Galaksiler nasıl oluştu?
Galaksiler, evrende yer alan gaz ve toz bulutlarının yerçekimsel çekim kuvvetleri nedeniyle bir araya gelerek oluşurlar
19.07.2024 09:35:00
Yenal Arman
Yenal Arman





Galaksiler, evrende yer alan gaz ve toz bulutlarının yerçekimsel çekim kuvvetleri nedeniyle bir araya gelerek oluşurlar. Bu gaz ve toz bulutları, uzayda sıkıştıkça sıcaklık artar ve bu da yoğunlaşmayı artırır. Yoğunlaşma süreci, çekim kuvvetleri nedeniyle hızlanır ve sonunda devasa bir yoğun kütle oluşur.
Evrenin doğumundan sonra, hidrojen ve helyum atomları rekombinasyon adı verilen bir olayla oluşmaya başladılar. Bu dönemde hemen hemen tüm hidrojen nötrdü (iyonize olmamış), ışığı kolaylıkla soğurabilir haldeydi ve yıldızlar henüz oluşmamışlardı. Bu döneme "Karanlık Çağlar" adı verilir. Yoğunluk kararsızlıkları, ilk yapıların belirmesine yol açtı. Baryonik madde, karanlık maddenin soğuk halelerinde yoğunlaşmaya başladı. Bu ilk yapılar sonradan, günümüzde gördüğümüz gökadalar haline geleceklerdi.
Öngökadaların (protogalaksi) varlığı, bunların Karanlık Çağlar denilen dönemde oluşmuş olabileceği fikrini akla getiriyor. Bu tür erken gökada oluşumları astronomide hala tartışmaya açık temel meselelerden birini oluşturuyor. Teoriler iki kategoride ele alınabilir: "Yukarıdan aşağı teorileri"ne göre, öngökadalar yaklaşık yüz milyon yıl süren büyük ölçekli ve eşzamanlı bir çökmeyle oluşmuşlardır. "Aşağıdan yukarı teorileri"ne göre ise önce küresel yıldız kümesi gibi küçük yapılar oluşmuş, bu küçük yapılar da birleşerek gökadaları meydana getirmişlerdir.
Gözlemlenen en uzak ve en eski gökada olan IOK-1, Büyük Patlama başlangıcından 750 milyon yıl sonra meydana gelmişti. Her bir galaksi, kendi benzersiz yapısı ve içerdiği yıldız sayısıyla evrende birer muhteşem yıldız sistemidir.
Evrenin doğumundan sonra, hidrojen ve helyum atomları rekombinasyon adı verilen bir olayla oluşmaya başladılar. Bu dönemde hemen hemen tüm hidrojen nötrdü (iyonize olmamış), ışığı kolaylıkla soğurabilir haldeydi ve yıldızlar henüz oluşmamışlardı. Bu döneme "Karanlık Çağlar" adı verilir. Yoğunluk kararsızlıkları, ilk yapıların belirmesine yol açtı. Baryonik madde, karanlık maddenin soğuk halelerinde yoğunlaşmaya başladı. Bu ilk yapılar sonradan, günümüzde gördüğümüz gökadalar haline geleceklerdi.
Öngökadaların (protogalaksi) varlığı, bunların Karanlık Çağlar denilen dönemde oluşmuş olabileceği fikrini akla getiriyor. Bu tür erken gökada oluşumları astronomide hala tartışmaya açık temel meselelerden birini oluşturuyor. Teoriler iki kategoride ele alınabilir: "Yukarıdan aşağı teorileri"ne göre, öngökadalar yaklaşık yüz milyon yıl süren büyük ölçekli ve eşzamanlı bir çökmeyle oluşmuşlardır. "Aşağıdan yukarı teorileri"ne göre ise önce küresel yıldız kümesi gibi küçük yapılar oluşmuş, bu küçük yapılar da birleşerek gökadaları meydana getirmişlerdir.
Gözlemlenen en uzak ve en eski gökada olan IOK-1, Büyük Patlama başlangıcından 750 milyon yıl sonra meydana gelmişti. Her bir galaksi, kendi benzersiz yapısı ve içerdiği yıldız sayısıyla evrende birer muhteşem yıldız sistemidir.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.