TL'nin çöküş yılı

 

 

AHMET TURAN YİĞİT / İSTANBUL

 

ABD'nin ekonomi yönetiminden güçlü doları destekleyen açıklamaların gelmesi, doların diğer para birimleri karşısında değer kazanmasına neden oluyor. Ancak dolar diğer para birimlerini ezmiyor, TL'yi yerlerde sürüklüyor! Nitekim İngiliz The Economist dergisi her hafta Cumartesi günleri belli başlı ekonomilerin para birimlerinin ABD Doları karşısındaki değerlerini tablo olarak veriyor. Son 1 yılda TL açık ara değer kaybında lider... Lirayı Arjanin Pesosu yüzde 20 ile izliyor. Akabinde Peru'nun para birimi yüzde 9.5 ile geliyor. BRICS ülkelerinden Hindistan'ın rupisi dolara karşı değer kazanmış, Güney Afrika randı ise yüzde 1'den az değer kaybetmiş. Çin yuanının değer kaybı ise yüzde 9... Bu hafta değerler dolar lehine az buçuk değişmiş olabilir! Kimse maval okumasın, dünya bu... 

 

Dolar niye ralli yapıyor?

 

ABD'de enflasyonun son 31 yılın en yüksek seviyesine çıkması, ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanlığına Jerome Powell'ın yeniden aday gösterilmesi ve ekonomi yönetiminden güçlü doları destekleyen açıklamaların gelmesiyle dolar endeksinde son dönemde yükselişler görülürken, bu yükseliş diğer para birimlerini de baskılıyor.

Covid-19 salgını öncesi 15 Mart 2020'de 102.8 değerini gören dolar endeksi, salgına karşı uygulanan kısıtlamaların ekonomik faaliyeti durma noktasına getirmesiyle geçen yılın sonunda 90 değerine gerilemişti. Bu yıl özellikle Mayıs'tan itibaren artış eğiliminde hareket eden dolar endeksi, bu hafta 96.94 ile 6 Temmuz 2020'den beri gördüğü en yüksek seviyeye çıktı. Doların altı ülkenin para birimine karşı değeri ile hesaplanan dolar endeksindeki bu artış, diğer para birimleri üzerinde de baskıya neden oluyor. Euro sepetin yüzde 57.6'sını oluştururken, Euro'yu yüzde 13.6 ile Japon Yeni izliyor. Sterlin yüzde 11.9, Kanada doları yüzde 9.1, İsveç kronu yüzde 4.2 ve İsviçre frangı yüzde 3.6 ağırlığa sahip bulunuyor. 

 

Ne oldu sana TL?

 

Son dönemde dolar karşısında en çok değer kaybeden para birimi ise TL... 25 Kasım gün ortası şekillenen 12 liralık kuru esas alırsak Türk lirası da yıl başından beri dolara karşı yüzde 60'dan fazla değer kaybetti. Dolar karşısında değer kaybeden diğer bir para birimleri arasında Polonya zlotisi de dikkati çekti. Avrupa'da değer kaybında TL'yi izleyen Polonya zlotisinin dolara karşı değer kaybı ise bu yıl yüzde 13 oldu.