SEKA özelleştirildi, kağıtta ithalata bağımlı hale geldik
Kağıt üretimi, selüloz liflerinin su ve kimyasallarla işlenerek hamur haline getirilmesiyle başlar. Bu hamur, ince tabakalar halinde şekillendirilir, preslenir ve kurutularak kağıt haline getirilir.
21.05.2025 00:20:00
Hasan Gündoğdu
Hasan Gündoğdu





Kağıt çeşitleri kullanım alanlarına göre değişir: hamur kağıt, kuşe kağıt, kraft kağıt, aydınger, otokopi kağıdı gibi birçok tür bulunmaktadır.
Türkiye'de kağıt üretimi yapılmaktadır ve sektörde faaliyet gösteren birçok firma bulunmaktadır. Ancak Türkiye, kağıt üretimi özellikle SEKA'nın özelleştirilmesi ve fabrikalarının kapatılması sonrası oldukça yetersizdir.


Yerli üretim için ciddi yatırımlar gerekiyor
Türkiye'nin kağıt ithalatını azaltması için yerli selüloz üretimini artırması, geri dönüşüm oranlarını yükseltmesi ve sürdürülebilir üretim tekniklerine yönelmesi gerekmektedir. Ancak bu süreç, yeniden uzun vadeli yatırımlar ve stratejik planlamalar gerektirir. Şu an için Türkiye, kağıt ihtiyacını karşılamak için ithalata bağımlı olmaya devam etmektedir.
SEKA, Türkiye'nin kağıt üretiminde kritik bir rol oynayan, 1936'da kurulan ve uzun yıllar boyunca ülkenin kağıt ihtiyacını karşılayan önemli bir kamu kuruluşuydu. Ancak 1990'lardan itibaren başlayan özelleştirme politikaları kapsamında SEKA'nın fabrikaları aşamalı olarak kapatıldı ve özel sektöre devredildi. Bu süreç, Türkiye'nin kağıt üretiminde dışa bağımlılığını artıran önemli bir dönüm noktası oldu.


SEKA'nın önemi ve özelleştirme süreci
SEKA, Türkiye'nin kağıt üretiminde kendi kendine yeterli olmasını sağlayan bir yapıydı. 1980'lerde yıllık üretim kapasitesi 617 bin tona ulaşmıştı ve ülkenin kağıt ihtiyacının büyük bir kısmını karşılıyordu. Ancak 1990'lardan itibaren neoliberal politikalar doğrultusunda özelleştirme süreci başladı. 2005 yılında İzmit'teki SEKA fabrikası kapatılarak belediyeye devredildi ve fabrika arazisi şehir parkına dönüştürüldü. Giresun'daki SEKA fabrikası ise 2003 yılında 5 milyon TL'ye özelleştirildi, ancak daha sonra 68 milyon TL'ye geri alındı. Bu durum, özelleştirme sürecinin ekonomik açıdan sorgulanmasına neden oldu.


Özelleştirmenin etkileri
SEKA'nın özelleştirilmesiyle birlikte Türkiye, kağıt üretiminde dışa bağımlı hale geldi. Günümüzde Türkiye, kağıt ihtiyacını büyük ölçüde ithalat yoluyla karşılıyor ve döviz kurundaki dalgalanmalar kağıt fiyatlarını doğrudan etkiliyor. Özellikle yayıncılık ve matbaa sektörleri, kağıt fiyatlarındaki artıştan olumsuz etkileniyor. Eskiden Türkiye'de üretilen kağıt, artık büyük ölçüde Çin'den ithal ediliyor.
SEKA'nın özelleştirilmesi doğru muydu?
SEKA'nın özelleştirilmesi, ekonomik ve stratejik açıdan tartışmalı bir karar olarak değerlendirilebilir. Kamu kaynaklarının verimli kullanılması gerektiği bir gerçek olsa da, SEKA'nın kapatılması Türkiye'yi kağıt üretiminde dışa bağımlı hale getirdi. Özelleştirme yerine modernizasyon yatırımlarıyla SEKA'nın üretim kapasitesi artırılabilirdi. Nitekim, İzmit fabrikasının yönetimi tarafından hazırlanan bir rapor, yalnızca 5.8 milyon dolarlık bir yatırımla fabrikanın yıllık üretim kapasitesinin 90 bin tona çıkarılabileceğini öne sürmüştü. Ancak bu öneri dikkate alınmadı ve SEKA'nın kapatılması tercih edildi.
Sonuç olarak, SEKA'nın özelleştirilmesi Türkiye'nin kağıt üretiminde bağımsızlığını kaybetmesine neden oldu. Eğer SEKA modernize edilerek üretime devam etseydi, Türkiye bugün kağıt ithalatına bu kadar bağımlı olmayabilirdi. Özelleştirme sürecinin uzun vadeli etkileri göz önüne alındığında, bu kararın yeniden değerlendirilmesi gerektiği söylenebilir.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.