Seyitgazi'nin sırrı
Eskişehir'de, adını Anadolu'nun destansı kahramanı Seyyid Battal Gazi'den alan bir ilçe; sadece bir türbe değil, Selçuklu, Bektaşi ve Antik Frigya medeniyetlerinin kesiştiği gizemli bir merkez. Efsanevi Külliye'den kayalara oyulmuş anıtlara uzanan bu eşsiz rotayı keşfedin
01.10.2025 14:53:00 / Güncelleme: 01.10.2025 15:02:04
Eyüp Kabil
Eyüp Kabil





Eskişehir'in güneyinde, tarihin ve efsanenin iç içe geçtiği mistik bir durak: Seyitgazi. Antik Frigya'nın kaya anıtlarından Selçuklu mimarisinin ihtişamına uzanan bu ilçe, Anadolu'nun ruhunu taşıyan eşsiz bir gezi rotası sunuyor.
SEYİTGAZİ: İSMİ NEREDEN GELİYOR?
İlçenin adı, Anadolu'nun İslamlaşma sürecinde önemli bir rol oynamış destansı bir kahramana dayanır: Seyyid Battal Gazi.
Seyyid Battal Gazi, Emeviler döneminde Bizans İmparatorluğu'na karşı yapılan savaşlarda büyük kahramanlıklar göstermiş, efsanelere konu olmuş bir komutandır. Rivayete göre 740 yılında şu anki Seyitgazi ilçe sınırları içinde yer alan Nakoleia Kalesi önünde şehit düşmüştür.
Bölgenin antik adı Nakoleia iken, Selçuklu Sultanı I. Alaeddin Keykubat'ın annesi Ümmühan Hatun'un rüyası üzerine Seyyid Battal Gazi'nin mezarının bulunması ve buraya Külliye (külliyenin yapımına 1207-1208 yıllarında başlanmıştır) inşa edilmesiyle birlikte, şehir zamanla Seyitgazi olarak anılmaya başlanmıştır. Bu isim, hem kahramanlık (Gazi) hem de soyunun Peygamberimize dayandığı inancı (Seyyid) nedeniyle büyük bir saygı ifadesidir.
SEYİTGAZİ GEZİLECEK YERLER VE TARİHİ DURAKLAR
Seyitgazi, tek bir dini merkezden ibaret değil; Friglerden Osmanlı'ya uzanan çok katmanlı bir tarihin izlerini taşıyan bir açık hava müzesidir.
1. Seyyid Battal Gazi Külliyesi ve Türbesi (Merkez)
Seyitgazi'nin kalbi ve en önemli simgesidir.
• Tarihi Önemi: Selçuklular döneminde inşasına başlanan bu yapı topluluğu (cami, türbe, medrese), Osmanlı döneminde (özellikle Yavuz Sultan Selim ve Kanuni Sultan Süleyman zamanlarında) eklenen imarethane, tekke ve dergâh gibi yapılarla genişlemiştir.
• Mistik Merkez: Külliye, özellikle Bektaşi tarikatının Anadolu ve Balkanlardaki önemli merkezlerinden biri haline gelmiştir. İçerisinde Seyyid Battal Gazi'nin sandukası (5,5 metre uzunluğunda olduğu rivayet edilir), Selçuklu Sultanı'nın annesi Ümmühan Hatun'un ve Battal Gazi'ye âşık olduğu söylenen Bizans Kralı'nın kızı Elenora'nın (bazı rivayetlere göre eşi) mezarları da bulunmaktadır.
• Mimari Detaylar: Külliye içerisinde Zikir Odası, Kırklar Odası, Aşevi (İmaret) gibi bölümleri ziyaret ederek, bir dönemin tekke ve dergâh hayatına tanıklık edebilirsiniz.

2. Selçuklu Hamamı & Bor ve Etnografya Müzesi
Külliye ile aynı dönemde inşa edildiği tahmin edilen bu Selçuklu yapısı, günümüzde Bor ve Etnografya Müzesi olarak hizmet vermektedir. Seyitgazi'nin bir bor madenleri bölgesi olması nedeniyle bu mineralin ve yöresel yaşamın izlerini burada görebilirsiniz.

