Boğazkale: Tarihin ve kültürün merkezi
Çorum’un Boğazkale ilçesi, tarihi M.Ö. 5000 yıllarına uzanan, Anadolu’nun en köklü yerleşim yerlerinden biridir
27.06.2025 00:20:00
Abdülkadir Gündoğdu
Abdülkadir Gündoğdu





Çorum'un Boğazkale ilçesi, tarihi M.Ö. 5000 yıllarına uzanan, Anadolu'nun en köklü yerleşim yerlerinden biridir.
Hitit İmparatorluğu'nun başkenti Hattuşa'ya ev sahipliği yapan ilçe, tarihi ve kültürel açıdan eşsiz bir mirasa sahiptir.
Hattuşa Antik Kenti, M.Ö. 17. ve 13. yüzyıllarda Hititlerin siyasi, dini ve kültürel merkezi olmuş, şehir surları, Aslanlı Kapı, Yer Kapı ve çivi yazılı tablet arşivleriyle dünya tarihine ışık tutmaktadır.
Bu tabletler, 2001 yılında UNESCO'nun "Dünya Belleği Listesi"ne alınmıştır. Ayrıca, Hattuşa'nın açık hava tapınağı Yazılıkaya, kayalara işlenmiş kabartmalarıyla Hititlerin dini ritüellerini yansıtan önemli bir yapıdır.
Boğazkale, Hatti, Asur, Frig, Galat, Roma ve Bizans dönemlerinden kalıntılarla zengin bir mozaik sunar. 1664'te Dulkadiroğulları'ndan Dölarslanlar tarafından yaptırılan Dulkadiroğlu
Konağı, Osmanlı döneminin izlerini taşır.
Tarihi Yapılar
Boğazkale'nin en önemli tarihi yapıları arasında şunlar yer alır:
Hattuşa Antik Kenti: Hititlerin başkenti olan bu ören yeri, surları, tapınakları ve kral mezarlarıyla dikkat çeker. Arkeolojik kazılar, Prof. Dr. Andreas Schachner liderliğinde devam etmekte olup, Hititlerin günlük yaşamına dair yeni bulgular ortaya çıkmaktadır.
Yazılıkaya Açık Hava Tapınağı: Hitit tanrılarının kabartmalarının bulunduğu bu tapınak, dini törenlerin merkeziydi.
Boğazkale Müzesi: Boğazköy Sfenksi ve 3.300 yıllık kemik süsleme parçası gibi eserler sergilenir.
Dulkadiroğlu Konağı: Osmanlı mimarisinin sade ama zarif örneklerinden biridir.
Göletler ve Elmalı Yaylası: Doğal güzellikleriyle turizme katkı sağlar.
Halkın Sorunları
Boğazkale, tarihi zenginliğine rağmen ekonomik ve sosyal sorunlarla karşı karşıyadır:
Ekonomik Sınırlılıklar: İlçenin ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır, ancak sulu tarım zayıf olduğu için verim düşüktür. Turizm, tanıtım eksikliği ve altyapı yetersizliği nedeniyle ilçe ekonomisine yeterli katkı sağlayamamaktadır.
Konut ve Altyapı Sorunları: Konut sıkıntısı nedeniyle devlet memurları genellikle Sungurlu'da ikamet etmekte, bu da ilçede sosyal ve ekonomik canlılığı azaltmaktadır. Ulaşım altyapısı, özellikle kış aylarında kar yağışı nedeniyle aksamaktadır.
Sosyal Olaylar: Son yıllarda, ilçede psikolojik sorunlara bağlı bireysel olaylar (örneğin, bir vatandaşın ailesini rehin alması) ve dolandırıcılık vakaları gibi güvenlik sorunları yaşanmıştır.
Turizm Potansiyelinin Kullanılmaması: Hattuşa ve Yazılıkaya gibi dünya çapında önemli alanlara rağmen, turizm gelirleri sınırlıdır. Eğitim ve tanıtım eksikliği, bu potansiyelin değerlendirilmesini engellemektedir.
Sonuç
Boğazkale, Hititlerin başkenti Hattuşa ve Yazılıkaya gibi eşsiz tarihi değerleriyle Anadolu'nun incilerinden biridir.
