Bilinen en yaşlı galaksiyi görüntüledi

İnsanlık tarihinin en güçlü uzay teleskobu James Webb, zaman tünelinde daha önce hiç gidilmemiş bir noktaya ulaştı. Büyük Patlama'dan (Big Bang) sadece 290 milyon yıl sonrasına ait olduğu doğrulanan bir galaksi keşfedildi.

NASA, ESA ve CSA ortaklığında geliştirilen James Webb Uzay Teleskobu, astronomi dünyasını sarsan bir keşfe daha imza attı. "JADES-GS-z14-0" adı verilen bu yeni galaksi, şu ana kadar gözlemlenen en uzak ve en yaşlı galaksi unvanını eline aldı.

Bu keşif, evrenin karanlık çağlarından çıkıp ilk ışıkların yandığı "Kozmik Şafak" dönemine dair bildiklerimizi kökünden değiştirebilir.

13.5 Milyar Yıllık Işık



Bilim insanları, James Webb'in NIRSpec (Yakın Kızılötesi Spektrograf) enstrümanını kullanarak galaksinin yaşını doğruladı. Işığın bize ulaşması 13.5 milyar yıldan fazla sürdüğü için, teleskop aslında bu galaksinin bebeklik halini görüntülüyor.

Keşif ekibinden Stefano Carniani yaptığı açıklamada, "Evrenin bu kadar erken bir döneminde, bu kadar parlak ve büyük bir galaksi görmeyi beklemiyorduk. Modellerimiz orada daha sönük, daha küçük yapılar öngörüyordu. Bu galaksi ise adeta parlıyor," ifadelerini kullandı.

Beklenmedik Parlaklık: Teoriler Çöküyor mu?



JADES-GS-z14-0'ın en şaşırtıcı özelliği sadece yaşı değil, aynı zamanda boyutu ve parlaklığı. Mevcut kozmoloji teorilerine göre, Büyük Patlama'dan bu kadar kısa süre sonra (kozmik ölçekte 290 milyon yıl "göz açıp kapayıncaya kadar" geçen bir süredir) galaksilerin bu kadar kütleli hale gelmesi ve bu kadar yoğun yıldız oluşturması "imkansız" kabul ediliyordu.

Bu durum, iki ihtimali gündeme getiriyor:

Evrenin ilk dönemlerinde yıldız oluşumu bugün bildiğimizden çok daha hızlı ve verimliydi.

Kara delikler, bu erken galaksilerin parlaklığını düşündüğümüzden daha fazla etkiliyor olabilir.

Neden Önemli?

Bu keşif, evrenin "Bebeklik Fotoğrafı"na bir adım daha yaklaştığımız anlamına geliyor. James Webb'in temel görevi olan "ilk ışığı bulma" hedefi, evrenin nasıl soğuk ve karanlık bir gaz bulutundan, bugün gördüğümüz yıldızlarla dolu karmaşık yapıya dönüştüğünü anlamamızı sağlayacak.

Gökbilimciler, bu rekorun uzun süre elde kalmayacağını düşünüyor. Webb teleskobu uzayın derinliklerine baktıkça, zamanın daha da gerisine, belki de evrenin "ilk nefesine" tanıklık edecek.