Temmuzda ihracat otomotiv ve kimya ile yükseldi

Ticaret Bakanı Ömer Bolat ile Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe, Temmuz ayı ihracat verilerini Samsun'da açıkladı. 2025 yılı Temmuz ayında geçen yılın aynı ayına göre ihracat yüzde 11 oranında artışla 24 milyar 952 milyon dolar, ithalat yüzde 5.4 oranında artışla 31 milyar 376 milyon dolar oldu. 2025 yılı Ocak-Temmuz döneminde ise ihracat yüzde 5.2 oranında artışla 156 milyar 360 milyon dolar, ithalat yüzde 6.9 oranında artışla 212 milyar 221 milyon dolar olarak gerçekleşti. Son 12 aylık dönemde (Ağustos 2024-Temmuz 2025) ihracat yüzde 3.1 artışla 269 milyar 434 milyon dolara ulaştı. Aynı dönemde ithalat ise yüzde 4.1 artışla 357 milyar 717 milyon dolara çıktı. Geçen ay ihracatın ithalatı karşılama oranı 4.1 puan artarak yüzde 79.5 olarak gerçekleşti.

Altın ithalatında şok düşüş!

Geçen ay altın ithalatı 502 milyon dolar olarak gerçekleşti. Oysa aylık altın ithalatı zaman zaman 2 milyar doları aşıyordu. Ancak geçen ay enerji (petrol ve doğal gaz) ithalatı, artan fiyatların etkisiyle 3.2 milyar doları aştı. Öte yandan ithalatın yükselmesinde Temmuzda 600 milyon dolarlık uçak alımı da etkili oldu. Otomobil ithalatının hız kesmemesi de rakamı yükseltti.

Dış ticaret açığı hâlâ çok yüksek!

Yüksek ihracat rakamına rağmen dış ticaret açığı geçen ay 6 milyar 424 milyon dolar, bu yıl 7 aylık dönemde ise 55 milyar 860 milyon dolar olarak gerçekleşti. Son 12 aylık dönemde ise açık 88 milyar 283 milyon dolar oldu. Oysa Ağustos 2023-Temmuz 2024 döneminde açık 82 milyar 292 milyon dolardı. Türkiye dünyada en çok dış ticaret açığı veren ülkeler arasında yer alıyor.

İhracatta Almanya, ithalatta Çin önde

Temmuz ayında en fazla ihracat yapılan ülkeler sırasıyla Almanya (1 milyar 968 milyon dolar), İngiltere (1 milyar 663 milyon dolar) ve ABD (1 milyar 569 milyon dolar) oldu. Geçen ay en fazla ithalat yapılan ülkeler ise Çin (4 milyar 637 milyon dolar), Rusya (3 milyar 566 milyon dolar) ve Almanya (2 milyar 994 milyon dolar) olarak sıralandı.


Otomotivde ve kimyada rekor!

Geçen ay en çok ihracat yapan sektörler sıralamasında otomotiv 3.8 milyar dolarla liderliğini devam ettirdi. Kimyevi maddeler 3.4 milyar dolarla ikinci, hazır giyim 1 milyar 580milyon dolarla üçüncü sırada yer aldı. TİM Başkanı Mustafa Gültepe, "Temmuz ayında ihracatta elde ettiğimiz 2,5 milyar dolarlık artışın neredeyse tamamının otomotiv ve kimya sektörlerimizle pariteden kaynaklandığını görüyoruz. Şikâyetçi değiliz ama istikrarlı ve sürdürülebilir artış için tüm sektörlerimizi oyuna dahil etmemiz gerekiyor" dedi.

Beklentiler karşılanmadı

TİM Başkanı Mustafa Gültepe,konuşmasında 280 milyar dolarlık ihracat hedefiyle başladıkları 2025'in ilk yarısını beklentilerinin altında bir performansla tamamladıklarını hatırlattı. Paritenin (Euro'nun ABD Doları karşısında değer kazanması) katkısıyla yılın ikinci yarısına hızlı bir başlangıç yaptıklarını belirten Gültepe, şöyle devam etti: "Toplamda 17 sektörümüz ihracatını artırırken 9 sektörümüz eksi yazdı. Temmuzda 1180 firmamız ilk kez ihracat gerçekleştirdi. Paritenin ihracatımıza katkısı ise 825 milyon dolar oldu. Böylece paritenin son üç aydaki katkısı 1.6 milyar dolara ulaştı. Geçen ay ihracatımızı otomotiv ve kimya sektörlerimizin domine ettiğini görüyoruz. Hesap ortada: Otomotivde yüzde 23, kimyada yüzde 33 artış var. Temmuz ayındaki 2.5 milyar dolarlık artışın yaklaşık 1.6 milyar doları bu iki sektörden geldi. Paritenin de 825 milyon dolarlık bir katkısı var. Yani Temmuzdaki 2,5 milyar dolarlık artışın neredeyse tamamı otomotiv ve kimya sektörümüzle pariteden kaynaklandığını görüyoruz. Şikâyetçi değiliz, ama istikrarlı ve sürdürülebilir artış için tüm sektörlerimizi oyuna dahil etmemiz gerekiyor. Bunun da yolu zayıflayan rekabetçiliğimizin yeniden güçlendirilmesinden geçiyor. Merkez Bankası'nın Temmuz toplantısında gerçekleştirdiği 300 baz puanlık faiz indirimini bu anlamda olumlu bir adım olarak değerlendiriyoruz. Faiz indirimi ve yüzde 3'lük döviz dönüşüm desteğinin üç ay uzatılmasındaki katkısı için Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan'a teşekkür ediyorum."

Rekabetçilik artmalı

ABD'nin yeni vergi tarifelerini de değerlendiren Gültepe, Trump yönetiminin Türkiye'ye uyguladığı ek gümrük vergisini son dakikada yüzde 10'dan yüzde 15'e çıkarmasının, talihsiz bir adım olduğunu söyledi. Gültepe, "Biz, her şeye rağmen ABD pazarındaki payımızı artırmaya odaklıyız. Rekabetçilikte 2-3 yıl öncesinin koşullarına dönebilirsek ABD pazarında kısmi avantajımızı fırsata dönüştürebiliriz. Elbette ABD ile ticaret diplomasimizin de çok yönlü ve kararlı şekilde sürdürülmesi büyük önem arz ediyor" dedi. Gültepe, atılacak bazı adımlarla aylık 35 milyar dolarlık ihracatın mümkün olduğunu söyledi.