Ancak, ekonomik kalkınma için turizmin daha etkin kullanılması, altyapı yatırımlarının artırılması ve tanıtım faaliyetlerinin güçlendirilmesi gerekmektedir. Yerel halkın refahı, bu tarihi mirasın sürdürülebilir şekilde değerlendirilmesine bağlıdır.
Hitit İmparatorluğu'nun başkenti Hattuşa'ya ev sahipliği yapan ilçe, tarihi ve kültürel açıdan eşsiz bir mirasa sahiptir.
Hattuşa Antik Kenti, M.Ö. 17. ve 13. yüzyıllarda Hititlerin siyasi, dini ve kültürel merkezi olmuş, şehir surları, Aslanlı Kapı, Yer Kapı ve çivi yazılı tablet arşivleriyle dünya tarihine ışık tutmaktadır.
Bu tabletler, 2001 yılında UNESCO'nun "Dünya Belleği Listesi"ne alınmıştır. Ayrıca, Hattuşa'nın açık hava tapınağı Yazılıkaya, kayalara işlenmiş kabartmalarıyla Hititlerin dini ritüellerini yansıtan önemli bir yapıdır.
Boğazkale, Hatti, Asur, Frig, Galat, Roma ve Bizans dönemlerinden kalıntılarla zengin bir mozaik sunar. 1664'te Dulkadiroğulları'ndan Dölarslanlar tarafından yaptırılan Dulkadiroğlu
Konağı, Osmanlı döneminin izlerini taşır.
Tarihi Yapılar
Boğazkale'nin en önemli tarihi yapıları arasında şunlar yer alır:
Hattuşa Antik Kenti: Hititlerin başkenti olan bu ören yeri, surları, tapınakları ve kral mezarlarıyla dikkat çeker. Arkeolojik kazılar, Prof. Dr. Andreas Schachner liderliğinde devam etmekte olup, Hititlerin günlük yaşamına dair yeni bulgular ortaya çıkmaktadır.
Yazılıkaya Açık Hava Tapınağı: Hitit tanrılarının kabartmalarının bulunduğu bu tapınak, dini törenlerin merkeziydi.
Boğazkale Müzesi: Boğazköy Sfenksi ve 3.300 yıllık kemik süsleme parçası gibi eserler sergilenir.
Dulkadiroğlu Konağı: Osmanlı mimarisinin sade ama zarif örneklerinden biridir.
Göletler ve Elmalı Yaylası: Doğal güzellikleriyle turizme katkı sağlar.
Halkın Sorunları
Boğazkale, tarihi zenginliğine rağmen ekonomik ve sosyal sorunlarla karşı karşıyadır:
Ekonomik Sınırlılıklar: İlçenin ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır, ancak sulu tarım zayıf olduğu için verim düşüktür. Turizm, tanıtım eksikliği ve altyapı yetersizliği nedeniyle ilçe ekonomisine yeterli katkı sağlayamamaktadır.
Konut ve Altyapı Sorunları: Konut sıkıntısı nedeniyle devlet memurları genellikle Sungurlu'da ikamet etmekte, bu da ilçede sosyal ve ekonomik canlılığı azaltmaktadır. Ulaşım altyapısı, özellikle kış aylarında kar yağışı nedeniyle aksamaktadır.
Sosyal Olaylar: Son yıllarda, ilçede psikolojik sorunlara bağlı bireysel olaylar (örneğin, bir vatandaşın ailesini rehin alması) ve dolandırıcılık vakaları gibi güvenlik sorunları yaşanmıştır.
Turizm Potansiyelinin Kullanılmaması: Hattuşa ve Yazılıkaya gibi dünya çapında önemli alanlara rağmen, turizm gelirleri sınırlıdır. Eğitim ve tanıtım eksikliği, bu potansiyelin değerlendirilmesini engellemektedir.
Sonuç
Boğazkale, Hititlerin başkenti Hattuşa ve Yazılıkaya gibi eşsiz tarihi değerleriyle Anadolu'nun incilerinden biridir.
Ancak, ekonomik kalkınma için turizmin daha etkin kullanılması, altyapı yatırımlarının artırılması ve tanıtım faaliyetlerinin güçlendirilmesi gerekmektedir. Yerel halkın refahı, bu tarihi mirasın sürdürülebilir şekilde değerlendirilmesine bağlıdır.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.