Şüpheli şeyle karşılaşınca dur!

Talha b. Zeyd şöyle rivayet eder:Ebu Abdullah'ın (Ca'fer Sâdık aleyhisselâm) şöyle dediğini duydum: Kitabın ravileri çok ama gözeticileri azdır. Hadis hakkında olumlu düşüncelere sahip nice insan, Kur'ân'a haince yaklaşır. Âlimleri, insanların kitab (Kur'ân)'ı gözetmemeleri üzerken, cahiller rivayetleri ezberleyememekten üzülürler. Biri hayatını gözetirken biri de helakını gözetir. Bundan dolayı iki grup gözetici birbirinden ayrılır. İki farklı taraf olarak belirginleşir."Abdurrahman b. Ebu Necran, kendisine anlatan birinden, o Ebu Abdullah'dan (Ca'fer SÂdık aleyhisselâm) şöyle rivayet eder:"Bizim hadislerimizden kırk tanesini ezberleyen kimseyi Allah, kıyamet günü âlim ve fakih olarak diriltir."Zeyd eş?Şahham, Ebu Ca'fer'in (Muhammed Bâkır aleyhisselâm), "İnsan yiyeceğine baksın" (Abese, 24) ayetiyle ilgili olarak şöyle rivayet eder:İmam'a dedim ki: "Nedir insanın yiyeceği?"Buyurdu ki: "Öğrendiği ilimdir. İnsan ilmi kimden aldığına bakmalıdır."Ebu Said ez?Zuhrî, Ebu Ca'fer'den (Muhammed Bâkır aleyhisselâm) şöyle rivayet eder:"Şüpheli şeylerle karşılaşınca durmak, ötesine geçmemek, tehlikenin ortasına düşmekten daha iyidir. Sağlamlığından emin olmadığın bir hadisi terk etmen, anlamını kuşatamadığın bir hadisi rivayet etmenden daha iyidir."Hamza b. Tayyar rivayet eder ki:İbn Tayyar, Muhammed Bâkır'ın (aleyhisselâm) bazı sözlerini Ebu Abdullah'a (Ca'fer Sâdık aleyhisselâm) arz eder. Bir yere gelince İmam ona, "Yeter, sus!" der. Sonra şöyle buyurur: "Hakkında bilgi sahibi olmadığınız bir sözle karşılaştığınız zaman öteye geçmeyin, bekleyin ve Hidayet İmamlarına başvurun ki, onlar sizi doğruya iletsinler, göremediklerinizi belirginleştirsinler, size hakkı göstersinler. Allah?u Teâlâ, 'Eğer bilmiyorsanız, bilenlere sorun' (Nahl, 43) buyurmuştur."Süfyan b. Uyeyne şöyle rivayet eder:Ebu Abdullah'ın (Ca'fer Sâdık aleyhisselâm) şöyle dediğini duydum: "İnsanların bilgilerinin tümünün şu dört hususta toplandığını gördüm: Birincisi: Rabbini bilmen. İkincisi: Sana ne yaptığını bilmen. Üçüncüsü: Senden ne istediğini bilmen. Dördüncüsü: Seni dininden çıkaracak şeyleri bilmen."Hişam b. Salim şöyle rivayet eder:Ebu Abdullah'a (Ca'fer Sâdık aleyhisselâm) dedim ki: "Allah'ın, kulları üzerindeki hakkı nedir?"Buyurdu ki: "Bildiklerini söylemeleri, bilmedikleri hakkında konuşmamalarıdır. İnsanlar bu kurala uydukları sürece Allah'ın hakkını yerine getirmiş olurlar." (Usûl?i Kâfî).