AB'den Ankara'ya, 'yaptırımlara uy' çağrısı

Türkiye ile Rusya'nın yakın ilişkilerde bulunması başta ABD olmak üzere Batı ülkelerini rahatsız ediyor. Ukrayna savaşı nedeniyle Rusya'ya yaptırım uygulayan Batılı ülkeler, yaptırımların Rusya üzerinde beklenen etkiyi oluşturmamasından dolayı, bu yaptırımlara uymayan Türkiye'yi hedef almaya başladılar. Bu bağlamda Avrupa Birliği (AB), Türkiye'nin Ukrayna savaşına rağmen Rusya ile yakın ilişkilere sahip olmasından rahatsız olduğunu açıkladı. Avrupa Birliği Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Josep Borrell Türkiye'den Rusya'ya yönelik politikasını değiştirmesini ve Ukrayna'ya saldırıları nedeniyle Batılı ülkelerin Rusya'ya yönelik aldığı yaptırımları hayata geçirmesini talep etti. Bu ifadeler Josep Borrell'in Avrupa Parlamentosu'na (AP) konuyla ilgili gönderdiği mektupta yer aldı. Mektubunda Türkiye ve Rusya arasında derinleşen ekonomik bağların Moskova'nın yaptırımları atlatmasına katkı sunabileceğinden dolayı 'giderek artan büyük bir endişe kaynağı' olduğunu kaydeden Borrell, Türkiye'nin Ukrayna'daki harekâta ve Batı'nın Moskova'ya yönelik sert yaptırımlarına rağmen Rusya'yla çok yakın ortaklık sürdürmesinin rahatsız edici olduğunu belirtti.

Gümrük Birliği vurgusu dikkat çekti

Borrell, AB ve Türkiye'nin Gümrük Birliği içinde olduğuna dikkat çekerek bunun malların hem sivil hem de askeri amaçlı olmak üzere çift kullanımlı serbest dolaşımını güvence altına aldığına işaret etti. Bu serbest dolaşım nedeniyle Rusya'ya yönelik AB yaptırımlarının delinebileceği endişesini dile getiren Borrell, Türkiye'nin Rusya'ya geçici çözümler sunmaması gerektiği konusunda uyarıda bulunarak, Ankara'nın AB üyeliğine adaylığının altını çizdi ve "Türkiye de dahil bütün aday ülkelerden, kararlaştırılan önlemlere uymaları bekleniyor" dedi. Borell'in Gümrük Birliği konusuna dikkat çekmesi, bazı uzmanlara göre Türkiye'nin Gümrük Birliği'nden çıkarılmasını ima eden bir tehdit mesajı niteliği de taşıyor. "Ukrayna savaşının ortasında Türkiye ve Rusya'nın ikili ekonomik ilişkileri derinleştirmesi aynı şekilde endişe kaynağı" diyen Borrell, AB'nin kaygı ve beklentilerini Türk muhataplarına birçok kez ilettiğini ve bunu her düzlemde dile getireceğini kaydetti.

9. yaptırım paketinde anlaşmazlık

Öte yandan AB yetkilileri, Rusya'ya uygulanacak 9. yaptırım paketiyle ilgili müzakerelerde uzlaşma sağlayamadı. Polonya'nın AB Büyükelçisi Andrzej Sadosz, yaşanan anlaşmazlıklar nedeniyle 9. yaptırım paketiyle ilgili müzakerelerin durdurulduğunu açıkladı. Anlaşmazlığın temel nedeni olarak, bazı üyelerin yaptırımlarda istisnalar için bastırmaları gösteriliyor. Örneğin Macaristan, Rus hükümeti üyelerinin "kara listeden" çıkarılmasını talep etti. Yeni AB yaptırım paketi, muhtemelen askeri-endüstriyel sanayi için ürün tedarik eden 169 kuruluşu kapsayacak. Bu kapsamda uçak motorları ve parçaları, dizüstü bilgisayarlar, sabit diskler, kameralar ve lensler dahil olmak üzere havacılık ve uzay endüstrilerinden ürünler bulunuyor.

Savaş kontrolden çıkabilir

Bu arada 10 aya yaklaşan bir süredir devam eden Ukrayna savaşı nedeniyle Rusya'nın silah üretimine hız verdiği ortaya çıktı. Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dmitri Medvedev, Rusya'nın çok sayıda Batılı ülkeye karşı mücadelesinde yeni silah üretim hızını artırdığını söyledi. Ukrayna savaşıyla ilgili bir açıklama da NATO'dan geldi. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Ukrayna savaşının her an kontrolden çıkarak bir Rusya-NATO savaşına dönüşebileceğini söyledi. Stoltenberg, "Eğer işler ters giderse, korkunç bir şekilde ters gidebilir. NATO'ya karşı tam kapsamlı bir savaş gerçek bir olasılık ve bundan hiç şüphe yok. Bu her an Rusya-NATO arasında bir savaşa da dönüşebilir. Bunun önüne geçebilmek için her gün çalışıyoruz" dedi.