logo
26 TEMMUZ 2025

Haritalar

12.08.2006 00:00:00
Irak'ta işlerin iyice sarpa sarmasıyla gözden düşen ama rövanş için tetikte bekleyen Amerikan Yeni Sağı'nın beyinlerinden emekli albay Ralph Peters'in çizdiği "Yeni Ortadoğu" haritası yine gündemimize girdi.

ABD'nin Ankara Büyükelçiliği'nin yaptığı "Peters'in haritası ve görüşleri kesinlikle ABD yönetiminin görüşlerini yansıtmıyor" açıklamasıyla.Fitili ateşleyenler (8 Temmuz 2006 tarihli "Deli saçması mı?" başlıklı yazımız) arasında yer aldığımız için, konuya dönmek şart oldu.Doğru; Peters'in haritası Beyaz Saray'ın görüşlerinin yansıması veya kamuoyu tepkisini ölçmeyi amaçlayan işaret fişeği değil.Çünkü, Bush yönetiminin bu konuda aklı karışık. Beyaz Saray ofislerinde her biri farklı doktrinin ürünü haritalar uçuştuğu için.Kimi arşivlerden Başkan Woodrow Wilson'ın "Ulusların kendi kaderlerini belirleme hakkı" ilkesini vurguladığı 1918'deki bildirisini çıkarıyor ve onun ışığında haritalar çiziyor.Kimi bugün bile sözü dinlenen Dışişleri eski Bakanı Henry Kissinger'ın doktrinine sarılıyor: "ABD enerji kaynaklarına erişim yollarını ele geçirmeli, daha sonra denetimini pekiştirmek için ekonomik silahlarını sonuna kadar kullanmalı." Kiminin tercihi Paul Wolfowitz'in doktrini: "ABD kendisine rakip yaratmamak için askeri kapasitesini caydırıcı güç olarak kullanmalı." Kimileri ise "Karanlıklar Prensi" Richard Perle'in doktrinini ısıtmaya çalışıyor: "ABD mutlaka Ortadoğu'yu yeniden biçimlendirmeli. Arap dünyasında Batı köprübaşı işlevi İsrail'e verilmeli." Ya aslan uyanırsa? Başkan Bush'un önüne bunların arasından seçilmiş veya tümünün sentezi bir harita henüz gelmedi. Ama eli kulağında sayılır. ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice, Lübnan savaşının henüz ilk günlerinde, 21 Temmuz'da müjdeyi verdi bile: "İsrail'le Lübnan arasında statükoya dönülecekse, diplomatik çaba harcamaya değmez. Biz bu çatışmaları yeni bir Ortadoğu'nun doğum sancıları olarak görüyoruz. Eski Ortadoğu'ya dönüş olmayacak. Asla!" Bush'un ve Dışişleri arşivleri Ortadoğu coğrafyasının "Böl yönet" kuralıyla nasıl karıştırılabileceğine ilişkin paha biçilmez belgelerle dolu olan İngiltere Başbakanı Tony Blair'in altyapısını hazırladıkları, Rice'ın da ipuçlarını verdiği yeni harita için Lübnan'ın "denek" seçildiği görüşü hayli yaygın. Diplomatik çevreler bu minik ülkeden mini minnacık dört devletin doğacağı iddialarıyla yankılanıyor : Sünni, Şii, Hıristiyan ve Dürzi devletçikleri.Senaryonun devamını getirmek güç değil: Irak'ın yine etnisite ve mezhep temelinde üçe ayrılması... Sonra? Elbette Suriye ve İran! Peki bu senaryoların Ralph Peters'in haritasından ne farkı var? Hiç. Hem sonra tarihe biraz merak duyanlar, Peters'in aslında 1916'da İngiltere ve Fransa arasında imzalanan ve SykesPicot mutabakatı adıyla tarihe geçen anlaşmadan esinlendiğini hemen fark edebilirler. Çünkü o zaman da Ortadoğu'nun etnik ve mezhebi kökende parçalanması tartışılmış, petrolün hayati önemi anlaşılınca "Manda haritası"nda karar kılınmıştı.Şimdi o seçeneğe dönmek tartışılıyor. Küçük, birbiriyle kavgalı ve varlıklarını sürdürebilmek için ağabey arayan devletçikler.Peki bu haritalarla iç içe geçmiş bir dizi kafese kapatılmak istenen aslan, yani "Arap milliyetçiliği" ya senaryonun ortasında uyanıverirse ne olacak? Mevcut ve çizilmekte olan tüm haritaları yırtacak o uyanışın olasılığını ve sonuçlarını -ki Türkiye'yi de çok yakından ilgilendiriyor-bir başka yazıda ama ilk fırsatta ele alalım ... Erdal Şafak/ Sabah

