması yüksek meslek gruplarına yapılan iş başvurularında, Almanya'da geri dönüş yüzde 17.9, Hollanda'da yüzde 17.6 ve İspanya'da yüzde 9.5 oldu. Araştırmacılara göre, İspanya'daki düşük geri çağırma oranı dini ayrımcılık temelli değil ülkedeki yüksek işsizlik oranıyla ilgili bir durum. Müşteri teması düşük meslekler grubunda ise geri dönüşler Hollanda'da yüzde 34, Almanya'da yüzde 49.2 ve İspanya'da yüzde 21.8 şeklinde oldu.

Bir diğer deyişle Hollanda'da, başı açık bir kadın fotoğrafı içeren iş başvurularının neredeyse yüzde 70'i, yüksek müşteri teması gerektiren işler için olumlu geri dönüş alırken aynı işe kapalı fotoğrafla yapılan başvurularda olumlu geri dönüş oranı yüzde 35'te kaldı.

Almanya'da da benzer sonuçlar

Almanya'da ise başı açık Müslüman kadınların yüzde 53'ü işverenlerden olumlu geri dönüş alırken, kapalı kadınların sadece yaklaşık yüzde 25'i işyerlerinden geri dönüş alabildi. Araştırmacılar, işverenlerin erkekler tarafından giyilenler de dahil olmak üzere her türlü dini kıyafete karşı büyük ölçüde isteksizlik gösterdiğine dikkat çekti. Öte yandan Cornell Üniversitesinden Doris Weichselbaumer tarafından 2019'da yapılan başka bir araştırmada, Almanya'da sadece başörtülülerin değil, göçmen kökenli ve Alman olmayan isimlere sahip kadınların da ayrımcılığa maruz kaldığını ortaya koymuştu. Almanya'da hem Türk ismi hem de başörtülü olan kadınların, başvurular arasında en fazla ayrımcılığa uğrayan grup olduğu görülmüştü. Bu kişilere verilen olumlu yanıt oranı yüzde 4.2'de kalmıştı.