Globalizmin diğer ayağı senyoraj geliri

Dünkü yazımızda  globalleşmenin bir ayağı olan  özelleştirme konusuna değinerek Türkiye uygulamalarına dikkat çekmiştik.Bugün ise  bir diğer ayağı olan  senyoraj gelirine getirilen yasaklardan bahsedeceğiz. " Genel anlamda paranın üretim maliyeti ile üzerinde yazılı değer arasındaki fark "olarak tanımlanabilecek senyoraj ile devlet vergi gelirlerinin dışında ciddi bir gelir elde eder. (Prof. Dr. Haydar Baş, Milli Ekonomi Modeli, sy.254)Normal şartlarda devletler merkez bankaları sayesinde para  basarak , bastıkları para kadar senyoraj geliri elde ederler. Yani bastıkları para kadar halktan vergi toplamış olurlar. Senyoraj geliri kamu harcamaları ile halka hizmet olarak aktarılacağı için , devletlerin senyoraj geliri elde etmesi , halkın emeğinin kendisine hizmet olarak dönmesidir. Senyorajın basılmasına karşı çıkmak , yerli para yerine yabancı ve maliyetli paranın ülke ekonomilerine hakim olması demektir. Bu emek ve üretimin karşılığının kağıdı boyayarak bize satan ülkelere gitmesi demektir.Global düzenin esiri olmuş devletlere önce  tıpkı Türkiye örneğinde olduğu gibi merkez bankalarını  bağımsız hale getirmeleri tavsiye edilir. Bağımsız merkez bankası demek , artık kendi devlet yetkililerini değil, kapitalist sistem temsilcilerini dinlemeleri için gereklidir. Gelişmiş ülke merkez bankaları  gerçek değişim aracı sayılan  "hard currency"leri basarlar. Gelişmekte olan ülkelerin halkaları,kendi paralarını basarak ihtiyaçlarını karşılamak yerine  karşılıksız basılan "hard currency"leri faizle dışarıdan alır ve  ödeme , tasarruf ve borç alma aracı olarak kullanırlar. gelişmiş ülke merkez bankaları  kendi ülkelerinde talep edilenin kat kat fazlasıyla para basar ve bunu merkez bankasını bağımsız hale getirdikleri  , esir ülkelere  satarlar. Başka ülkelerin halklarından senyoraj geliri elde ederler. Para verdikleri ülkenin halkından vergi almış olurlar. Yabancıların gelişmekte olan ülkelerden aldıkları  verginin bir diğer biçimi de borçlandırma yoludur. Borç alınan paranın faizlerine ödenen paranın büyük bölümü de senyorajdır. Borç vermede kullanılan hard currency  gelişmiş ülke merkez bankaları tarafından  basılan paradır. Gelişmekte olan ülkelerin merkez bankaları rezerv   adını verdikleri  hard currency lerini  gelişmiş ülke bankalarında tutarlar.  Sonuç olarak her ülkeye kendi parası borç olarak verilir.  Alınan borcun çoğu da borcu veren ülkeden mal almakta kullanıldığı için , para vadesi gelmeden para veren ülkeye geri döner. Bir ülkenin kendi merkez bankasında  başka bir ülkenin  parasını  bulundurması veya dolaşımda bulundurması  o ülkeyi finanse etmesi demektir. Türkiye'deki uygulamasında da gördüğümüz gibi" para basma enflasyon olur" zihniyeti dışarıdan faizle para alındığında nedense ses çıkarmamaktadır. Bunun sebebi, bu parayı global sermayedarların vermesidir. Bugün Türkiye'de  yabancı para merkez bankasında  rezerv olarak bulunduğu gibi, dolaşımda da serbestçe  piyasalarda kullanılmaktadır.Oysa Türkiye yıllardır  belli bir büyüme oranı karşılığında piyasaya sürmesi gereken parayı senyoraj hakkını kullanarak basabilirdi. Ama bağımsız merkez bankasını bunu yapmasına dış güçlerce izin verilmemektedir. Dışarıdan faizle alınan borç para  merkez bankasının bu yükümlülüğünün yerine kullanılmıştır. Şu ana kadar devlet olarak  emisyonumuzu devreye koymuş olsaydık , bugün yüzlerce milyar dolar borç yükü ile  boğuşmazdık.(Kaynak: Prof. Dr. Haydar Baş, Milli Ekonomi Modeli,sy.252-257)    Türkiye'nin global düzende ekonomi sahasındaki  esir edilişini  Türk halkına  izah eden  Prof. Dr. Haydar Baş beye teşekkürler...