3. Frigya Kalıntıları: Kayalara Oyulmuş Tarih
Seyitgazi, Eskişehir'in Frigya Yolu üzerinde bulunan önemli duraklarından biridir.
• Gerdekkaya Mezar Anıtı: İlçe sınırlarında yer alan en çarpıcı Frig eserlerindendir. Kayaya oyulmuş görkemli bir mezar anıtıdır.
• Doğanlı Kale & Asar Kale: Friglerin savunma amaçlı kullandığı yüksek kayalıklar üzerine inşa edilmiş kalıntıları barındırır.
• Bahşeyiş Anıtı: Yöre halkı tarafından "Bahşiş Çeşmesi" olarak da bilinen bu anıt, bölgenin kadim tarihine ışık tutar.

4. Diğer Dini ve Kültürel Merkezler
Seyitgazi çevresi, Alevi-Bektaşi inancının önemli tekkelerine de ev sahipliği yapar:
• Sultan Şücaettin-i Veli Külliyesi ve Türbesi: İlçeye yakın Arslanbeyli köyünde bulunan bu dergâh, günümüzde de işlevini sürdüren önemli bir inanç merkezidir.
• Üryan Baba Tekkesi ve Arap Tekke Türbesi: Bölgenin zengin kültürel ve dini dokusunu tamamlayan diğer önemli ziyaret noktalarıdır.
SEYİTGAZİ GEZİ NOTLARI
• Ulaşım: Seyitgazi, Eskişehir şehir merkezine yaklaşık 43 km uzaklıktadır. Eskişehir'den düzenli olarak otobüs seferleri ile kolayca ulaşım sağlanabilir.
• Deneyim: Seyitgazi'yi gezerken sadece tarihi yapıları görmekle kalmaz, aynı zamanda külliyenin bahçesine girdiğinizde duyacağınız ney sesi ve yapının yarattığı manevi atmosfer ile huzurlu bir deneyim yaşarsınız.
• Tavsiye: Seyitgazi'ye ayıracağınız zamanı geniş tutun. Seyyid Battal Gazi Külliyesi'ni detaylı gezdikten sonra, bölgenin çevresindeki Frigya anıtlarını ve diğer tekkeleri ziyaret etmek, bu coğrafyanın derinliğini anlamak için şarttır.
Seyitgazi, Anadolu'nun kahramanlık destanlarını, Selçuklu'nun mimari ustalığını ve Friglerin kaya sanatını bir araya getiren, tarihe doymak isteyen gezginler için keşfedilmeyi bekleyen bir hazinedir.
SEYİTGAZİ: İSMİ NEREDEN GELİYOR?
İlçenin adı, Anadolu'nun İslamlaşma sürecinde önemli bir rol oynamış destansı bir kahramana dayanır: Seyyid Battal Gazi.
Seyyid Battal Gazi, Emeviler döneminde Bizans İmparatorluğu'na karşı yapılan savaşlarda büyük kahramanlıklar göstermiş, efsanelere konu olmuş bir komutandır. Rivayete göre 740 yılında şu anki Seyitgazi ilçe sınırları içinde yer alan Nakoleia Kalesi önünde şehit düşmüştür.
Bölgenin antik adı Nakoleia iken, Selçuklu Sultanı I. Alaeddin Keykubat'ın annesi Ümmühan Hatun'un rüyası üzerine Seyyid Battal Gazi'nin mezarının bulunması ve buraya Külliye (külliyenin yapımına 1207-1208 yıllarında başlanmıştır) inşa edilmesiyle birlikte, şehir zamanla Seyitgazi olarak anılmaya başlanmıştır. Bu isim, hem kahramanlık (Gazi) hem de soyunun Peygamberimize dayandığı inancı (Seyyid) nedeniyle büyük bir saygı ifadesidir.
SEYİTGAZİ GEZİLECEK YERLER VE TARİHİ DURAKLAR
Seyitgazi, tek bir dini merkezden ibaret değil; Friglerden Osmanlı'ya uzanan çok katmanlı bir tarihin izlerini taşıyan bir açık hava müzesidir.
1. Seyyid Battal Gazi Külliyesi ve Türbesi (Merkez)
Seyitgazi'nin kalbi ve en önemli simgesidir.
• Tarihi Önemi: Selçuklular döneminde inşasına başlanan bu yapı topluluğu (cami, türbe, medrese), Osmanlı döneminde (özellikle Yavuz Sultan Selim ve Kanuni Sultan Süleyman zamanlarında) eklenen imarethane, tekke ve dergâh gibi yapılarla genişlemiştir.
• Mistik Merkez: Külliye, özellikle Bektaşi tarikatının Anadolu ve Balkanlardaki önemli merkezlerinden biri haline gelmiştir. İçerisinde Seyyid Battal Gazi'nin sandukası (5,5 metre uzunluğunda olduğu rivayet edilir), Selçuklu Sultanı'nın annesi Ümmühan Hatun'un ve Battal Gazi'ye âşık olduğu söylenen Bizans Kralı'nın kızı Elenora'nın (bazı rivayetlere göre eşi) mezarları da bulunmaktadır.
• Mimari Detaylar: Külliye içerisinde Zikir Odası, Kırklar Odası, Aşevi (İmaret) gibi bölümleri ziyaret ederek, bir dönemin tekke ve dergâh hayatına tanıklık edebilirsiniz.

