Rehberlik ve Araştırma Merkezleri'nce yapılan çalışmalarda, tiklerin en çok yüz kaslarında görüldüğü ve göz kırpma, kaş kaldırma, ağız kenarının çekilmesi, baş ya da omuz oynatma biçiminde ortaya çıktığı tespit edildi.

Tiklerin genellikle iç gerilimlerin veya çalışmaların öncüleri ve açık belirtileri olduğunu kaydeden uzmanlar, "Tikler, huzursuzluk, bunaltı, kaygı durumunun belli bir kasın kasılmasıyla dışarı vurulmasıdır. Çocuğun duygusal durumu ile sıkı ilişki gösterir. Ortaya çıkışı, çoğunlukla aşırı bir heyecan, korku, ürkme yaratan olayları izler. Daha çok 6 yaşından sonra başlar. Tikli çocukların anne-babaları genellikle titiz ve kuralcı kişilik özellikleri gösterirler. Tikler dikkat çekildikçe artış gösterirler. Bazen kişi tikin yersiz ve uygunsuz bir davranış olduğunu kabul eder ve bundan kurtulmak ister, çaba harcar ancak tike karşı direndikçe gerilim artar. Ayrıca tikler tamamlanmamış bir fiilin temsilcisi olabilirler" dedi.

Alınacak tedbirler

Uzmanlar, tiklere karşı alınması gereken tedbirleri ise şöyle sıralıyor:

"Çocuğun ailede, okulda ya da yakınlarıyla olan çatışmaları ve bunların nedenlerinin bulunup ortadan kaldırılması uygun ve köklü tedbirlerdir. Taklit etmekten, çocuğun dikkatini çekmekten, tenkit etmekten, akranları ile kıyaslamaktan sakınılmalıdır. Hele yeteneklerini iyice saptamadan birçok derslerde daha başarılı olması için zorlamaktan çekinmek gerekir. Hakaret, azarlama, umutların kırılması, çocuklara dayak atılması tiklerin daha da artmasına ve buna eşlik eden bir seri duygusal bozukluğun ortaya çıkmasına sebep olabilir. Ana babanın çocuğun bu halinden utanması ve çocuğu utandırması olumlu bir tedbir olmaktan uzaktır. Çocuk bol bol dinlendirilmeli, bedenen uygun rahatlık görmelidir. Bazen gerekiyorsa okul dışı, ders dışı spor, oyunlar vb etkinlikler azaltılmalıdır. Arkadaşları ve öğretmenleri tarafından çocuğun durumuna anlayış gösterilmiyorsa, okulu değiştirilebilir. Diğer taraftan az aktif, yalnızlık içinde bulunan çocukların grup etkinliklerine katılması teşvik edilmeli ve sağlanmalıdır"

Uzmanlardan öneriler

Çocuklara kendine güven duygusu ve sorumluluk kazandırılması gerektiğini belirten uzmanlar, anne-babalara şu tavsiyelerde bulundu:

* Çocuğunuzu sevdiğinizi, onun sizin için önemli olduğunu belirtin.

* Çocuğa inanınız ve güveniniz, çocuktan iyi şeyler beklerseniz iyi şeyler görürsünüz.

* Çocuğun size yardım etmek veya kendi başına İş yapmak için gösterdiği ilk belirtileri gözden kaçırmayınız.

* Girişimlerini destekleyiniz. Başarabileceği iş ve ödevler veriniz, fazlasını yüklemeyiniz.

* Çocuk elinden geldiği kadar uğraşıyorsa onu daha fazla zorlamayın.

* Hatalı davranışları tenkit etmeyin. Onu incitmeden yavaş yavaş daha iyi sonuçlar elde etmesine yardımcı olun.

* Çocuğun iyi yaptığı işleri övün. Çocuk övgü ile bu davranışını geliştirecektir.

* Çocuk utanç belirtileri gösterdiği ya da işleri baştan savma yapmaya başladığı zaman ona başka görevler verin.

* İyi ve sorumlu olmayı bir pazarlık haline getirmeyin. Neyin doğru neyin yanlış olduğu ve kendisinden ne beklediğinizi açıkça anlatın.

* Hataları fazla büyütmeyin, ancak görmezlikten de gelmeyin.

* Prensiplerinize bağlı kalmakla beraber daima şefkatli olun.

* Çocuk daima aynı hatayı işliyorsa sebebini araştırıp, neden böyle davrandığını anlamaya çalışın.

* Çocukların daima ana-baba-öğretmenlerin davranışlarını taklit edip benimsediklerini unutmayın.

* Çocuğun daha büyük sorumluluklar yüklenmeye hazır olduğu zamanları bilin. Sonra bu sorumlulukları yüklenmesine fırsatlar hazırlayın.