Şirketlerin paraya sıkışması ihracatı da vuracak
RECEP BAHAR / DETAY HABER
TÜSİAD başta olmak üzere çatısı altında onlarca derneği barındıran Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED), hızla yükselen ticari kredi faizlerinin işletmelere etkisine ilişkin bir basın açıklaması yaptı. Üretim, yatırım, istihdam ve ihracat gücümüzün sürdürülebilirliği için bankaların kredi maliyetlerini düşürüp finansmana erişim kanallarını açması gerektiğinin vurgulandığı açıklamada ayrıca Kredi Garanti Fonu'nun (KGF) acil devreye alınması ve Eximbank'ın doğrudan teminat mektupsuz ihracat desteğine geçmesi gerektiği belirtildi.
Sanayinin kalbi tekliyor
Basın açıklamasında şu görüşlere yer verildi:
• Bir üretim ekonomisinde yaşıyoruz. Türk ekonomisinin kalbi olan sanayi sektöründe; katma değer, verimlilik, ihracat, ham madde, yatırım, kredi ve çalışan emeği gibi süreçler belirli maliyetler ile bir araya gelerek pazara üretim gerçekleştiriyor. Bu karmaşık sürecin sağlıklı işleyişi ve katma değer yaratması için öngörülebilirliğin sağlanması önem kazanıyor. Ülkemizde büyümenin sürdürülebilirliği ve kalitesi için 'yüksek enflasyon-faiz-kur' sarmalından bir an önce kurtulup öngörülebilirliği sağlayarak, yatırım, üretim, istihdam ve katma değerli ihracata odaklanmamız gerekiyor. Ancak içinde bulunduğumuz bu sarmal, pandeminin yol açtığı global kriz ve yapısal sorunlarımızın da etkisiyle iç piyasadaki alışverişi ve dış ticareti durma noktasına getirdi.
Ticari kredi faizleri ikiye katlandı
• Firmaların işletme sermayesi ihtiyacında son bir yılda 4 kata yakın artış görülen sektörler oldu. Politika faizine kıyasla bankaların ticari işletmelere uyguladığı kredi faizleri iki kat artış gösterdi.
• Sanayicilerimizin ve reel sektörün yatırım iştahının devam etmesi, ekonomimizin bel kemiğini oluşturan 3.2 milyonu aşkın KOBİ'mizin ayakta kalması için gerek devlet gerekse de finansa sektörü tarafında finansmana erişim kanallarının bir an önce açılması gerekiyor.
• Çatımız altındaki 30 federasyon ve 284 dernek üzerinden 50 bini aşkın şirketi temsil eden Türkiye'nin en büyük bağımsız iş dünyası örgütü olarak, finansmana erişim kanallarının açılması ile destek mekanizmalarının oluşturulmasına yönelik önerilerimizi kamuoyuyla paylaşmak isteriz:
Kamu bankaları kredi vermiyor
1. Bankalar kredi faizlerini düşürmeli, katı kurallardan vazgeçmeli:
Özellikle kurdaki oynaklık nedeniyle banka ve piyasa oyuncularının izlediği 'bekle-gör' politikası, iş dünyasını zor durumda bırakmıştır. Ticari kredi faizlerinde son yılların en sert artışları yaşanmış, özel bankaların faiz oranları yüzde 35'leri bulmuştur. Kamu bankalarındaki oranlar yüzde 15-17 arasında seyretse de onlar da kredi verme konusunda limitli ve iştahsız davranmaktadır. Diğer taraftan tüm bankalar kredi kullanımında katı kurallar uygulamaktadır. Bazı bankalar, yalnızca kendi bankalarında hesabı olan tedarikçilere ödeme yapılması koşulunu öne sürmekte, bankadan bankaya transfere veya başka bankadaki kredinin kapatılmasına izin vermemektedir. Bu koşullarda bankaların tek taraflı oran artışına maruz kalan işletmeler herhangi bir pazarlık şansına da sahip olmadıklarından finansmana erişememektedir. Firmalarımızın kapanmaması, istihdam ve işgücü piyasasının daha fazla bozulmaması için firmalarımızın işletme sermayesi, bankacılık sistemi tarafından desteklenmelidir. Bu süreçte bankalar firmalara ayırdıkları kredi limitlerini artırırken, talep edilen kredi faizlerini de indirmelidir.
2. KGF destekli mekanizmalar devreye alınmalıdır: Özellikle yatırım ve ihracat odaklı şirketlerde KGF'nin yeniden, daha ucuz maliyetli kredi kanalını açmasına yönelik çok büyük bir beklenti oluşmuştur.
3. Eximbank'ın doğrudan teminat mektupsuz ihracat desteğine geçmelidir: İhracatın geliştirilmesi, uluslararası piyasalarda rekabet gücünün artırılması hedefiyle faaliyet gösteren Eximbank'ın verdiği kredilerin bankalardan teminat mektubu alınarak ve ancak firmaların ticari banka limitlerinden harcanmak suretiyle erişilebilmesinin yanı sıra banka kredileri ile yarışacak düzeye gelmesi de ihracatçı firmalarımızı zor durumda bırakmaktadır.