Tokat Deveciler Hanı: İpek Yolu’nun sessiz tanığı
Deveciler Hanı, Tokat şehir merkezinde, Takyeciler Camii'nin güneyinde ve Yağıbasan Medresesi'nin batısında yer alır
07.07.2025 21:17:00 / Güncelleme: 07.07.2025 21:23:20
Hasan Gündoğdu
Hasan Gündoğdu





Şehrin tarihî çekirdeği olan bu bölgede, hanın taş duvarları geçmişin izlerini bugüne taşır. Aynı zamanda "Fatih Mehmet Paşa Hanı" olarak da bilinir.



Tarihçesi
Deveciler Hanı'nın kesin yapım tarihi bilinmemekle birlikte, mimari özellikleri ve süsleme teknikleri incelendiğinde 15. yüzyılın ilk yarısına, yani Çelebi Mehmet (1413–1421) veya II. Murat (1421–1451) dönemine ait olduğu düşünülmektedir. Bu dönem, Tokat'ta yoğun bir imar faaliyetinin yaşandığı, Osmanlı'nın şehircilik anlayışının şekillendiği yıllardır.
Han, Fatih Sultan Mehmet Vakfı'na kayıtlıdır ve Osmanlı döneminde İpek Yolu üzerindeki önemli konaklama merkezlerinden biri olarak hizmet vermiştir.


Mimari özellikleri
Deveciler Hanı, klasik Osmanlı han mimarisinin şehir içi örneklerinden biridir. Yapının öne çıkan özellikleri:
- İki katlıdır ve toplamda 55 odası vardır: alt katta 27, üst katta 28 oda.
- Her odada ocak ve eşya koymak için nişler bulunur.
- Giriş kapısı kuzey cephesindedir ve önünde kubbe ile örtülü bir revak yer alır.
- Girişin iki yanında, doğuda 10, batıda 5 olmak üzere toplam 15 dükkân bulunur.
- Avluya, tonozla örtülü bir geçitten ulaşılır.
- Doğu yönünde, avlunun sonunda yer alan develik kısmı, iki büyük tonozla örtülüdür. Bu alan günümüzde konser ve konferans salonu olarak kullanılmaktadır.


Nasıl gidilir?
Tokat şehir merkezine ulaştıktan sonra Deveciler Hanı'na ulaşmak oldukça kolaydır:
Yürüyerek: Şehir merkezindeki Sulu Sokak ve çevresinden birkaç dakikalık yürüyüşle ulaşılabilir.
Toplu taşıma: Tokat Belediyesi'ne ait otobüs ve minibüslerle "Takyeciler Camii" veya "Yağıbasan Medresesi" duraklarında inerek ulaşabilirsiniz.
Özel araçla: Han çevresinde otopark alanları sınırlı olsa da, yakın çevrede ücretli otoparklar mevcuttur.

Nasıl gezilir?
Deveciler Hanı, tarihî atmosferiyle ziyaretçilerine hem mimari hem de kültürel bir deneyim sunar:
Ziyaret saatleri: 08.00–17.00 arası ziyarete açıktır.
Rehberli turlar: Tokat İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü'nün düzenlediği yürüyüş rotalarına dahil edilebilir.
Etkinlikler: Hanın develik kısmı, günümüzde konser, sergi ve konferanslara ev sahipliği yapmaktadır. Ziyaretiniz sırasında bir etkinliğe denk gelirseniz kaçırmayın!
Fotoğrafçılık: Özellikle mukarnas süslemeleri, taş işçiliği ve avlu detayları fotoğraf tutkunları için eşsiz kareler sunar.


Günümüzdeki kullanımı
Deveciler Hanı, 2005 yılında başlayan restorasyon süreciyle yeniden hayat buldu. 2012'de tamamlanan çalışmalarla yapı, hem tarihî dokusunu korudu hem de modern işlevler kazandı.
Günümüzde:
- Konservatuvar eğitimi için kullanılıyor.
- Kültürel etkinliklere ev sahipliği yapıyor.
- Butik otel olarak hizmet vermesi için hazırlıklar tamamlanmak üzere.
Neden görülmeli?
Deveciler Hanı, sadece bir han değil; Tokat'ın tarihî belleğini taşıyan bir yapı. Osmanlı'nın şehir içi han mimarisinin nadir örneklerinden biri olan bu yapı, geçmişin ticaret yollarını, yolcularını ve kültürünü bugüne taşıyor. Eğer Tokat'a yolunuz düşerse, bu hanı görmeden dönmeyiniz.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.