logo
03 TEMMUZ 2025

Serbest piyasa ve ekonomik savaş

04.09.2018 00:00:00
Yakın geçmişte serbest piyasanın tüm ekonomik sorunları çözeceği yönündeki inanç, o kadar yaygınlaştı ki, devletlerin varlığı bile tartışılır olmuştu. Özellikle Washington Mutabakatından sonra dünyada çok şiddetli bir şekilde serbest piyasa rüzgârı estirildi. Anlatılanlara göre, ekonomide aranan düzen bulunmuştu.
O dönemlerde Dünya Bankası Başkan Yardımcısı ve baş ekonomisti olan John Williamson, Washington Mutabakatını şöyle tanımlıyordu: 
"Mutabakatın kuruluş ilkelerini tarihin hangi döneminde olursa olsun, hangi kıtada bulunursa bulunsun, herhangi bir ekonomiye uygulayabilirsiniz." 
Kuruluş ilkelerine göre, ekonominin işleyişine asla müdahale edilmeyecektir. Hükümetler, serbest piyasayı tabiat olaylarını izler gibi sadece uzaktan izleyecektir. 
Aslında serbest piyasa daha önceden de denenmiş ve ekonomide 'Büyük Buhran'ı doğurmuştu. O buhranın patlak verdiği dönemde ABD'nin başında 31. Başkan Herbert Hoover bulunuyordu. Başkan Hoover, serbest piyasanın buhranı kendiliğinden çözeceğini bekliyordu. Tabii ki, onun beklediği çözüm müdahalesiz bir türlü gerçekleşmedi.
Serbest piyasaya karşı olanlar şöyle diyorlardı: "Ekonomide söylenen en büyük yalan serbest piyasa yalanıdır. Gerçekte serbest piyasa yok, plânlanan ve kontrol altına alınan bir piyasa vardır." Trump, ABD Başkanı seçilene ve Çin mallarına yüzde 45 oranında gümrük vergisi koyana kadar serbest piyasa tartışmaları bu minval üzere sürüp gitti. ABD Başkanı Trump, ekonomik savaşı başlatınca, serbest piyasacıların süngüsü düştü. Öyle ya, hem serbest piyasa, hem de ekonomik savaş bir arada olmaz. 
Ne hazin bir tecellidir ki, serbest piyasayı savunan ve dünyaya yayan ABD, şimdi kendisi ekonomik savaş açarak, onu ortadan kaldırıyor. ABD Başkanı Trump'a sormak gerekir: Hani, Washington Mutabakatında, "Gümrük tarifelerinde yılda yüzde 10 oranında bir indirim hedefleyerek, değişim serbestîsi olabilecek en yüksek uyumla artırılacak" maddesi vardı. Ne oldu da, ABD, bu maddenin tam aksini uyguluyor?
ABD, niçin serbest piyasayı savunuyordu, bugün neden böyle davranıyor? Bu sorunun cevabını ABD Başkanlarından Thomas Woodrow'un iş adamlarına yaptığı bir konuşmada bulmak mümkündür. O şöyle diyordu: "Ticaret milli sınırları dikkate almadığı ve fabrikatör bütün dünyayı Pazar olarak görmekte ısrar ettiği için bu ülkenin bayrağı onun ardından gitmeli ve ona kapalı olan ülkelerin kapılarını yerle bir etmelidir."
Görüldüğü üzere ABD, sömürüsünün önünde hiçbir engel yoksa ve ülkeleri rahatça sömürüyorsa, serbest piyasaya "evet" diyor, onu savunuyor. Aksi halde en acımasız ve kural tanımaz ekonomik savaşı başlatıyor. İşte dünyanın ekonomik gerçeği budur. Bu, hiçbir zaman değişmedi ve değişmeyecektir.
Söz konusu gerçeği, göz ardı edenler, serbest piyasa yalanına aldananlar, ekonomik savaşla karşılaşınca, şaşırıp kalıyorlar. Esasen ekonomik savaş açanlar kadar, ekonomik savaşı öngörmeyenler ve ona hazırlıksız yakalananlar da sorumludurlar. Her zaman olduğu gibi bütün sorumluluğu başkalarına atarak sıyrılmaya çalışmak, devlet adamlığı ile bağdaşmıyor.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
Yorumlarınızı paylaşın

