Gadr-i Hum

İslam aleminde Zilheccenin 18. günü bayram olarak kutlanır. Bu bayrama Gadr-i Hum Bayramı denir. Hz. Peygamber (sav) Veda Haccı sırasında Arafat'ta irad ettiği hutbesinde İslam'ın şartlarını anlatmış, insan haklarını İslam açısından açıklamıştır.

Hac dönüşü Gadr-i Hum denilen yere gelindiğinde ise burada 124 bin sahabesine ikinci bir hutbe irad ederek, kendinden sonra ümmetin uyacağı halifesini beyan etmiştir.

Hz. Ali'nin (as) halife olarak tayini Maide Suresinin 67. ayetinin nazil olmasının ardındandır:

"Ey Resul! Sana indirilenli tebliğ et. Eğer bunu yapmazsan peygamberliğini tebliğ etmemiş gibi olursun ve Allah seni insanlardan koruyacaktır."

Bunun üzerine Resulullah (sav) uzun bir hutbe irad etmiştir ki, bu Gadr-i Hum hutbesi olarak kaynaklarda yer alır.

Hutbenin 7 yerinde,  Hz. Ali'nin (as) imam tayin edildiğini vurgulamıştır. Yani Hz. Ali'nin (as) imam ve vasi olarak tayini Allah'ın emridir. Hz. Peygamber de halifeli ilan ederken bunun Allah'ın emri olduğunu vurgulamıştır: "Ali b. Talib, benim kardeşimdir, vasimdir ve benden sonraki halifemdir."

"Allah Resulünün (sav) halifesi odur. Müminlerin emiri odur. Allah tarafından tayin edilen hidayet imamı odur."

"Ey insanlar! Bu Ali'dir! O benim kardeşimdir, vasim, ilmimi toplayan ve ümmetim arasında iman eden kimseler üzerindeki halifemdir."

"Ey insanlar! Ben hilafet emrini kıyamet gününe kadar imamet veraseti olarak neslime emanet ediyorum."

"Ali Allah tarafından tayin edilen imamdır."

"Benden sonra Ali Allah'ın emri ile sizin veliniz ve imamınızdır. İmamet makamı ondan sonra da Allah ve Resulü ile görüşeceğiniz güne kadar O'nun evlatlarından olan benim neslimin hakkıdır." (Prof. Dr. Haydar Baş, İmam Ali )

Bunun ilanından sonra ardından insanlar henüz dağılmamışken, "Bugün sizin için dininizi kemale erdirdim, size nimetlerimi tamamladım ve size din olarak İslam'ı beğendim." (Maide, 3) ayeti nazil oldu. Resulullah (sav) buyurdu ki: "Allah-u Ekber! Din kemale erdirildi. Nimet tamamlandı. Yüce Allah benim risaletime, Ali'nin velayetine razı oldu."

Gadir günü orada bulunan 124 bin sahabe bu ilana şahitlik etmiştir.

Gadir hadisi Şia alimlerinin tamamınca kabul edilmiştir. Sünni ulemadan 220 isim bu hadisi işlemektedir. Bunlara da Prof. Dr. Haydar Baş'ın Ehl-i Beyt Sempozyumu'nda yaptığı konuşmada isim isim verilmiştir.

Yani, Hz. Ali'nin imametinin bilinmesi ile din tamamlandığı ve bunun Allah'ın emri ile olduğu Şii ve Sünni dünyanın kabul ettiği bir hakikattir.