Medenî olmayan medeniyet kuramaz

Tarihinden ders almayan milletler, hafızasını yitirmiş insana benzerler. Sağlıklı düşünüp hareket etmek için bir insan, hafızasına nasıl ihtiyaç duyuyorsa, toplumlar da geleceğine yön vermek için o kadar tarihî tecrübelerine ihtiyaç duymaktadırlar. O nedenle, tarih bir milletin hafızasıdır. Yeni nesiller, geçmişlerinden alacakları tarihî birikim ile ancak ileriyi görmeye muktedir olacaklardır.

6000 yıllık mazisi ile Türk milleti sayısız devletler kurmuş köklü bir millettir. Tarihte 16 imparatorluğun altında Müslüman-Türk milletinin mührü vardır. Kurduğu imparatorlukların ve nice devletlerin asırlar boyu nasıl ayakta kalabildiğini araştırdığımızda; devlet ile millet birliğini, asker ile sivil bütünlüğünü mükemmel bir şekilde tesis etmiş olduğunu görüyoruz. Hepsinden önemlisi, "devlet, medeniyet zemininde bina edilmiştir".Devleti idare edenler medenîdir. Asker, medenîdir. Köylüsü, kentlisi, esnafı, çiftçisi, çöpçüsü hülasa; kadınıyla erkeğiyle, yaşlısıyla genciyle tüm toplum medenîdir. Çünkü, Müslüman-Türk anlayışında şu hakikat çok iyi bilinmektedir ki; "medenî olmayan medeniyet kuramaz; medeniyet sahibi olmayan bir milletin de devleti olmaz". Medeniyet derken; güzel ahlaktır, merhamettir, şefkattir, adalettir, cömertliktir, tevazu ehli olmaktır, nezaket ve nezafettir, görgüdür, temizliktir, şükürdür, Allah korkusudur, sabırdır, affetmektir, sevgi ve saygıdır; kısacası; insanı insan yapan huy ve karaktere medeniyet denir.

Bizim şanlı ceddimiz, işte bu anlayışı koruduğu için asırlar boyu ayakta kalmayı  başarmıştır. Devlet idaresinde medenî olmuş, ticarette medenî olmuş, aile hayatında, eğitimde, sağlıkta, hukukta, savaşta, barışta hep bu ölçüyü ön planda tutmuştur. Bunun en güzel örneklerinden birini geliniz birlikte okuyalım; okutalım ve ibret alalım:Mohaç Meydan Muharebesi'nde Macar ordusunu mağlup eden Gazi Bali Bey'e Sancak Beyliği'nin alâmeti olarak iki tuğ daha verilir. Kânunî Sultan Süleyman, tuğ ile birlikte Gazi Bali Bey'e şu tarihî mektubu yollar:

Kânunî'nin, Sancak Beyi'ne mektubu"Yâdigârım ve muhterem lalam Gazi Bali Bey! Berhudar olasın, yüzün pak olsun!.. Sana Hz. Muhammed Mustafa'nın (sav) tuğunu verdik. Bunun şükrünü bilip yerine getiresin. Bilesin ki, bey olmak iki kefeli bir terazidir. Bir kefesi Cennet, diğer kefesi Cehennem'dir. Bir gün adaletle hükmetmek, 70 yıllık ibâdetten efdaldir. Ahireti hatırdan çıkarmayasın! Serasker olduğun yerlerde ve hükmünün geçtiği mahallerde bir kimseye zulüm ve düşmanlık etmekten şiddetle sakınasın! Ahirette bize hitap olunursa senin yakana yapışırım. 'Ol vilâyetleri kendi kılıcımla fetheyledim' demeyesin! Memleket, Allahü Teâlâ'nındır. Dikkat edip nefsine gurur getirmeyesin! Fetholunan kalelerin mal ve erzakını hep beytülmal için almışsın. Buna rıza-yı hümayunum yoktur. Beşte birini alıp kalanını İslâm askerine dağıtasın! İslâm askerinin ihtiyarlarını baba, orta yaşlılarını kardeş ve gençlerini oğul bilesin! Babalara hürmet edesin, oğullara şefkat gösteresin! İslâm askerine hiçbir vechile zorluk göstermeyesin! Nimeti bol veresin! Eğer hazinen tükenirse buraya bildiresin ki, bir-iki bin kese göndermekten aczim yoktur.Halkın fakirlerini rencide etmekten şiddetle sakınasın ki, bizim halkımızı rahat görüp küffar halkı gıpta edeler. Meyl ve muhabbet bizim tarafa olsun. Bir kimseyi hizmetinde kullandığın zaman da sakın evvelki hâline itimat eylemeyesin! Çok kimseler vardır ki, elinde fırsat olmadığı zaman zahidlik yüzünü gösterip, eline fırsat geçince Fir'avn ve Nemrud olur. O kimseleri tecrübe edip göresin. Eğer evvelki hâli son hâline uygunsa hizmetinde kullanasın. İmdi ey Gazi Bali Bey! Sana dahî nasihatim odur ki, atın yürüğünü, kılıcın keskinini ve beyin bahadırını saklayasın! Allahü Teâlâ Hazretleri yolunu açık, kılıcını keskin eyleye ve seni küffar-ı hâksar üzerine mensûr ve muzaffer eyleye!.."

Ne diyelim; "anlayana sivrisinek saz, anlamayana davul zurna az"?