Kilis'in taş sanatı: Hacı Derviş Camii

Kilis'in tarihi ve kültürel zenginliklerinin önemli bir parçası olan Hacı Derviş Camii, hem mimari yapısı hem de taşıdığı tarihi anlamıyla dikkat çekiyor.

Hacı Derviş Camii, Abdullah oğlu Hacı Mustafa tarafından yaptırılmıştır. Büyükkütah Mahallesi Cumhuriyet Caddesi'nde bulunan cami, kıbleye paralel uzanan bir harimi ve son cemaat yeri gibi bölümleriyle dikdörtgen planlıdır.

Caminin yapım amacı, bölge halkına hizmet edecek bir ibadethane oluşturmak ve İslam kültürünü yaşatmaktır.

Mimari Özellikleri

Hacı Derviş Camii, klasik Osmanlı cami mimarisinin özelliklerini taşımakla birlikte, bazı özgün detaylara sahiptir.

Plan: Cami, dikdörtgen planlı olup, üç kemerli son cemaat yeri çapraz tonozlarla örtülmüştür.

Harim: Harimi üçer eyvanla genişletilmiş cami, çapraz tonozlarıyla örtülü kıbleye uzanan tek sahınlı harimiyle özgün bir örnektir.  

Minare: Caminin batı yönünde olan minarenin kaidesi kare planlı, köşeleri pahlıdır. Günümüze kaidesi ile gövdesinin bir kısmı kalmıştır.

Süslemeler: Cami, dönemin sanat anlayışını yansıtan geometrik ve bitkisel motiflerle süslüdür.

Kilis'in En Önemli Camilerinden Biri

Mimar Sinan'a ait Halep'teki Hüsreviye Camii ile benzerlikler göstermesi bu fikri güçlendirmesi nedeniyle, Hacı Derviş Camii, Kilis'in en önemli camilerinden biri olarak kabul edilir.

Son cemaat mahalli beş küçük kubbe, cami ise büyük tek bir kubbe ile örtülüdür. Cami kubbesi 14.40 metre çapıyla Kilis'in en büyük kubbesidir. Büyük kubbenin görkemli görünümü ve diğer kubbelerle ahenkli uyumu yapının mimarisine damgasını vurur.  

Günümüzde Hacı Derviş Camii

Hacı Derviş Camii, günümüzde de ibadete açık olup, Kilis halkının dini hayatında önemli bir yer tutmaktadır. Tarihi dokusu ve mimari özellikleriyle dikkat çeken cami, aynı zamanda bölgeye gelen yerli ve yabancı turistlerin de ziyaret ettiği önemli bir merkezdir.

Sonuç olarak, Hacı Derviş Camii, Kilis'in zengin tarih ve kültür mirasının önemli bir parçasıdır. Hem mimari yapısı hem de taşıdığı tarihi anlamıyla ziyaretçilerini etkileyen cami, gelecek nesillere aktarılması gereken değerli bir yapıttır.