Suriye’de savaşın bilançosu çok ağır

Suriye'de 10 yıldır süren iç savaş, milyonlarca kişinin yaşamını alt üst ederken, ülkenin ekonomisine de büyük darbe vurdu. Rakamlar iç savaşın, gerek insani gerek mali açıdan ülkeyi nasıl uçurumun kenarına getirdiğini açıkça ortaya koyuyor. Suriye İnsan Hakları Gözlemevi'ne göre, 2011 yılında dış destekli muhaliflerin başlattığı çatışmalarda bugüne kadar 387 binden fazla kişi hayatını kaybetti. İç savaş yüzünden ülkesini terk etmek zorunda kalan 5.6 milyon kişinin önemli bir kısmı Türkiye, Lübnan ve Ürdün'e sığındı. Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği'ne göre, bu sığınmacıların en az bir milyonunu çocuklar oluşturuyor. İç savaş yüzünden ülke içinde yer değiştirmek zorunda kalan 6.7 milyon kişinin önemli bir kısmı kamplarda yaşamak zorunda kaldı.

Parçalanmış ülke

Suriye'de şu anda 20 milyon kişi yaşıyor. 13.4 milyon kişinin, Suriye'nin meşru yönetiminin kontrolü altındaki bölgede yaşadığı tahmin ediliyor. Rusya'nın desteğiyle ülkenin büyük bölümünü teröristlerden arındıran Suriye ordusu, toprakların üçte ikisinde kontrolü elinde bulunduruyor. Kuzeybatıda radikal grupların elinde tuttuğu İdlib bölgesindeki kamplarda yaklaşık 1.3 milyon kişi yaşıyor. Suriyeli Kürtlerin kontrolündeki kuzeydoğu ve doğuda ise 2.6 milyon kişi yaşıyor. Türkiye sınırındaki bölgelerde ve Türk askerinin kontrolü altındaki bölgelerdeki kamplarda yaşayanların sayısının ise 1.3 milyon kişi olduğu tahmin ediliyor.

Savaşın maliyeti 1.2 trilyon dolar

BM'ye göre, 13.4 milyon kişi yaşamak için insani yardıma muhtaç. Dünya Gıda Programına göre, 12.4 milyon kişi gıda güvenliğinden yoksun yaşamını sürdürüyor. Çocukları Kurtarın Vakfı'na göre, bu ülkedeki çocukların yüzde 60'ı açlık riskiyle karşı karşıya. World Vision isimli bir sivil toplum kuruluşuna göre, 10 yıllık iç savaşın maliyeti 1.2 trilyon dolardan fazla. Suriye Enerji Bakanlığına göre 10 yıllık savaş yüzünden doğal kaynaklardan elde edilecek 91.5 milyar dolar buhar oldu. Savaş yüzünden Suriye lirası, dolar karşısında yüzde 98 değer kaybetti. Gıda fiyatları savaş öncesine oranla son 5 yılda ortalama 33 misli artış gösterdi. Okulların üçte biri ya tahrip oldu ya da bu binalara savaşan taraflarca el konuldu. UNICEF'e göre, 2.4 milyon Suriyeli çocuk iç savaş yüzünden okula gidemiyor. Ülkedeki hastanelerin sadece yüzde 58'i faaliyetini sürdürebilirken, sağlık personelinin yüzde 70'i de ülke dışına kaçmak zorunda kaldı. Suriye Enerji Bakanlığı verileri ise yine savaş yüzünden ülkedeki elektrik şebekesindeki trafo merkezlerinin yaklaşık yüzde 70'inin ve bunların enerji tedarik ağlarının hizmet dışı kaldığını ortaya koyuyor.