Yabancı yatırımcı teknolojiye geldi

RECEP BAHAR / DETAY HABER

Deloitte Türkiye'nin açıkladığı 2022 yılı şirket birleşme ve satın almaların genel görünümünü ortaya koyan raporuna göre, pandemi sonrası dönemde Türkiye piyasası istikrarlı bir işlem seviyesine ulaşmayı başardı. Türkiye'de birleşme ve satın alma işlemlerinde 2022'de 400'ün üzerinde işlem adedi ile yaklaşık 11 milyar dolar değerinde işlem gerçekleşti. Yıllık işlem hacmi son 10 yıl ortalamasının altında kalmakla birlikte işlem hacminde görülen artış önceki yıla göre yüzde 8'lik büyümeye işaret ediyor.

TVF'nin Türk Telekom yatırımı dikkat çekti

Türkiye'de, birkaç büyük çaplı işlem toplam yıllık işlem hacmi üzerinde belirleyici oldu. İlk 10 işlem, toplam işlem hacminin yaklaşık yüzde 50'sini oluştururken, işlem sayısının yüzde 73'üne karşılık gelen 10 milyon doların altındaki işlem büyüklüğüne sahip 295 işlem, toplam işlem hacminin yalnızca yüzde 4'ünü oluşturdu. İşlem hacminin yüzde 15'i yılın en büyük işlemi olan Türkiye Varlık Fonu (TVF) - Türk Telekom işleminden geldi. Ortalama işlem hacmi 27 milyon dolar ile geçmiş yıllara benzer bir seviyede gerçekleşti. TVF, Türk Telekom için yaklaşık 1 milyar 650 milyon dolar ödedi.


Yabancılar yine yerlileri geçti

Türkiye'de gerçekleşen işlemlerde yerli ve yabancı yatırımcılar işlem hacmini neredeyse eşit olarak paylaştı. Yabancı yatırımcılar işlem hacminin yüzde 51'ini oluşturdu. Küresel ekonomik çalkantıların gölgesinde yabancı yatırımcıların Türkiye'ye yönelik yatırımları 2022'de yüzde 6 oranında düşüşle 5.5 milyar dolara geriledi. En büyük yabancı yatırımcı işlemi 1.4 milyar dolar tutarındaki İspanyol BBVA'nın hissedarı olduğu Garanti Bankası'ndaki paylarını artırma işlemi oldu.


Körfez Bölgesi yine öne çıktı

Körfez sermayesi (Birleşik Arap Emirlikleri, Katar, Bahreyn, Kuveyt) yatırımları 2022'de 2.3 milyar dolar ile son 5 yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Buna göre, Körfez bölgesinden yatırımcılar toplam yabancı yatırımcı işlem hacminin yüzde 42'sini oluşturdu. Güneş enerjisi alanında IHC - Kalyon Enerji (490 milyon dolar) işlemi, Mubadala liderliğinde Getir'in 768 milyon dolar tutarındaki yatırım turu ve QIA - Dream Restaurants yatırımları Körfez sermayesinin önemli işlemleri olarak öne çıktı. Avrupalı yatırımcılar bir kez daha 44 işlemle liderliği üstlenirken, Asya-Pasifik bölgesinin katkısı yüzde 2 ile sınırlı kaldı. Avrupalı yatırımcıların işlem hacmindeki payı 2021'de yüzde 29'dan 2022'de yüzde 39'a yükseldi. 2021'de 3.6 milyar dolar seviyesinde olan Kuzey Amerikalı yatırımcıların işlem hacmi yaklaşık 840 milyon dolar seviyesine geriledi. Teknoloji, mobil ve internet, e-ticaret ve oyun sektörleri risk sermayesi için en cazip sektörler oldu. Bu alanda Getir (768 milyon dolar), Dream Games (255 milyon dolar) ve Insider (121 milyon dolar) yatırımları öne çıktı. Bu arada bu yıl açıklanan en büyük işlem, Türk Telekom'un Türkiye Varlık Fonu tarafından 1.65 milyar dolar karşılığında satın alınması oldu.

Küresel işlemler frene bastı

2021'de tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaşan küresel birleşme ve satın alma işlemleri, 2022'de yüzde 38 oranında daralarak yaklaşık 2.9 trilyon dolara (2021- yaklaşık 4.7 trilyon dolar) geriledi. Enflasyonist ortam, sıkılaşan ekonomi politikaları, yükselen enerji fiyatları ve Ukrayna'da devam eden savaş gibi faktörler nedeniyle yatırımcıların riskten kaçındığı görüldü. Bununla birlikte, 2021'de görülen tarihi büyümeye rağmen, 2022'de küresel işlem hacminin pandemi öncesi seviyelere paralel gerçekleştiği söylenebilir. Küresel birleşme ve satın almalarda bilgi teknolojileri, gayrimenkul ve sağlık en aktif sektörler olarak öne çıktı. Büyük ölçekli bilgi teknolojisi ve gayrimenkul sektörü işlemleri bu sektörlerin işlem hacmine etki etti. En büyük düşüş ise finansal hizmetlerde yaşandı. Bununla birlikte yavaşlama tüm sektörlerde belirgin oldu.