Ayvalıklı Ali Bey: Millî Mücadele’de Ayvalık'ta atılan ilk kurşun
Millî Mücadele'nin simgesel başlangıç noktalarından biri, 29 Mayıs 1919'da Ayvalık'ta atılan ilk kurşundur. Bu kurşunu atan kişi, halk arasında "Ayvalıklı Ali Bey" olarak anılan 172. Alay Komutanı Yarbay Ali Çetinkaya'dır
27.10.2025 00:20:00
Hasan Gündoğdu
Hasan Gündoğdu
Türk Millî Mücadelesi, yalnızca cephelerde değil, Anadolu'nun her köşesinde halkın iradesiyle şekillenmiş bir bağımsızlık hareketidir. Bu hareketin simgesel başlangıç noktalarından biri, 29 Mayıs 1919'da Ayvalık'ta atılan ilk kurşundur.
Bu kurşunu atan kişi, 172. Alay Komutanı Yarbay Ali Çetinkaya'dır. Halk arasında "Ayvalıklı Ali Bey" olarak anılan bu kahraman, düzenli bir Osmanlı askeri birliğiyle işgal kuvvetlerine karşı ilk silahlı direnişi başlatan isim olarak tarihe geçmiştir.
İzmir'in işgali ve Ayvalık'ın tehdidi
İzmir'in 15 Mayıs 1919'da Yunan kuvvetleri tarafından işgali, Batı Anadolu'da büyük bir infial yaratmıştır. Bu işgalin ardından Yunan ordusu, Balıkesir ve çevresine doğru ilerlemeye başlamış, Ayvalık ve Midilli çevresinde keşif ve taciz hareketleri yoğunlaşmıştır. Bu gelişmeler karşısında Osmanlı ordusunun yerel birlikleri ve halk, savunma hazırlıklarına girişmiştir.
Kimdir Ali Çetinkaya?
Ali Bey, 1878 yılında Afyonkarahisar'da doğmuş, Harbiye Mektebi'nden mezun olduktan sonra çeşitli askeri görevlerde bulunmuştur. 1919 yılında 172. Alay Komutanı olarak Ayvalık'ta görev yaparken, Yunan kuvvetlerinin bölgeye çıkarma yapacağı bilgisi üzerine harekete geçmiştir.
Kurşunun atılması
29 Mayıs 1919 günü, Yunan birlikleri Ayvalık'a asker çıkarmaya teşebbüs ettiğinde, Ali Bey komutasındaki Osmanlı askerleri ve yerel gönüllüler, bu işgale karşı silahla karşılık vermiştir.
Bu olay, düzenli bir Osmanlı askeri birliğinin işgal kuvvetlerine karşı ilk kurşunu sıkması olarak kayıtlara geçmiştir. Bu kurşun, Millî Mücadele'nin fiilen başladığı an olarak kabul edilir.
Stratejik ve sembolik önemi
Ayvalık'ta atılan ilk kurşun, sadece askeri bir karşılık değil; aynı zamanda halkın işgale karşı iradesinin ve bağımsızlık tutkusunun simgesidir.
Bu olaydan sonra Anadolu'nun dört bir yanında direniş örgütlenmeleri hız kazanmış, Kuvâ-yi Milliye hareketi yaygınlaşmıştır. Ali Bey'in bu cesur kararı, Mustafa Kemal Paşa'nın Samsun'a çıkışından sadece iki hafta sonra gerçekleşmiş ve Millî Mücadele'nin halk tabanında da karşılık bulduğunu göstermiştir.
Sonraki yıllar ve mirası
Ali Çetinkaya, Millî Mücadele'nin ardından Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasında da aktif rol oynamıştır. Cumhuriyet döneminde milletvekilliği ve bakanlık görevlerinde bulunmuş, özellikle Afyonkarahisar milletvekili olarak uzun yıllar hizmet etmiştir.
Onun Ayvalık'taki direnişi, her yıl 29 Mayıs'ta düzenlenen törenlerle anılmakta, Cumhuriyet Meydanı'nda yapılan etkinliklerle halkın hafızasında canlı tutulmaktadır.
Atılan ilk kurşun, bağımsızlık kararlılığının sembolü
Ayvalıklı Ali Bey, Türk tarihinin dönüm noktalarından birinde cesaretiyle öne çıkan bir asker ve vatanseverdir. Atılan ilk kurşun, sadece bir mermi değil; bir milletin bağımsızlık kararlılığının sembolüdür.
Ali Bey'in bu eylemi, Millî Mücadele'nin ruhunu ve halkın işgale karşı direncini temsil eder. Bugün onun adı, hem tarih kitaplarında hem de halkın gönlünde bir kahraman olarak yaşamaktadır.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