 
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
Yorumlarınızı paylaşın

--
Kredi faizlerinde değişiklik
Tüm oranlarda 25 baz puan indirim
'YPG'nin silah bırakmasını bekliyoruz'
Fidan'dan çok kritik Suriye mesajları
Hatay'da neler oluyor?
Ateşlenip hastaneye kaldırılan 7 askerden 2'si şehit oldu
Ümmette, ümmetçiler de uyuyor
Gazze'de açlık nedeniyle son 24 saatte 9 ölüm daha
3 ilçede yangın kontrol altında
Antalya Valiliği açıkladı
'Bu hafta Trump ve Putin ile görüşebilirim'
Erdoğan İstanbul konuştu
Filistin'e yardım götürüyordu
Hanzala gemisiyle tüm iletişim kesildi
25 yıl sonra bir ilk
Suriye ve İsrailli yetkililer Paris'te bir araya geldi
Bir yangın haberi de Diyarbakır'dan...
Petrol kuyusunda çıkan yangında 3'ü ağır 8 kişi yaralandı
Macron: 'Filistin devletini tanıyacağız'
ABD Dışişleri Bakanı'ndan tepki
PKK, Suriye'de 11 askeri alıkoydu
Fesih de yok, silah bırakma da...
Karabük Valisi yangınlarla ilgili açıklama yaptı
"613 hanede 1006 vatandaş tahliye edildi"
5 ilde 2 bin 619 kişi güvenli bölgelere alındı
AFAD son durumu paylaştı
İsrail'in Hayfa kentinde 'Gazze' protestosu
24 kişi gözaltına alındı
Katil Netanyahu'nın gözü Suriye'de
'Silahsızlandıracağız'
Kredi faizlerinde değişiklik
Tüm oranlarda 25 baz puan indirim
'YPG'nin silah bırakmasını bekliyoruz'
Fidan'dan çok kritik Suriye mesajları
123456789101112131415
Kredi faizlerinde değişiklik
Tüm oranlarda 25 baz puan indirim
'YPG'nin silah bırakmasını bekliyoruz'
Fidan'dan çok kritik Suriye mesajları
Hatay'da neler oluyor?
Ateşlenip hastaneye kaldırılan 7 askerden 2'si şehit oldu
Ümmette, ümmetçiler de uyuyor
Gazze'de açlık nedeniyle son 24 saatte 9 ölüm daha
3 ilçede yangın kontrol altında
Antalya Valiliği açıkladı
'Bu hafta Trump ve Putin ile görüşebilirim'
Erdoğan İstanbul konuştu
Filistin'e yardım götürüyordu
Hanzala gemisiyle tüm iletişim kesildi
25 yıl sonra bir ilk
Suriye ve İsrailli yetkililer Paris'te bir araya geldi
Bir yangın haberi de Diyarbakır'dan...
Petrol kuyusunda çıkan yangında 3'ü ağır 8 kişi yaralandı
Macron: 'Filistin devletini tanıyacağız'
ABD Dışişleri Bakanı'ndan tepki
PKK, Suriye'de 11 askeri alıkoydu
Fesih de yok, silah bırakma da...
Karabük Valisi yangınlarla ilgili açıklama yaptı
"613 hanede 1006 vatandaş tahliye edildi"
5 ilde 2 bin 619 kişi güvenli bölgelere alındı
AFAD son durumu paylaştı
İsrail'in Hayfa kentinde 'Gazze' protestosu
24 kişi gözaltına alındı
Katil Netanyahu'nın gözü Suriye'de
'Silahsızlandıracağız'
Kredi faizlerinde değişiklik
Tüm oranlarda 25 baz puan indirim
'YPG'nin silah bırakmasını bekliyoruz'
Fidan'dan çok kritik Suriye mesajları
logo

Beşyol Mah. 502. Sok. No: 6/1
Küçükçekmece / İstanbul

Telefon: (212) 624 09 99
E-posta: internet@yenimesaj.com.tr gundogdu@yenimesaj.com.tr


WhatsApp iletişim: (542) 289 52 85


Tüm hakları Yeni Mesaj adına saklıdır: ©1996-2025

Yazılı izin alınmaksızın site içeriğinin fiziki veya elektronik ortamda kopyalanması, çoğaltılması, dağıtılması veya yeniden yayınlanması aksi belirtilmediği sürece yasal yükümlülük altına sokabilir. Daha fazla bilgi almak için telefon veya eposta ile irtibata geçilebilir. Yeni Mesaj Gazetesi'nde yer alan köşe yazıları sebebi ile ortaya çıkabilecek herhangi bir hukuksal, ekonomik, etik sorumluluk ilgili köşe yazarına ait olup Yeni Mesaj Gazetesi herhangi bir yükümlülük kabul etmez. Sözleşmesiz yazar, muhabir ve temsilcilere telif ödemesi yapılmaz.