Sanayi yine sıkıntıya girdi

 

M. YASİN ERKOL / DETAY HABER

 

 Ekonomik büyümenin öncü göstergesi olan imalat sanayi performansında en hızlı ve güvenilir referans kabul edilen İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat PMI (Satın Alma Yöneticileri Endeksi) anketinin Aralık 2020 dönemi sonuçları açıklandı. Eşik ve normal değer olan 50.0'nin üzerinde ölçülen tüm rakamların sektörde iyileşmeye işaret ettiği anket sonuçlarına göre, Kasım'da 51.4 olarak ölçülen manşet PMI Aralık ayında 50.8'e geriledi. Son veri, faaliyet koşullarındaki iyileşmenin sürdüğüne işaret etse de, söz konusu iyileşme son 7 ayın en ılımlı düzeyinde gerçekleşti. Kısaca Türkiye'de imalat sektörü, pandemi kısıtlamalarının sürdüğü Mayıs 2020'den daha kötü bir performans sergiledi. 

 

Kısıtlamalar yine etkiledi

 

Covid-19 salgını ve salgının yayılmasını önlemek için devreye sokulan kısıtlamalar, Aralık'ta üretim ve yeni siparişlerde yavaşlamalara yol açtı. Her iki göstergede de yavaşlama Kasım ayına göre daha belirgin, ancak salgının ilk dalgasına göre çok daha ılımlı gerçekleşti. Birçok ihracat pazarında virüsün ikinci dalgasının yaşanmasına bağlı olarak yeni ihracat siparişleri de yavaşladı. Üretim ve yeni siparişlerdeki ivme kaybına rağmen, Türk imalatçıları üretimi desteklemek amacıyla hem çalışan sayısını hem de satın alma faaliyetlerini artırdı. İstihdam üst üste 7'nci ay artış gösterdi. Söz konusu artış güçlü düzeyde gerçekleşti ve oran olarak Kasım ayına kıyasla değişim göstermedi. Önceki ayda yaşanan düşüşün ardından girdi alımlarında da artış kaydedildi. Satın alma faaliyetlerindeki artışa karşılık, ham madde temininde yaşanan zorluklar nedeniyle girdi stoklarındaki düşüş devam etti. 

 

Teslimat süreleri uzadı

 

Teslimat sürelerinin anketin başladığı Haziran 2005'ten beri ikinci en yüksek oranda artması, arz tarafında yaşanan sorunları öne çıkardı. Teslimat sürelerindeki en belirgin artış, salgının Nisan ayındaki zirvesinde görülmüştü. Arz yetersizliklerinin para birimindeki zayıflık ile birleşmesi, girdi maliyetlerinde keskin ve önceki aya göre hızlanan bir artışa yol açtı. Enflasyon oranı Eylül 2018'den beri en yüksek düzeyde kaydedildi. Böylece nihai ürün fiyatlarında da keskin artış gözlendi. Ancak bu artış kasım ayına göre hafif yavaş gerçekleşti.

 

Üretim ve yeni siparişler yavaşladı

 

İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI Aralık ayı verilerine göre Covid-19 salgınının ikinci dalgası ve salgının yayılmasını önlemeye yönelik devreye alınan kısıtlamalar, takip edilen 10 sektörün çoğunda üretim ve yeni siparişlerin Aralık ayında yavaşlamasına yol açtı. Sektörlerin çoğunluğu bu dönemde istihdam yaratmaya devam etti. Tedarik zincirinde yaşanan ciddi aksamalar, enflasyonist baskıları güçlendirdi. On sektörün sadece üçünde üretim artışı kaydedilirken, en güçlü büyüme tekstil sektöründe gerçekleşti, üretimde en belirgin ivme kaybı ise giyim ve deri ürünlerinde kaydedildi. Sadece ana metal ve tekstil sektörlerinde yeni siparişler büyüme kaydederken, en sert yavaşlama ise giyim ve deri ürünleri sektöründe gözlendi.