ABD'den İran'a yaptırım... 8 ülke muaf olacak

DIŞ HABERLER

Amerika'nın İran'ın enerji, lojistik ve bankacılık sektörünü hedef alan yaptırımları 5 Kasım Pazartesi itibariyle resmen yürürlüğe girmiş olacak. Trump yönetimi 8 ülkeye bu yaptırımlardan geçici olarak muafiyet tanıyacak. Türkiye Enerji Bakanı Fatih Dönmez yaptırımdan muaf olacak ülkeler listesinde Türkiye'nin de olduğunu açıkladı.

Amerika'nın İran yaptırımları konusunda bazı ülkelere muafiyet tanıyacağının işaretini ulusal güvenlik danışmanı John Bolton "İran'ı yaptırımlarla sıkıştırmayı amaçlıyoruz ancak müttefik ülkelerin bundan zarar görmesini de istemiyoruz" sözleriyle vermişti.

Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ve Maliye Bakanı Steve Mnuchin İran'a yönelik yaptırımlar ve ülkelere tanınacak muafiyeti ayrıntılandırdı.

Pompeo, 8 ülkeden 2'sinin İran'la ticari faaliyeti sıfıra indirme taahhüdünde bulunduğunu, 6'sının da büyük ölçüde azaltma vaadinde bulunduğunu ve bu sebeple de bu ülkelere yaptırımlardan geçici olarak muafiyet verileceğini söyledi.

Amerikan basınına yansıyan haberlere göre, muafiyet tanınacak ülkeler arasında Hindistan, Çin, Japonya ve Güney Kore var. Türkiye Enerji Bakanı Fatih Dönmez de Türkiye'nin de muafiyet tanınan ülkeler listesinde olduğunu söylemişti.

Dışişleri Bakanı Mike Pompeo gazetecilere yaptığı açıklamada ülkelerin isimlerini saymadı ancak 28 üyeli Avrupa Birliği'nin muafiyet tanınan ülkeler listesinde olmadığını söyledi.

Bankalara İran Uyarısı

Pazartesi itibariyle resmen devreye girecek olan yaptırımlar aynı zamanda İran'ın bankacılık sektörünü de hedef alıyor.

Maliye Bakanı Steve Mnuchin, İran'ın bazı finans kuruluşlarının Belçika merkezli uluslararası havale ve ödeme sistemi SWIFT'i kullanamayacağını söyledi. Amerika'nın beklentisi yaptırımların devreye gireceği Pazartesi günü itibariyle Brüksel merkezli SWIFT'in yaptırım kapsamına alınan İranlı finans kuruluşlarına ödeme hizmetini artık vermemesi.

Maliye Bakanı Mnuchin SWIFT'in bu finans kuruluşlarına hizmet vermeyi devam etmesi halinde kendisinin de yaptırıma maruz kalabileceği uyarısında bulundu. Maliye Bakanı Mnuchin'in açıklamasına göre, insani yardım işlemleri SWIFT üzerinden yapılabilecek.

Ancak bakan "Bankalar bu işlemlerin İran'ın terörün finansmanı için kullanmayacağı konusunda dikkatli olmalı" uyarısında bulundu.

Muafiyet 6 aylık

İran yaptırımlarından 8 ülkeye tanınacak muafiyet 180 gün yani altı ay için geçerli olacak. Bu zaman zarfında İran'dan petrol ithal eden ülkeler ödemelerini üçüncü bir tarafa tevdi edilen emanet hesaplara yapacak. İran petrol satışı karşılığında aldığı bu parayı sadece insani yardım malzemeleri, gıda ve ilaç gibi ürünler için kullanabilecek.

Maliye Bakanı Steve Mnuchin'e İran'a yönelik ambargoyu delen ülke ve kurumların ne gibi önlemlerle karşı karşıya kalabileceği soruldu. Mnuchin Amerika'nın bu konuda elinde farklı enstrüman ve yöntemleri olduğunu vurguladı.

Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ve Maliye Bakanı Steve Mnuchin, İran'a yönelik yaptırımlar kapsamına 700 kişi ve kurumun daha alındığını duyurdu. Bunların arasında İran bankaları da yer alıyor.

Ancak iki bakan da Amerika'nın İran'daki hangi finans kuruluşlarına yaptırım uygulanacağı konusunda bilgi vermedi. Kara listeye alınan kuruluşların da Pazartesi günü açıklanması bekleniyor.