--
 
M. Hilmi Yıldırım / diğer yazıları
Karikatür provokasyonunda
4 kişi tutuklandı
Yenidoğan Çetesi davasında ara karar
3 sanık tahliye edildi
Çeşme'de yangın büyüdü
5 uçak, 18 helikopterle müdahale sürüyor
'Kimseyi satmadım'
'Tunç Soyer'i de satmam'
Özgür Özel'e fezleke
Dokunulmazlığının kaldırılması isteniyor
Gemlik'te yine deprem oldu
Çevre kentlerden de hissedildi
Memur ve emekli yarını bekliyor
Gözler TÜİK'e çevrildi
İşte Tunç Soyer'in ilk görüntüsü
Gözaltındakilerin işlemleri sürüyor
Resmen askıda
Pezeşkiyan'dan kritik adım
2 bin 500 kişi yurtlara yerleştirildi
Antakya ormanları küle döndü
Trump: İsrail 60 günlük ateşkes şartlarını kabul etti
Nihai teklif Hamas'a sunulacak
Husiler, Tel Aviv'i balistik füze ile hedef aldı
Açıklama Husilerin sözcüsünden geldi
Süveyş Körfezi'nde bir sondaj gemisi alabora oldu
3 kişi öldü, kayıp 21 kişi aranıyor
Saraçhane'deki 42 kişi hakkında adli işlem başlatıldı
İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya açıkladı
Çin'den AB'ye çağrı
"Karşılıklı güven artırılmalı"
Karikatür provokasyonunda
4 kişi tutuklandı
Yenidoğan Çetesi davasında ara karar
3 sanık tahliye edildi
Çeşme'de yangın büyüdü
5 uçak, 18 helikopterle müdahale sürüyor
'Kimseyi satmadım'
'Tunç Soyer'i de satmam'
Özgür Özel'e fezleke
Dokunulmazlığının kaldırılması isteniyor
Gemlik'te yine deprem oldu
Çevre kentlerden de hissedildi
Memur ve emekli yarını bekliyor
Gözler TÜİK'e çevrildi
İşte Tunç Soyer'in ilk görüntüsü
Gözaltındakilerin işlemleri sürüyor
Resmen askıda
Pezeşkiyan'dan kritik adım
2 bin 500 kişi yurtlara yerleştirildi
Antakya ormanları küle döndü
Trump: İsrail 60 günlük ateşkes şartlarını kabul etti
Nihai teklif Hamas'a sunulacak
Husiler, Tel Aviv'i balistik füze ile hedef aldı
Açıklama Husilerin sözcüsünden geldi
Süveyş Körfezi'nde bir sondaj gemisi alabora oldu
3 kişi öldü, kayıp 21 kişi aranıyor
Saraçhane'deki 42 kişi hakkında adli işlem başlatıldı
İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya açıkladı
Çin'den AB'ye çağrı
"Karşılıklı güven artırılmalı"
logo

Beşyol Mah. 502. Sok. No: 6/1
Küçükçekmece / İstanbul

Telefon: (212) 624 09 99
E-posta: internet@yenimesaj.com.tr gundogdu@yenimesaj.com.tr


WhatsApp iletişim: (542) 289 52 85


Tüm hakları Yeni Mesaj adına saklıdır: ©1996-2025

Yazılı izin alınmaksızın site içeriğinin fiziki veya elektronik ortamda kopyalanması, çoğaltılması, dağıtılması veya yeniden yayınlanması aksi belirtilmediği sürece yasal yükümlülük altına sokabilir. Daha fazla bilgi almak için telefon veya eposta ile irtibata geçilebilir. Yeni Mesaj Gazetesi'nde yer alan köşe yazıları sebebi ile ortaya çıkabilecek herhangi bir hukuksal, ekonomik, etik sorumluluk ilgili köşe yazarına ait olup Yeni Mesaj Gazetesi herhangi bir yükümlülük kabul etmez. Sözleşmesiz yazar, muhabir ve temsilcilere telif ödemesi yapılmaz.