2. Selçuklu Hamamı & Bor ve Etnografya Müzesi
Külliye ile aynı dönemde inşa edildiği tahmin edilen bu Selçuklu yapısı, günümüzde Bor ve Etnografya Müzesi olarak hizmet vermektedir. Seyitgazi'nin bir bor madenleri bölgesi olması nedeniyle bu mineralin ve yöresel yaşamın izlerini burada görebilirsiniz.

3. Frigya Kalıntıları: Kayalara Oyulmuş Tarih
Seyitgazi, Eskişehir'in Frigya Yolu üzerinde bulunan önemli duraklarından biridir.
• Gerdekkaya Mezar Anıtı: İlçe sınırlarında yer alan en çarpıcı Frig eserlerindendir. Kayaya oyulmuş görkemli bir mezar anıtıdır.
• Doğanlı Kale & Asar Kale: Friglerin savunma amaçlı kullandığı yüksek kayalıklar üzerine inşa edilmiş kalıntıları barındırır.
• Bahşeyiş Anıtı: Yöre halkı tarafından "Bahşiş Çeşmesi" olarak da bilinen bu anıt, bölgenin kadim tarihine ışık tutar.

4. Diğer Dini ve Kültürel Merkezler
Seyitgazi çevresi, Alevi-Bektaşi inancının önemli tekkelerine de ev sahipliği yapar:
• Sultan Şücaettin-i Veli Külliyesi ve Türbesi: İlçeye yakın Arslanbeyli köyünde bulunan bu dergâh, günümüzde de işlevini sürdüren önemli bir inanç merkezidir.
• Üryan Baba Tekkesi ve Arap Tekke Türbesi: Bölgenin zengin kültürel ve dini dokusunu tamamlayan diğer önemli ziyaret noktalarıdır.
SEYİTGAZİ GEZİ NOTLARI
• Ulaşım: Seyitgazi, Eskişehir şehir merkezine yaklaşık 43 km uzaklıktadır. Eskişehir'den düzenli olarak otobüs seferleri ile kolayca ulaşım sağlanabilir.
• Deneyim: Seyitgazi'yi gezerken sadece tarihi yapıları görmekle kalmaz, aynı zamanda külliyenin bahçesine girdiğinizde duyacağınız ney sesi ve yapının yarattığı manevi atmosfer ile huzurlu bir deneyim yaşarsınız.
• Tavsiye: Seyitgazi'ye ayıracağınız zamanı geniş tutun. Seyyid Battal Gazi Külliyesi'ni detaylı gezdikten sonra, bölgenin çevresindeki Frigya anıtlarını ve diğer tekkeleri ziyaret etmek, bu coğrafyanın derinliğini anlamak için şarttır.
Seyitgazi, Anadolu'nun kahramanlık destanlarını, Selçuklu'nun mimari ustalığını ve Friglerin kaya sanatını bir araya getiren, tarihe doymak isteyen gezginler için keşfedilmeyi bekleyen bir hazinedir.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.