Virüs kavgası kızışıyor

 

SELİM AYANOĞLU / DETAY HABER

 

Koronavirüsün yayılmasında Çin hükümetinin sorumluluğu bulunduğuna dair suçlamalar ve uluslararası soruşturma çağrıları başta ABD olmak üzere Washington'ın bazı müttefikleri tarafından giderek daha yüksek sesle dile getirilirken, Çin'den konuyla ilgili tartışmalara tepki geldi. Dışişleri Bakan Yardımcısı Le Yuşeng, Çin'in suçlu olduğu varsayımından yola çıkacak her tür uluslararası soruşturmaya karşı olduklarını belirterek, "Çin'i damgalama amaçlı siyasi soruşturmalara kararlılıkla karşı çıkacaklarını" söyledi. 

 

Kavgayı Trump körüklüyor

 

ABD Başkanı Donald Trump, Pekin hükümetini salgının yayılmasını önlemekte çok yetersiz kalmakla eleştirmişti. Trump'ın bu sözleri, Çin devlet medyasında öfkeli yorumlara sebep oldu. Trump, daha önce de salgının yayılmasında üzerine düşen rolü oynamamak ve Çin yönetimine karşı fazla yumuşak olmakla suçladığı Dünya Sağlık Örgütü'ne (WHO) ülkesinin yaptığı katkıları askıya aldığını açıklamıştı. Trump, 27 Nisan'daki açıklamasında ise ABD'nin Çin'den koronavirüs salgınına yeterli şekilde müdahale edemediği için 'yüklü' bir tazminat isteyebileceğini söylemişti. Trump, Pazartesi günkü brifinginde Çin'in salgının sınırlarının ötesine yayılmasını engelleyebileceğini öne sürerek, "Salgının kaynağında durdurulabileceğine inanıyoruz" dedi ama bunun olabilmesi için Çin'in hangi adımları atmış olması gerektiğine dair bir açıklama yapmadı. ABD de Missouri eyaleti de, Çin yönetime karşı salgınla ilgili suçlamalarla Amerikan mahkemelerine başvurmuştu. Çin Dışişleri Sözcüsü bu başvuruyu da 'saçma' diye niteledi ve böyle bir davanın hiçbir somut hukuki temeli bulunmadığını söyledi.

 

Avustralya ABD'nin izinde 

 

Avustralya Başbakanı Scott Morrison da geçen hafta Trump ile bir görüşme yaptıktan sonra 29 Nisan'da yaptığı açıklamada büyük salgınların nereden kaynaklandığının tıpkı daha önce bazı ülkelerin elindeki kitle imha silahlarını denetlemekle görevlendirilen silah denetçileri gibi uluslararası olarak tayin edilen 'bağımsız müfettişler' tarafından araştırılmasını önermişti. Canberra'da basın toplantısı düzenleyen Morrison, "Bu virüs dünya çapında 200 binden fazla insanın yaşamının sona ermesine sebep oldu. Küresel ekonomiyi kapattı. Olağanüstü etkiler yarattı. Böyle bir durumda dünyanın, bunun nasıl ortaya çıktığının bağımsız bir soruşturmayla değerlendirilmesini istemesi tamamen makul ve sağduyulu bir taleptir. Böylece gereken dersleri öğrenebilir ve bir daha aynı şeyin yaşanmasına engel olabiliriz" diye konuştu.

 

'ABD maşası' 

 

Avustralya'nın talepleri Çin'de öfkeyle karşılandı. Son günlerde Çin'de devlet kontrolündeki medya platformlarında Çin'i eleştiren ülkelere yönelik ağır yorumlar ve tanımlamalar dikkat çekiyor. Bunlardan birinde Avustralya, "Çin'in ayakkabısının altına yapışan sakız" diye nitelendi ve "ABD'nin maşası" olmakla suçlandı. Avustralya'nın bu tutumunun Çin ile ikili ilişkilerine ve ticaret ortaklığına kalıcı zarar verme tehlikesi taşıdığı söylendi.

 

Büyükelçiden boykot iması

 

Pazartesi günü Çin'in Avustralya büyükelçisi Cingye Çeng, Avustralya'nın soruşturma çağrılarının Çinli tüketicilerin Avustralya mal ve hizmetlerine yönelik boykota gitmesine yol açabileceğini söyledi. İhracatının dörtte üçünü Çin'e yapan Avustralya için bu önemli bir tehdit ve Avustralya Dışişleri Bakanı Marise Payne, bu açıklamadan sonra Çin'i "ekonomik zorbalık tehdidinde bulunmakla" suçladı. Bunun üzerine Avustralya Başbakanı Morrison da, önerdiği bağımsız soruşturmanın hedef gözetmediğinde ısrar ederek Çin'le söz düellosuna girmeyi reddetti ve Çin'in tepkilerini "kendilerini ilgilendiren bir şey" diyerek geçiştirdi.