Hiç kuşkusuz Resûlullah (s.a.a) yüce ilâhî değerler üzere yetişti. Nitekim Kur'ân, Hz. Peygamber'in (s.a.a) bu yetişme tarzına şu şekilde işaret eder: "Şüphesiz sen, üstün bir ahlâk üzeresin" (Kalem, 4). Hz. Peygamber (s.a.a) inançları, düşüncesi, davranışları ve ahlâkî yapısıyla Arap yarım adası insanından farklı bir örnekti. O çocukluğundan itibaren, peygamberlerin, özellikle onların piri İbrahim Halil'in (a.s) temsil ettiği değerlere paralel bir çizgi takip etti. Hz. Resul (s.a.a) bu çizginin, cahiliye değerleriyle bir yerde buluşmayacağına inanıyordu. Bu temel düşünceden hareketle kendisinden, Hatice'den ve Ali'den (hepsine selâm olsun) oluşan mümin bir aile oluşturdu.
Tarihin akışını bölmeye karar verdi. Genel gidişin tam ortasında bir yol açmak istedi. Egemen sapık örnekliğe direnme kararındaydı. Yavaş yavaş putperestliği ve cahiliyeyi sarsan, derken yeryüzünden silen karşı konulmaz bir akıma dönüşecek olan bir dalga oluşturmak niyetindeydi. Resûlullah'ın (s.a.a) bağrında terbiye görüp yetişen Ali (a.s) hayatının hiçbir anında puta tapmamış, secde etmemişti. Bir göz açıp kapama anı kadar kısa bir süreliğine dahi Allah'a ortak koşmamıştı. Resûlullah'a (s.a.a) vahiy indiği zaman Ali (a.s) hemen yanı başındaydı. Bütün tarih kaynaklarının da tanıklık ettiği gibi, Hz. Muhammed'in (s.a.a) risaletine iman eden ilk kişi odur.
Enes b. Malik'ten şöyle rivayet edilir: "Peygamberlik Hz. Muhammed'e pazartesi günü indi, Ali (a.s) salı günü namaz kılmaya başladı." (Tarih-u Dimaşk, İbn-i Asakir, 1/41; el-Kâmil Fi't-Tarih, 2/58; Tarih'ut-Taberî, 2/55; Sünen-i Tirmizî, 5/600, Hadis: 3735).
Selman-ı Farisî'den ise şöyle rivayet edilir: "Bu ümmetten kıyamet günü Kevser havuzunun başında Peygamber'inin yanına ilk gidecek kişi, ona ilk iman edip Müslüman olan Ali b. Ebu Talip'tir." (el-İstîab, İbni Abdulbirr Malikî (el-İsabe ekinde), 3/126; Tarih'ut-Taberî, 2/55 (Bu eserdeki ifade, "Ali, ilk Müslüman olan kimsedir" şeklindedir.) Tarih'ud-Dimaşk, İbn-i Asakir 1/32, 36, 65 (Burada ise, "İlk Müslüman olan kişinin Ali olduğu anlatılır" şeklinde.)
