Türkiye'den Lozan ihlali uyarısı
Türkiye, Doğu Akdeniz'de gerginliği tırmandıran Yunanistan'a, Ege'nin kuzeyindeki Semadirek, Limni ve Bozbaba adalarının gayri askeri statülerinin ihlal edildiğini bildiren iki yeni Navtex yayımlayarak yanıt verdi. Türkiye'nin tepki verdiği Atina'nın Ege'deki bu hukuksuz askeri faaliyetleri geçmişi yıllar öncesine dayanıyor
21.10.2020 17:40:00
Yıılardır Ege Denizi'ndeki askerden arındırılmış adalarda askeri faaliyetlerde bulunan Yunanistan'a karşı hiçbir tepki göstermeyen Türkiye, artık bu konudaki tepkisiz politikadan vazgeçme işaretleri gösteriyor. Bu kapsamda Ankara, Ege Denizi'nde iki yeni Navtex yayımladı. Türkiye'nin yayımladığı Navtexte Yunanistan'ın kontrolündeki Semadirek, Limni ve Bozbaba adalarının Lozan Barış Antlaşması'yla belirlenen gayri askeri statüsünün ihlal edildiği belirtildi. Türkiye daha önce de Lozan Barış Antlaşması'nın adaların silahsızlandırılmasıyla ilgili hükümlerinin ihlal edildiği gerekçesiyle Navtex yayımlamıştı. Eylül ayında Yunanistan'ın Sakız Adası için, 9 Ekim'de de Midilli adası için yapılan duyurularda bu adaların gayri askeri statüsünün ihlal edildiği belirtilmişti.
Atina bunu yıllardır yapıyor
Türkiye, Ege'de silahsızlandırılmış adalardaki askeri faaliyetlerle ilgili geçtiğimiz ay ilk kez Navtex yayımlayarak rahatsızlığını kayıtlara geçirmeye başlasa da Atina'nın bu hukuksuz faaliyetlerinin geçmişi çok eskiye dayanıyor. 1923 Lozan Antlaşması'nın 12'nci maddesiyle Yunanistan'a, Kuzey Ege'deki Taşoz, Semadirek, Limni, Bozbaba, Midilli, İpsara, Sakız, Sisam ve Ahikerya adalarının egemenliği değil, sadece kullanma hakkı yani zilyetlik (possession) hakkı verildi. Yunanistan'ın adaları askeri maksatlarla kullanmayacağı kararlaştırıldı. Adaların statüsünü düzenleyen hukuki antlaşmaya rağmen açık veya örtülü olarak bu adaları silahlandıran Yunanistan'ın eski Savunma Bakanı Dimitris Avramopoulos 26 Haziran 2014'te Sakız Adası'na yaptığı ziyarette adaya konuşlandırılan kundağı motorlu top ve çok namlulu roketatarla gövde gösterisi yapmayı dahi ihmal etmemişti. 06 Ekim 2016'da, Sakız Adası'nda icra edilen büyük çaplı Amfibi Taarruz Tatbikatına iseYunan Savunma Bakanı Kammenos ve komuta heyeti de katılmıştı. 14 Mart 2017'de Taşoz Adası'nda ve 13 Mart 2017'de Semadirek Adası'nda askeri tatbikatı icra eden, 31 Mayıs 2017'de ise Bozbaba Adası'nda topçu atışı yapan Yunanistan, Midilli Adası'nda 5 Nisan 2017'de paraşüt tazeleme eğitimi, 21 Mayıs 2017'de askeri tatbikat icra etti. Daha sayılabilecek adımlarıyla Yunanistan, Ege'deki adaları üzerinde Atina'ya egemenlik hakkı veren tüm uluslararası antlaşmaları ihlal etmiş ve bir çok uzmana göre egemenlik haklarını tamamıyla kaybetmiş durumda.