Yeni müttefik arayışı eskileri rahatsız etti

Yıllardır ABD güdümünde bir Ortadoğu politikası izleyen Türkiye bu tavrının bedelini ağır ödedi. Büyük Ortadoğu Projesi (BOP) eksenli politikasıyla Suriye başta olmak üzere tüm Ortadoğu'daki kaosun artmasına yardımcı olan hem de bu kaosun Türkiye'ye taşınmasına zemin hazırlayan Ankara, son zamanlarda tavır değişikliğine gitmeye başladı.
Ahmet Davutoğlu'nun başbakanlıktan uzaklaştırılmasıyla başlayan bu süreç, 15 Temmuz darbe girişimiyle hızlandı. Bu anlamda en kritik adım uçak kriziyle ilişkilerin koptuğu Rusya ile yakınlaşmak oldu.
St. Petersburg'a giden Cumhurbaşkanı Erdoğan, 9 Ağustos'ta Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüştü. Enerji başta olmak üzere iki ülke arasındaki ticaretin canlandırılması kararlaştırılan görüşmede en kritik kararlar ise Suriye konusunda alındı.
Türkiye, Suriye sınırını kapatabilir
Erdoğan- Putin görüşmesinde iki ülke arasında Suriye için üçlü mekanizma kurulması kararlaştırıldı. İki ülkenin dışişleri, istihbarat ve silahlı kuvvetler temsilcilerinin yer aldığı üçlü mekanizma ilk toplantısını geçtiğimiz günlerde gerçekleştirdi. Rusya'daki toplantıda masaya yatırılan ilk konu ise Türkiye- Suriye sınırı oldu.
Konuyla ilgili açıklama yapan Rusya Devlet Duması Savunma Komitesi Başkan Yardımcısı Viktor Vodolatskiy, Moskova'nın kritik toplantıda öncelikle sınırın kapatılması meselesini gündeme getirdiğini ifade etti.
Vodolatskiy, "Toplantıda da, doğal olarak, militan ve silah akışının durdurulması için Türkiye-Suriye sınırının kapatılması meselesi gündeme getirildi. Militanların dış desteğinin kesilmesi gerekiyor. Bunun için Türkiye'ye silah ve militan akışının gerçekleştiği noktaların uydu görüntülerini sunabiliriz" dedi.
Rusya Federasyon Konseyi Dış İlişkiler Komitesi üyesi İgor Morozov ise Ankara'nın Rusya'dan gelen Suriye sınırını kapatma talebini mutlaka yerine getireceğini vurguladı.
Rusya'dan sonra İran ile de yakınlaşma
Ortadoğu'da Rusya ile birlikte hareket etme kararı alan Türkiye, önemli bir adım da İran ile attı. Önceki gün Ankara'ya gelen İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, mevkidaşı Mevlüt Çavuşoğlu, Başbakan Binali Yıldırım ve Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüştü.
Her üç görüşmede de Suriye konusu ele alındı. Zarif-Çavuşoğlu görüşmesinden sonra düzenlenen ortak basın toplantısında da bölgede Rusya-Türkiye-İran ittifakının sinyalleri verildi. Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, "Suriye konusunu daha yakın işbirliği içinde değerlendireceğiz. Suriye'nin toprak bütünlüğü konusunda hemfikiriz. Suriye'de kalıcı bir çözüm için İran'ın yapıcı rolünün önemini başından beri vurguluyoruz. PKK-PEJAK-PYD arasında da bir ayrım görmüyoruz ve hepsinin de bölgenin ve özellikle Türkiye ve İran'ın tehdidi olduğunu biliyoruz. Bölgede IŞİD, El Nusra gibi maalesef radikalleşen terör örgütleri var. Bunlara karşı birlikte mücadele etmemiz lazım. Suriye'de kalıcı barış için işbirliğini güçlendireceğiz" açıklamasında bulunmuştu.
İranlı bakan Zarif ise "Terörizm ve aşırıcılıkla mücadele konusunda ortak bakış açımız var. Biz de aynı şekilde Türkiye'nin güvenliğini kendi güvenliğimiz olarak görüyoruz. Hiçbir zaman Türk halkından uzaklaşmayacağız. İki önemli komşumuzun ilişkileri iyiye doğru gitti. Bölgesel işbirliğine doğru gidiyor. İran her zaman Türkiye'yle Suriye konusunda pozitif diyalogları oldu. Bütün taraflar Suriye'ye güvenlik huzur ve çatışmaların bitirilmesine işbirliği yapmalı. Türkiye-Rusya arasında başlayan işbirliği için de çok mutluyuz" dedi.
