ABD yönetimi Çin’den memnun değil

Obama Yönetimi son dönemde Çin Hükümetine karşı bazı konularda rahatsızlığını bildirmişti. Bu yılın Haziran ayında Çin Cumhurbaşkanı Hu Jintao ve ABD Başkanı Barack Obama, Meksika’nın Los Cabos kentinde düzenlenen G-20 Zirvesi sırasında bir araya geldi.  Bundan önce de Mart Ayında Güney Kore’nin Başkenti Seul’de buluşmuşlardı.
Görüşmelerin ekseni ABD’nin Çin’in Suriye Lideri Esad’a verdiği destek ve Kuzey Kore’nin silahlanma politikalarına göz yummasıydı. Bu görüşmelerde Obama, Hu Jintao’yu Beşar Esad yönetimine yaptırımlar uygulanması konusunda ikna etmeye çalıştı, ancak görüşmeden Washington’un beklediği yönde bir sonuç çıkmadı. Obama, görüşme öncesinde yaptığı konuşmada, Hu Jintao ile Suriye konusunda alınacak önlemleri tartışmak istediğini söylemişti.  
Obama Çin Yönetimi üzerinden Kuzey Kore’ye verdiği mesajda, Kuzey Kore ABD’ye kafa tutan hareketlerini dizginlemek için daha fazla çaba göstermezse, ABD bu ülkeden gelecek nükleer füze saldırısı tehdidinden korunma bahanesiyle önlem almak zorunda kalacaktı! Hatta görüşmede ABD savaş gemilerini Çin karasuları yakınına göndereceğine dair açık bir işaret vermişti.
O dönemde başkanın Çin konusundaki baş danışmanı olan Jeffrey A. Bader, “Obama maskeyi çıkarmıştı” diyor. Demek ki, Bay Başkan! her dönem ve her şart için ayrı birer maske kullanıyor; gereğine göre takıp çıkarıyor!
Bu görüşme, Obama’nın Çin’le olan ilişkilerinde bir dönüm noktasıydı. Umut ve uyumla başlayan ilişki, hayal kırıklığına saplanmıştı. Obama ikinci kez seçime girerken, Pekin’e karşı sertleşen tavrı birkaç cephede kendini gösteriyor.
Beyaz Saray son üç ayda Dünya Ticaret Örgütü’nde Çin’e karşı iki büyük dava açtı. Savunma Bakanı Leon Panetta, Japonya’nın yeni bir füze savunma sistemi konuşlandırmasına yardım etme planları olduğunu açıkladı. Bu açıklama, Pekin’de kuşku uyandırdı.
Cumhuriyetçi Parti’nin başkan adayı Mitt Romney Obama’yı Çinli liderler karşısında yeterince dik durmamakla suçlayınca, Çin bir anda kampanyanın odak noktası oldu. Seçim öncesi ABD’nin cephesini Orta Doğu ve Afganistan’daki savaş alanları dışında Pasifik kıyılarına yani Japonya ve Güney Kore ile ittifakını güçlendirdiği, Myanmar’a kapıyı açtığı ve Avustralya’ya deniz piyadeleri gönderdiği bölgede de etkili olmak yeni bir dış politika hedefi haline geldi.
Çin dış politika stratejisi olarak iklim değişimi standartları konusunda ABD’yi geri çevirdi. Ayrıca İran’a baskı yapmakta direnmesi ve Güney Çin Denizi üzerindeki hak iddiaları konusunda daha cüretkar davranması bu stratejinin ürünleriydi.
Yeni strateji Avrupalı müttefikleri huzursuz ederken, yükselen Çin’in karşısına dengeleyici bir gücün çıkması bölgedeki ABD yandaşı komşularını sevindirdi.     
Pekin Yönetimi Vietnam, Filipinler ve diğer komşularıyla paylaştığı bu denizin büyük kısmının kendi karasuları olduğunu düşünüyor. Deniz yüzeyinin altındaki kaynaklar düşünüldüğünde, büyük ekonomik çıkarlar söz konusu. Beyaz Saray ise bir sınır çizmeye kararlı durumda gözüküyor. Hillary Clinton Vietnam’daki bir zirve toplantısında, ABD’nin bu denizdeki anlaşmazlıklarla ilgileneceğini açıkladı. Bu durum tabii ki Çin’i çok öfkelendirirken, Vietnam ve Filipinler’e ABD’nin kanadı altında barınma fırsatı veriyordu.
Bölgede yeni bir Soğuk Savaş rüzgârı estiğine dair görüşler karşısında ABD Dışişleri Bakanlığı müsteşarı Kurt M. Campbell, ABD’nin Çin’le ilgili Soğuk Savaş tarzı bir çevreleme politikası izlediği iddiasını reddederek, bunun “basit ve yanlış” bir görüş olduğunu söyledi. Campbell ayrıca, “Çinliler güce, kararlılığa ve stratejiye saygı gösterir” dedi.
Obama Yönetimi seçim öncesi Pasifik kıyılarında çelikten duvar olan Çin’e kafa tutamıyor. Arap Körfezi kıyılarında izlediği kabadayı politikalarını Pasifik kıyılarında uygulayamıyor. Şu anda taraftarlarını bir safta tutup, seçim sonrası çıkartacağı karışıklıkların ince hesabını yapıyor.