Tsunami nedir ve nasıl oluşur?

Tsunami, genellikle deniz tabanında meydana gelen ani büyük enerji salınımı sonucu oluşan dev dalgalardır.

Kelime kökeni Japoncadan gelir; "tsu" liman, "nami" ise dalga anlamına gelir.

Bu dalgalar, normal deniz dalgalarından çok daha yüksek ve hızlıdır, kıyıya ulaştıklarında büyük yıkımlara neden olabilir.

Tsunami Nasıl Oluşur?
Tsunamilerin oluşmasının temel sebebi, deniz veya okyanus tabanında ani bir değişimdir. Bu değişim genellikle şu şekillerde gerçekleşir:

Depremler: Deniz tabanındaki fay hatlarının kırılması sonucu oluşan sismik hareketler, deniz suyunun büyük miktarda yer değiştirmesine yol açar. Bu ani yer değiştirme, yüzeyde devasa dalgalar yaratır.

Volkanik Patlamalar: Deniz altı veya kıyı yakınındaki volkanların patlaması, suyun bir anda hareket etmesine neden olur ve tsunami dalgalarının oluşmasına yol açabilir.

Heyelanlar: Kıyıya yakın bölgelerde ya da deniz tabanında büyük kaya veya toprak kütlelerinin ani çökmesi ya da kayması, suyun hızla yer değiştirmesine sebep olur.

Meteor Çarpmaları: Nadir olmakla birlikte, büyük bir meteorun denize çarpması da tsunami oluşumuna neden olabilir.

Tsunami Dalga Özellikleri
Tsunami dalgaları, açık denizde çok uzun dalga boyuna ve düşük yüksekliğe sahiptir, bu yüzden uzaktan fark edilmeleri zordur. Ancak kıyıya yaklaştıkça deniz tabanının sığlaşması nedeniyle dalga yüksekliği artar ve büyük yıkıcı güç kazanır.