Başbakan Yıldırım'dan umut veren açıklama
Türkiye'nin Suriye politikasında değişikliğe gideceğine dair en net açıklamalar Başbakan Binali Yıldırım'dan geldi. Yıldırım bu konudaki son açıklamasını Çankaya Köşkü'nde yapılan Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) üyeleri ile istişare toplantısında yaptı.
Yıldırım, "Rusya ile talihsiz olay yaşadık ama ne Rusya ne biz sürdüremedik, çünkü bu eşyanın tabiatına aykırıydı. Artık yönümüzü daha güzel işbirliklerine çevirdik. Bu, her iki ülkenin halkı için olması gereken bir şeydi. Bölgesel konuları da aynı şekilde en iyi değerlendirecek, en iyi çözümü üretecek bölge ülkeleridir" dedi.
Türkiye'nin Suriye konusunda bölge ülkeleriyle daha yakın çalışacağına dikkati çeken Yıldırım, "Suriye'de de bölgedeki diğer ülkelerde de çok daha güzel gelişmeleri inşallah yaşayacağız. Bunun süreci başlamış, adımları da atılmıştır, bunun sonuçlarını da hep beraber göreceğiz. Kaynaklarımızı insanımızı yaşatmaya harcamak mecburiyetindeyiz. Bu bir sorumluluk, mecburiyettir" dedi.
Erdoğan'dan batıya Rusyalı mesaj
Ankara'nın Suriye konusundaki tavır değişikliğinde en önemli sebep ABD, AB ve NATO'nun Türkiye'yi kullanma niyetini açıkça belli etmesi oldu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye'nin Suriye sınırında yaşadığı sıkıntılarla ilgili NATO'nun Türkiye'yi yalnız bıraktığını dile getirdi. Erdoğan, "NATO, kendi üyesini yalnız bırakmamalı. Suriye sınırında çok ciddi sorunlar, travmatik sorunlar yaşıyoruz. Suriye tarafından atılan bombalar neticesinde insanlarımız ölüyor. Bugün değilse ne zaman NATO yanımızda olacak? Halep zor bir dönemde. İnsani ihtiyaçlarını gidermek için ne yapabiliriz; soru bu" dedi.
Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşmesinde Halep konusunu da ele aldıklarını aktardı. Bölge halkını korumanın önemine işaret eden Erdoğan, "Koridorlar olacak. İnsani yardım gönderilmesi için koridorlar olacak. Rusya'nın desteğiyle bu sorunu çözmüş olacağımıza inanıyorum" dedi.
Suud yakınlaşmadan rahatsız oldu
Türkiye'nin Ortadoğu politikasında ABD ekseninden çıkarak Rusya ve İran gibi bölgenin en güçlü devletleriyle de işbirliği yoluna gitmesi batıyı rahatsız ediyor. Bu yönde gerek ABD'den gerekse de AB'den Türkiye'ye yönelik farklı kanallardan tehditler gelirken duyulan rahatsızlık bu cephenin bölgesel müttefiklerince de dillendiriliyor. Ankara, Moskova ve Tahran arasındaki işbirliği sinyalleri
ABD'ye sadakatini defalarca ispatlamış olan Suudi Arabistan'ı rahatsız etti. Suudi yönetiminin finanse ettiği Londra'da yayımlanan Suudi gazetesi Şarku'l Avsat, İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif'in Türkiye ziyaretini değerlendirdi. Şarku'l Avsat gazetesi, İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif'in Ankara ziyaretinin Türkiye, İran ve Rusya arasında bir üçlü ittifak kurulacağının işareti olarak yorumladı.
Türkiye, İran ve Rusya arasında üçlü bir ittifak kurulacağına dair teorinin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'le görüştüğü Rusya ziyaretinde gündeme geldiğini belirten gazete, bu görüşmenin Türkiye ile Rusya arasında aylar boyunca süren krizi ortadan kaldırdığına dikkat çekti.