Zemin sıvılaşmasına dikkat: Depremlerde büyük risk
Zemin sıvılaşması, suya doygun ve gevşek zeminlerin deprem sırasında taşıma kapasitesini kaybederek sıvı gibi davranmasıdır. Bu durum, binaların temellerinin stabilitesini kaybetmesine ve devrilmesine neden olabilir
03.05.2025 06:35:00 / Güncelleme: 03.05.2025 11:01:01
Hasan Gündoğdu
Hasan Gündoğdu





Zemin sıvılaşması özellikle kumlu ve siltli zeminlerde sıkça görülür. Siltli zemin, kum ve kil arasında bir geçiş özelliği gösteren, orta büyüklükteki taneciklerden oluşan bir zemin türüdür.

2023 Kahramanmaraş Depremi: Adıyaman ve Hatay'da sıvılaşma nedeniyle birçok bina temelinden koparak devrildi.

Depremlerde zemin sıvılaşmasının etkileri
Binaların çökmesi: Zemin sıvılaşması nedeniyle binalar temelinden koparak yan yatabilir veya tamamen çökmeye başlayabilir.
Yüzeyde su ve kum fışkırmaları: Deprem sırasında sıvılaşan zemin, su ve kumun yüzeye çıkmasına neden olur.
Altyapı hasarları: Yollar, köprüler ve boru hatları sıvılaşma nedeniyle ciddi zarar görebilir.
Zemin sıvılaşması nedeniyle yıkılan binalara güncel örnekler
2023 Kahramanmaraş Depremi: Adıyaman ve Hatay'da sıvılaşma nedeniyle birçok bina temelinden koparak devrildi.
2024 Japonya Depremi: Niigata bölgesinde sıvılaşma nedeniyle bazı binalar yana yatmış ve altyapı büyük zarar görmüştür.
2023 Endonezya Depremi: Sulawesi bölgesinde sıvılaşma nedeniyle evler ve yollar büyük hasar aldı.
2024 Kaliforniya Depremi: San Francisco'da sıvılaşma etkisiyle bazı binalar temelinden ayrıldı.
2023 İstanbul Küçükçekmece Bölgesi: Zemin sıvılaşması nedeniyle bazı binaların temelinde çökme meydana geldi.

Zemin sıvılaşması olan yerlerde bina yapılır mı?
Zemin sıvılaşması riski bulunan bölgelerde bina yapmak mümkündür ancak özel mühendislik önlemleri gerektirir. Bu önlemler şunlardır:
Zemin iyileştirme: Fore kazık, taş kolonlar ve enjeksiyon teknikleri ile zeminin taşıma kapasitesi artırılabilir. Fore kazık, zeminin taşıma gücünü artırmak ve yapıların sağlam temeller üzerine inşa edilmesini sağlamak için kullanılan bir temel güçlendirme yöntemidir. Dairesel kesitli delikler açılarak içerisine donatı ve beton yerleştirilmesiyle oluşturulur.


Drenaj Sistemleri: Yer altı su seviyesini kontrol altına almak için drenaj sistemleri kurulmalıdır.
Yapısal güçlendirme: Binaların temelleri derin kazıklarla sağlam zemine oturtulmalıdır.
Zemin sıvılaşması olan bölgelerdeki binalar için alınması gereken önlemler
Bina temel güçlendirme: Mevcut binaların temelleri güçlendirilerek sıvılaşma etkisi azaltılabilir.
Risk analizi: Bölgesel zemin etütleri yapılarak sıvılaşma riski belirlenmelidir.
Afet planlaması: Sıvılaşma riski yüksek bölgelerde yaşayanlar için acil durum planları oluşturulmalıdır.
Zemin sıvılaşması, deprem sırasında büyük riskler oluşturabilir ancak doğru mühendislik çözümleri ile bu riskler minimize edilebilir.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.