12 Aralık 1916'da Bağlaşık devletler gurubunun hazırladığı barış önergeleri Başkan Wilson'a verilmek üzere Amerikan Büyük Elçiliklerine verilir. Bağlaşık Devletlerin bu davranışları karşısında Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı Lansing, savaşan taraflara Başkan Wilson adına bir öneri hazırlar. (18 Aralık 1916). Lansing, bu öneride, Başkan Wilson'un barışla ilgili düşüncelerini belirterek yazmıştır. Nota'da, Wilson'a göre barışın amacını, savaşı bitirmek ve gelecekteki savaşları önlemek için de ULUSLAR BİRLİ?İNİN kurulmasında görür. Yani bu günkü bu günkü BİRLEŞMİŞ MİLLETLER CEMİYETİNDE. O bu öneride barışla beraber Birleşmiş Milletler cemiyetinin amacını açıklamaktadır. Bu öneri şöyledir: "?Cumhurbaşkanının önergesi dost bir anlayıştan doğmaktadır. O, yalnız bir dosttan gelmiyor, ayni zamanda savaş yüzünden menfaatleri çok zarar görmüş olup yansız bir ulusun temsilcisinden geliyor. O ulus savaşın bir an önce bitmesini istiyor, çünkü bitmezse o, menfaatlerini korumak için tedbirler almak zorunda bulunacaktır? Başkan bütün savaşların barış şartlarını ve böyle bir savaşın bir daha çıkmaması üzerindeki düşünceleri açıklamaları için bir fırsat aranılmasını önerir? Başkanın bu yolda tercih ettiği bir usul yoktur. O bu işte yardımda bulunmakla mutlu olacaktır? Başkan şu yöne dikkati çeker ki savaşan her iki yanın devlet adamlarınca savaş amacı olarak açığa vurulan düşünceler aşağı yukarı hep birdir. Her iki yanda küçük ulusların haklarının büyük Uluslarınki gibi korunulmasını, gelecekte böyle savaşlardan sakınılması için tedbirle alınmasını, bir Uluslar Cemiyeti kurulması için incelemelerde bulunulmasını istiyor. Ancak bunlar sağlanmadan önce herkes bu savaşın, ona katılmış devletlerin bağımsızlığı, toprak bütünlüğü siyasal ve ekonomik özgürlüğü korunularak bitmesi gerektiğini düşünüyor... Amerika gelecekte dünya barışını korumak içinde savaşçı devletler kadar ilgilidir. Küçük Devletlerin haksızlığa ve zora uğramalarını engellemeyi candan istiyor. Savaş biter bitmez bu yönlerde işbirliğine candan hazırdır. Bu bakımdan da Başkan savaşın bir an önce bitmesini istemektedir.Dolayısıyla Başkan varılabilecek bir anlaşmanın şartları üzerinde iki yanın görüşlerini karşılaştırmak için çıkacak fırsattan bir an önce faydalanılmasını istemekte tamamiyle haklıdır. Çünkü bu anlaşma herkesin dilediği ve kurulmasına savaşçı ve yansız herkesin üzerine sorumluluk da alarak katılmak istediği evrensel barıştan önce yapılmış olmalıdır. Eğer bu günkü savaş pek belli olmayan amaçlara doğru gide duracaksa, ta ki sonda yavaş bir yıpranma ile iki takımdan biri tükentiye uğrasın, eğer kurban edilecek bir şey kalmayıncaya kadar milyonlarca kurban verilecekse, eğer hibir şeyin söndüremeyeceği hınçlar doğacaksa, barış ümitleri, hür milletleri birbirine bağlayan ahenkli iyi niyetler hep birden boş ve anlamsı şeyler olur. Bütün dünyanın hayatı derinden derine müteessir oldu. Büyük insanlık ailesinin her kısmı şimdiye kadar eşsiz olan bu savaşın yükünü çekmekte ve dehşetini duymaktadır. Medeni dünyanın hiçbir ulusu bu savaşın tesir ve tepkileri dışında kaldı denilemez. Bununla birlikte uğurlarında vuruşulan amaçlar şimdiye kadar kesin olarak belirtilmemiştir. Başkan Barış önermiyor, kendi aracılığını bile önermiyor. O yalnız bir sonda atılmasını ileri sürüyor, taki yansızlar ve savaşçılar bütün insanlığın her gün daha büyük ve şiddetli bir istekle özlediği barış limanına ne ölçüde yaklaşmakta olduklarını öğrenebilsinler? Başkanın düşüncelerine göre hazırlanmış bu notada, Başkan Wilson aracılık yapmak istemiyor. Yalnız bu savaşın yanlı ve yansız bütün büyük ve küçük devletleri,ulusları olumsuz yönde etkilediği için barışın bir an önce gelmesini ve tarafların anlaşmasını istiyor. Eğer savaş bir yıpratma savaşına dönüşürse de yalnız savaşanların değil bütün insanlığın zarar göreceğini belirterek barışta ısrarlı görünüyor. Savaşan devletlerin amacı, Osmanlı Devleti hariç hepsinin de temel amacı Pazar paylaşımı ve emperyalizmdir. Aynı amaçla başkan Wilson da savaşa girmek istediyse de, Dünya Denizler egemeni İngiltere onun savaşa girmesini istememiştir. Başkan Wilson'da amacını gerçekleştirmek için uluslar birliği düşüncesi ile yansız ulusları etrafında toplayarak emperyalist siyaset uygulayabilmek için dünya siyasi liderliğine soyunmuştur.
Ahmet Oğuz Bahadır / diğer yazıları
- Erzincan ateşkesi ve sonucu / 14.02.2011
- Bolşevik Rusya'nın Ermeni siyaseti / 12.02.2011
- Savaş şurası'nda alınan kararlar - II - / 10.02.2011
- Savaş şurası'nda alınan kararlar / 09.02.2011
- Alman - Gürcü işbirliği ve amaçları / 06.02.2011
- Başkan Wilson'un ince hesapları / 05.02.2011
- Başkan Wilson'un siyasi amaçları / 04.02.2011
- Brest Litovks Konferansı'na İngiltere'nin tepkisi - II / 03.02.2011
- Brest Litovks Konferansı'na İngiltere'nin tepkisi - I / 02.02.2011
- Mustafa Kemal'in Almanya seyahati / 01.02.2011
- Bolşevik Rusya'nın Ermeni siyaseti / 12.02.2011
- Savaş şurası'nda alınan kararlar - II - / 10.02.2011
- Savaş şurası'nda alınan kararlar / 09.02.2011
- Alman - Gürcü işbirliği ve amaçları / 06.02.2011
- Başkan Wilson'un ince hesapları / 05.02.2011
- Başkan Wilson'un siyasi amaçları / 04.02.2011
- Brest Litovks Konferansı'na İngiltere'nin tepkisi - II / 03.02.2011
- Brest Litovks Konferansı'na İngiltere'nin tepkisi - I / 02.02.2011
- Mustafa Kemal'in Almanya seyahati / 01.02.2011